Η Αλβανία θα φερθεί σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αρχές στο προσφυγικό ζήτημα, λέει σε συνέντευξή του στο «Βήμα» ο αλβανός υπουργός Εξωτερικών Ντίτμιρ Μπουσάτι που επισκέφθηκε τη Δευτέρα και την Τρίτη την Ελλάδα, όπου συναντήθηκε με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο. «Δεν θα κλείσουμε τα σύνορά μας» διαβεβαιώνει.
«Το Βήμα» μίλησε με τον κ. Μπουσάτι την Τρίτη, ύστερα από εκδήλωση που διοργάνωσε το ΕΛΙΑΜΕΠ στην Αθήνα και κατά την οποία ο αλβανός υπουργός Εξωτερικών υποστήριξε ότι «η γενικότερη εντύπωση στην Αλβανία είναι ότι η Ελλάδα δεν δέχθηκε ποτέ πλήρως τη δημιουργία του σύγχρονου αλβανικού κράτους ενώ η γενικότερη εντύπωση μεταξύ των Ελλήνων είναι ότι οι Αλβανοί έχουν κάποια κρυφή ατζέντα για να πλήξουν την Ελλάδα. Σήμερα παραμένει σε μεγάλο βαθμό η δυσπιστία ανάμεσα στις δύο χώρες».
–Στο Προσφυγικό η Αλβανία συμμετείχε στις πρωτοβουλίες της Αυστρίας με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και του Βίζεγκραντ, από τις οποίες αποκλείστηκε η Ελλάδα.
«Η Αλβανία παραμένει προσηλωμένη στις ευρωπαϊκές της δεσμεύσεις του Οκτωβρίου 2015 και θα συμβάλει στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης ανάλογα με τα μέσα που διαθέτει. Συμμετείχαμε σε διάφορες πρωτοβουλίες στις οποίες μας προσκάλεσαν αλλά δεν πήραμε θέση».
–Με τα σύνορα κατά μήκος του «βαλκανικού διαδρόμου» κλειστά, μία από τις εναλλακτικές διόδους που εξετάζουν τα κυκλώματα των διακινητών είναι μέσω Αλβανίας. Πώς το αντιμετωπίζετε;
«Προσπαθούμε να λάβουμε προληπτικά μέτρα σε συνεργασία με τις ιταλικές αρχές και θα επιθυμούσαμε να κάνουμε το ίδιο με τις ελληνικές. Από τη μια πλευρά, πρέπει να σώσουμε τις ζωές των ανθρώπων αλλά από την άλλη πρέπει να λάβουμε αυστηρά μέτρα για να πατάξουμε κάθε παράνομη δραστηριότητα. Αναφέρομαι στις αρνητικές συνέπειες που απορρέουν από αυτή τη δίοδο, όπως η διακίνηση ναρκωτικών και άλλες παράνομες δραστηριότητες. Εχουμε πρόσφατη εμπειρία στην περιοχή της Αδριατικής πριν από 10 ή 15 χρόνια, όταν το οργανωμένο έγκλημα πολεμούσε τις κρατικές υπηρεσίες και τις αστυνομικές δυνάμεις της Αλβανίας και της Ιταλίας».
–Ποια μέτρα έχετε λάβει για να μη γίνει η Αλβανία η νέα δίοδος για τους πρόσφυγες;
«Πρώτον, έχουμε ενισχύσει τους μηχανισμούς επιτήρησης των συνόρων μας με την Ελλάδα με τη βοήθεια της Ιταλίας. Δεύτερον, υπάρχει τακτικός διάλογος και διαβουλεύσεις ανάμεσα στις αστυνομίες Αλβανίας και Ιταλίας και θα επιθυμούσαμε να γίνει το ίδιο με την Ελλάδα. Χθες (σ.σ.: τη Δευτέρα) μου απευθύνθηκε η πρόσκληση, τη μετέφερα στα Τίρανα και είμαστε έτοιμοι να αντιγράψουμε με την Ελλάδα την ίδια πρακτική που εφαρμόζουμε με την Ιταλία. Αυτή περιλαμβάνει την ανταλλαγή πληροφοριών και την καταπολέμηση φαινομένων που δεν έχουν καμία σχέση με την προσφυγική κρίση, όπως την εκμετάλλευση των διόδων από τις οποίες περνούν οι πρόσφυγες από άλλα κυκλώματα. Πρέπει επίσης να προστατεύσουμε την εθνική μας ασφάλεια».
–Τι περιμένει η Αλβανία από την Ελλάδα για την άρση του εμπολέμου του 1940;
«Συζητήσαμε με την ελληνική πλευρά πολλά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν και ένα από αυτά είναι η άρση του εμπολέμου. Αναμένουμε από την Ελλάδα να το άρει προκειμένου να αρθούν και οι πολιτικές και νομικές του επιπτώσεις. Οσον αφορά τις πρώτες, η άρση θα απελευθερώσει θετική ενέργεια στις σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες. Οσον αφορά τις νομικές συνέπειες, λόγω αυτής της κατάστασης συνεχίζεται η δέσμευση των περιουσιών Αλβανών που ζουν στην Ελλάδα».
–Η Ελλάδα, με τη σειρά της, περιμένει από την Αλβανία να συνεργαστεί για τη θαλάσσια οριοθέτηση. Να αναμένουμε κάποια κίνηση;
«Το θέμα είναι υπό συζήτηση. Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας ακύρωσε τη Συμφωνία για τις Θαλάσσιες Ζώνες (σ.σ.: του 2009) ως μη βάσιμη και αντισυνταγματική. Πραγματοποιήσαμε διάφορες συναντήσεις για να χαράξουμε την πορεία προς τα εμπρός με την ελληνική πλευρά. Βρισκόμαστε ακόμη στη διαδικασία αναζήτησης των ρυθμίσεων που θα μας επιτρέψουν να σημειώσουμε πρόοδο και να φθάσουμε σε μια συμφωνία αμοιβαία επωφελή και αποδεκτή από τις δύο πλευρές. Δεν έχουμε ακόμη συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα».
–Πώς βλέπετε τις ελληνοαλβανικές σχέσεις;
«Πρέπει να βελτιωθούν. Δεν είμαι ικανοποιημένος από τη γενικότερη κατάσταση των διμερών μας σχέσεων αλλά αυτό αντικατοπτρίζει σε έναν βαθμό τα αισθήματα στις δύο χώρες. Πρέπει κατ’ αρχάς να κλείσουμε το κεφάλαιο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου με όλα τα απομεινάρια και τις επιπτώσεις που προκύπτουν από αυτό και στη συνέχεια να επικεντρωθούμε σε ζητήματα που έχουν πρακτική σημασία για τους δύο λαούς στο μέλλον».
–Στο Κόσοβο υπάρχουν αρκετά σημάδια υποστήριξης προς τη Μεγάλη Αλβανία. Πώς αντιμετωπίζουν τα Τίρανα τα στοιχεία που προωθούν αυτή την ιδέα;
«Οι Αλβανοί δεν έχουμε σχέδια για Μεγάλη Αλβανία. Είμαστε ένας δυναμικός και εποικοδομητικός παίκτης στην περιοχή και βλέπουμε το μέλλον μας εντός της ΕΕ. Η Αλβανία δεν ενθαρρύνει τέτοιες ενέργειες».