Προχθές στη Σμύρνη ο Τσίπρας εμφανίστηκε ανεξήγητα περιχαρής δίπλα στον Νταβούτογλου και μπροστά στις κάμερες μοίρασε πλατιά χαμόγελα και τριαντάφυλλα σε Τουρκάλες και, μάλιστα, δημοσιογράφους. Κι αυτό, στις 8 Μαρτίου: τη «διεθνή ημέρα για τα δικαιώματα των γυναικών» και λίγες μόλις μέρες αφότου η τουρκική κυβέρνηση έθεσε βίαια υπό κυβερνητικό έλεγχο την..ανυπότακτη εφημερίδα Zaman.
Συγχρόνως, κατ’ ουσίαν «επαίνεσε» ο πρωθυπουργός μας τη στάση της Τουρκίας στο προσφυγικό, χαρακτηρίζοντας τις προτάσεις – απαιτήσεις που αυτή υπέβαλε στις Βρυξέλλες ως «ευχάριστη έκπληξη»! Κούνησε, μάλιστα, το δάχτυλο στην..κακιά Ευρώπη, όπως παρεμπιπτόντως άλλωστε, και στο ΔΝΤ∙ εν ολίγοις, σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο..
Φοβούμαι ότι η στάση αυτή, που παρέπεμπε περισσότερο σε πρωθυπουργό μιας.. ιδιόρρυθμης, κουτοπόνηρης, άρα, και αφελούς κατά βάθος Ψωροκώσταινας χωρίς ιδιαίτερα ερείσματα στο διεθνές στερέωμα, παρά σε ηγέτη μιας σύγχρονης ευρωπαικής Ελλάδας, ήταν κραυγαλέα άστοχη και επιβλαβής τόσο για τα εθνικά μας συμφέροντα, όσο και για τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικών ελευθεριών στην περιοχή. Συγχρόνως, μάλιστα, φάνηκε να προσφέρει απέναντι την τουρκική αλλά και τη διεθνή κοινή γνώμη ένα πολλαπλό δώρο – άλλοθι στην τουρκική ηγεσία προς πολλές κατευθύνσεις:
Άλλοθι κατ’ αρχάς για την καταπίεση που υφίστανται οι γυναίκες στη γείτονα χώρα και τη μη λήψη αποτελεσματικών κρατικών μέτρων προστασίας τους, όπου οι συχνότατες βίαιες και δολοφονικές επιθέσεις σε βάρος τους απασχολούν σε καθημερινή βάση την ειδησεογραφία. Άλλοθι επίσης για την προκλητική καταπάτηση των συνταγματικών πολιτικών ελευθεριών και, ιδίως, του έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου από το καθεστώς Ερντογάν και, τέλος βέβαια, για τον κυνικό εκβιασμό που, με αφορμή το προσφυγικό, ασκεί η Σύμμαχος σε βάρος της Ελλάδας, της Κύπρου και συνολικά της Ευρώπης.
Υποβαθμίζοντας, εξάλλου, την ευρωπαϊκή διάσταση του προσφυγικού, με το να το παρουσιάζει ως ένα οιονεί διμερές πρόβλημα που μπορεί, υποτίθεται, να λυθεί με συνεργασία των δύο «καλών» γειτόνων που συνεννοούνται μεταξύ τους..καλύτερα από ό,τι με τους Δυτικοευρωπαίους (!), δεν αντιλαμβάνεται ο πρωθυπουργός ότι αποδυναμώνει, έτι περαιτέρω, την ήδη αποσαθρωμένη διαπραγματευτική δύναμη της Ελλάδας: δεν εμφανίζεται να μιλά με τη «φωνή» της Ευρώπης που πιέζει και προωθεί τη λύση, αλλά με αυτή μιας αδύναμης τοπικής δύναμης που αποτελεί μέρος του προβλήματος και θύμα των εξελίξεων. Ανοίγουμε έτσι το δρόμο, ώστε να καταστεί η χώρα ακόμη περισσότερο έρμαιο των κυνικών εκβιαστικών σχεδιασμών της Τουρκίας και των δουλεμπορικών κυκλωμάτων που τυγχάνουν μιας..ιδιόμορφης ανοχής στην επικράτειά της. Ιδίως, όσο συνεχίζουμε με αυτοκαταστροφική αφέλεια μόνοι εμείς σε όλον τον κόσμο όχι μόνο να μη θέτουμε ανώτατο όριο εισδοχής προσφύγων, ανάλογα με τις δυνατότητες των υποδομών της χώρας, αλλά ούτε καν να εφαρμόζουμε αποτρεπτική πολιτική αναφορικά με την εισέλευση και ελεύθερη κυκλοφορία στο εσωτερικό μας των παράτυπων μεταναστών.
Τόση αφέλεια; Τόσο επικίνδυνη ασχετοσύνη ή, μήπως, όλα αυτά παραπέμπουν σε ένα ιδιότυπο κλίμα αλληλεγγύης ανάμεσα σε δύο κυβερνήσεις που αμφότερες εμφορούνται αφενός από μια καψυποψία προς ό,τι δυτικό και αφετέρου από παρόμοιους καθεστωτικούς στόχους, όπως: πάταξη της..ανεπίτρεπτης αυτονόμησης του Τύπου, κατά τις δηλώσεις του υπουργού Βερναρδάκη,..ρύθμιση του διαδικτύου, σύμφωνα με τη Γεροβασίλη, απαξίωση των Ανεξάρτητων Αρχών, όπως, μεταξύ των άλλων, μαρτυρεί η στάση Παππά έναντι του ΕΣΡ και αποδυνάμωση της εσωτερικής ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης; Είτε έτσι, πάντως, είτε αλλιώς, τα περιθώρια αισιοδοξίας συνεχώς στενεύουν. Γιατί στην πολιτική, όπως και στην τέχνη, δεν μετρούν οι προθέσεις αλλά το αποτέλεσμα..
Αν αναλογισθούμε, μάλιστα, ότι όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που «έκλεισε» η Ειδομένη, όχι όμως και οι πύλες ανεξέλεγκτης εισόδου των μαζικών μεταναστευτικών ροών, τότε σύντομα φοβούμαι ότι η χώρα θα αρχίσει να θυμίζει θερμαινόμενη χύτρα ταχύτητας με χαλασμένη, όμως, τη βαλβίδα αποσυμπίεσης.. Εκτός κι αν αποφασίσει η κυβέρνηση να μας χαρίσει κι αυτή, επιτέλους, μια ευχάριστη έκπληξη και σοβαρευτεί..
Ο Νίκος Τέλλης είναι Καθηγητής στη Νομική Σχολή Α.Π.Θ.
