Σε σκληρό πόκερ εξελίχθηκε η διαπραγμάτευση για τις αλλαγές στην άμεση φορολογία που θα ισχύσουν από τα εφετινά εισοδήματα.
Μέχρι την Παρασκευή το βράδυ κανείς δεν ήταν σε θέση να απαντήσει πόσο θα μειωθεί το αφορολόγητο όριο μισθωτών και συνταξιούχων και πόσο θα αυξηθεί η φορολογία για τα μεσαία και υψηλά εισοδήματα όπως πρότεινε η κυβέρνηση για να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό της περιόδου 2016-2018.
Μάλιστα την τελευταία στιγμή (Παρασκευή το βράδυ) επανήλθε στο τραπέζι πρόταση να επιβληθεί μικρό τέλος στις τραπεζικές συναλλαγές προκειμένου να περιοριστεί το κενό στην απόδοση των μέτρων.
Είχε προηγηθεί η επίθεση που εξαπέλυσε το υπουργείο Οικονομικών το απόγευμα στο ΔΝΤ για την επιμονή του να μειωθεί το αφορολόγητο όριο στα 7.000 ευρώ. Οι χαρακτηρισμοί ήταν βαρείς. Αν και «άτυπος» ο σχολιασμός των απαιτήσεων του ΔΝΤ από κύκλους του υπουργείου Οικονομικών, ούτε λίγο ούτε πολύ χαρακτήρισαν «άσχετους με την οικονομική επιστήμη» τους εκπροσώπους του ΔΝΤ που κάθονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και «μη σοβαρούς».
Το ΔΝΤ πίεζε μέχρι την τελευταία στιγμή για μείωση του αφορολογήτου στα 7.000 ευρώ από 9.550 σήμερα για όλους (δηλαδή να ισχύσει για όλους τους μισθωτούς και συνταξιούχους, ακόμη και για τους έχοντες εισοδήματα άνω των 42.000 ευρώ που σήμερα έχουν μηδενικό αφορολόγητο), γεγονός που εφόσον εφαρμοστεί θα οδηγήσει σε ετήσια αύξηση φορολογίας για εκατομμύρια μισθωτούς και συνταξιούχους έως και 550 ευρώ.
Από την άλλη η κυβέρνηση προτείνει η μείωση του αφορολογήτου να οδηγήσει σε πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση έως 100 ευρώ τον χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι προτείνει ένα αφορολόγητο της τάξεως των 9.050 ευρώ. Η διαπραγμάτευση δεν έχει όμως παρουσιάσει εμπλοκή μόνο στο θέμα του αφορολογήτου αλλά και πάνω από αυτό. Για παράδειγμα, τα σενάρια για αλλαγές σε κλιμάκια και φορολογικούς συντελεστές μέχρι την Παρασκευή το βράδυ έδιναν και έπαιρναν.
Το βέβαιο όμως είναι ότι για ακόμη μία φορά θα βρεθεί στο στόχαστρο μιας νέας φοροκαταιγίδας η μεσαία τάξη. Δηλαδή όσοι βάζουν καθαρά τον μήνα στην τσέπη πάνω από 1.500 ευρώ και άνω.
Και έκτακτη εισφορά
Επίσης, οι δανειστές απαιτούν να εφαρμοστεί η μνημονιακή δέσμευση της Ελλάδας για ενσωμάτωση της εισφοράς αλληλεγγύης στη φορολογική κλίμακα, ενώ προτείνουν μείωση του αφορολογήτου που σήμερα είναι για τη συγκεκριμένη φορολογία 12.000 ευρώ.
Η κυβέρνηση επιμένει ότι με τις αλλαγές που προτείνει στις φορολογικές κλίμακες θα προκύψουν επιβαρύνσεις για όσους έχουν ετήσιο εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ.
Για να συμβεί όμως αυτό και να υπάρξουν σαρωτικές αλλαγές στους φορολογικούς συντελεστές για ετήσιο εισόδημα κάτω των 30.000 ευρώ, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι υπάρχει ελληνική πρόταση για αύξηση της φορολογίας στα καύσιμα. Παράλληλα, η ελληνική πλευρά αν και οι δανειστές διαφωνούν επιμένει να προτείνει την επιλογή τέλους επί των τραπεζικών συναλλαγών.
Σημαντικό αγκάθι της διαπραγμάτευσης είναι και η φορολογία των αγροτών, με την κυβέρνηση να έχει δεσμευτεί για αφορολόγητο 9.500 ευρώ και φορολόγηση με κλίμακα μισθωτών και συνταξιούχων και οι δανειστές να ζητούν να εφαρμοστούν οι ψηφισμένοι νόμοι του Μνημονίου, δηλαδή να ισχύσει για το 2016 ενιαίος συντελεστής 20% και για το 2017 φόρος 26%.
Φωτιά οι φόροι στα ενοίκια
Εκεί που φαίνεται να υπάρχει ταύτιση απόψεων μεταξύ ελληνικής πλευράς και δανειστών είναι στη φορολογία των ενοικίων. Ειδικότερα, ετήσιο εισόδημα από ενοίκια έως 12.000 ευρώ θα φορολογηθεί με συντελεστή 15% από 11%, ενώ ετήσιο εισόδημα από 12.001 ευρώ έως 40.000 ευρώ θα επιβαρυνθεί με φορολογικό συντελεστή 35%. Ωστόσο υπάρχει απόφαση ώστε να φορολογηθεί με ακόμη υψηλότερο συντελεστή (40% ή 45%) ετήσιο εισόδημα από 40.001 ευρώ και άνω.
ΑΛΛΑΓΕΣ
Η τελευταία ελληνική πρόταση για τις κλίμακες
Εφόσον οι δανειστές δεχθούν αφορολόγητο 9.050 ευρώ, τότε περίπου 2,8 εκατ. μισθωτοί και συνταξιούχοι με χαμηλά εισοδήματα δεν θα επιβαρυνθούν ούτε ένα ευρώ. Το βάρος αρχικά θα μεταφερθεί στα εισοδήματα πάνω από το όριο αυτό (αρχικά 100 ευρώ πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση λόγω της μείωσης του αφορολογήτου) και στη συνέχεια σε όσους διαθέτουν εισόδημα πάνω από 25.000 ή 30.000 ευρώ.
ΑΛΛΑΓΕΣ
Η τελευταία ελληνική πρόταση για τις κλίμακες
Εφόσον οι δανειστές δεχθούν αφορολόγητο 9.050 ευρώ, τότε περίπου 2,8 εκατ. μισθωτοί και συνταξιούχοι με χαμηλά εισοδήματα δεν θα επιβαρυνθούν ούτε ένα ευρώ. Το βάρος αρχικά θα μεταφερθεί στα εισοδήματα πάνω από το όριο αυτό (αρχικά 100 ευρώ πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση λόγω της μείωσης του αφορολογήτου) και στη συνέχεια σε όσους διαθέτουν εισόδημα πάνω από 25.000 ή 30.000 ευρώ.
Για τα πολύ υψηλά εισοδήματα είναι δεδομένο ότι θα εφαρμοστεί φορολογικός συντελεστής 50%. Ειδικά για τους φορολογουμένους με υψηλά εισοδήματα η συνολική φορολογική επιβάρυνση αγγίζει ακόμη και το 56% σε συνδυασμό με τη νέα κλίμακα της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
Με την ίδια κλίμακα που ισχύει για τους μισθωτούς και συνταξιούχους ευελπιστεί η κυβέρνηση να φορολογήσει και τα εισοδήματα που αποκτούν οι ελεύθεροι επαγγελματίες και ατομικές επιχειρήσεις, χωρίς όμως αφορολόγητο όριο, αφού θα συνεχίσουν να φορολογούνται από το πρώτο ευρώ.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες
Αν όμως γίνει αυτό, τότε η πλειονότητα των ελεύθερων επαγγελματιών που δηλώνουν εισοδήματα ως 25.000 ευρώ θα έχουν μειωμένη φορολογία, αφού σήμερα ο συντελεστής που φορολογούνται είναι 26% και ο νέος συντελεστής θα είναι 22%.
Για παράδειγμα, ένας ελεύθερος επαγγελματίας με ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ σήμερα πληρώνει φόρο 3.900 ευρώ (15.000 Χ 26%) και με την προτεινόμενη κλίμακα θα πληρώσει φόρο 3.300 ευρώ (15.000 Χ 22%), δηλαδή θα έχει μείωση φόρου 600 ευρώ.
Δεν θα συμβεί όμως το ίδιο για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που εισπράττουν ενοίκια. Περίπου 1,7 εκατομμύρια φορολογούμενοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με μεγάλες επιβαρύνσεις. Για παράδειγμα, φορολογούμενος αποκτά εισόδημα από ακίνητα 5.000 ευρώ. Φόρος με την ισχύουσα κλίμακα: 550 ευρώ. Φόρος με προτεινόμενη κλίμακα: 750 ευρώ. Πρόσθετος φόρος: 200 ευρώ.
Σε άλλο παράδειγμα, φορολογούμενος με εισόδημα από ενοίκια 20.000 ευρώ θα επιβαρυνθεί με την ισχύουσα κλίμακα με φόρο 3.960 ευρώ και με την προτεινόμενη κλίμακα 4.600 ευρώ, δηλαδή πρόσθετος φόρος 640 ευρώ.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
