Την Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί υπεύθυνη για «την ανθρωπιστική κρίση που συντελείται στο λιμάνι του Πειραιά» το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch), σε σημερινή του ανακοίνωση, λέγοντας πως η ταλαιπωρία χιλιάδων ανθρώπων «συντελείται με τη σφραγίδα των ηγετών της ΕΕ».
Κλιμάκιο του Παρατηρητηρίου επισκέφθηκε το λιμάνι του Πειραιά από τις 8 έως τις 22 Μαρτίου και πήρε συνεντεύξεις από αιτούντες άσυλο και μετανάστες. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο, υπάρχουν γυναίκες που κοιμούνται με τα παιδιά τους αγκαλιά, από φόβο μήπως τα απαγάγουν, τα ντους και οι τουαλέτες δεν επαρκούν, οι άνθρωποι κοιμούνται σε σκηνές, στο δρόμο ή ό ένας δίπλα στον άλλο στους χώρους του λιμανιού.
Η λειτουργία των πρόχειρων δομών στο λιμάνι βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε αλληλέγγυους, αναφέρει το Παρατηρητήριο, καθώς δεν υπάρχει εμφανής κυβερνητική παρουσία, είτε ως προσωπικό είτε ως υποστήριξη, ενώ η ιατρική μέριμνα παρέχεται σχεδόν εξ ολοκλήρου από εθελοντικές ομάδες. Η οργάνωση αναφέρει πως οι Αρχές με τη βοήθεια του στρατού «ανοίγουν το ένα κέντρο φιλοξενίας μετά το άλλο, αλλά παλεύουν να βρουν δομές που προσωρινά θα μπορούν να μείνουν οι αφιχθέντες από τα νησιά και οι πρόσφυγες που βρίσκονται ήδη στο λιμάνι του Πειραιά».
Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, η Ελλάδα, στις ως τώρα δομές, μπορεί να φιλοξενήσει 36.910 αιτούντες άσυλο, όμως περίπου 50.000 άνθρωποι βρίσκονται στα νησιά και στην ηπειρωτική χώρα. Παρ’ ότι η ΕΕ ανακοίνωσε πρόσφατα τη μετεγκατάσταση 6.000 αιτούντων άσυλο κάθε μήνα, το Παρατηρητήριο, παραθέτοντας στοιχεία από την Ελληνική Υπηρεσία Ασύλου, εκφράζει την ανησυχία του ότι η πρακτική της μετεγκατάστασης προχωρά με πολύ αργούς ρυθμούς.
Επίσης, σημειώνει πως κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO) σταμάτησαν από τις 15 Μαρτίου να έρχονται στο λιμάνι του Πειραιά, εξαιτίας, όπως δήλωσε αξιωματικός της Υπηρεσίας στους ανθρώπους του Παρατηρητηρίου, του αυξανόμενου αριθμού των αιτήσεων μετεγκατάστασης.
Το Παρατηρητήριο ενώνει τη φωνή του με τις υπόλοιπες οργανώσεις που αντιτίθενται στη Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας της 18ης Μαρτίου, λέγοντας πως ενισχύει την αβεβαιότητα των προσφύγων, καθώς «η Τουρκία δεν είναι ασφαλής χώρα, ενώ καταπατείται το δικαίωμα στο άσυλο και αίρεται η απαγόρευση της ΕΕ για τις μαζικές απελάσεις».
Η ανακοίνωση καταλήγει αναφέροντας πως οι ελληνικές αρχές με τη βοήθεια της ΕΕ πρέπει επειγόντως να προχωρήσουν σε παροχή θέσεων φιλοξενίας για αιτούντες άσυλο και μετανάστες, προσφέροντας ένα ικανοποιητικό και ασφαλές περιβάλλον διαβίωσης. Επιπλέον, υπογραμμίζει το Παρατηρητήριο, οι ευρωπαϊκές χώρες επιβάλλεται να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις που έχουν συμφωνήσει και να μην αφήνουν την Ελλάδα να σηκώσει όλο το βάρος μόνη της.
Εν τω μεταξύ στο λιμάνι του Πειραιά βρίσκονται περίπου 4.700 πρόσφυγες και μετανάστες ενώ αρκετοί εξ αυτών επισκέφτηκαν τα κοντέινερ που βρίσκονται γραφεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ρωτώντας για τις διαδικασίες χορήγησης ασύλου ενώ πολλοί μετανάστες από το Ιράκ αναζητούσαν πληροφορίες για να επιστρέψουν στη χώρα τους.