Σαν καραμέλες παίρνουν τα αναβολικά στα γυμναστήρια

«Αυτό το έγκλημα το έκαναν τα αναβολικά, τα οποία δημιουργούν ξεσπάσματα άσκοπης οργής, και το μικρό μυαλό των δραστών. Χωρίς σημαντική αφορμή και χωρίς ουσιαστικό σχέδιο δράσης, οι δύο 19χρονοι δράστες, που ήταν τρόφιμοι γυμναστηρίων και έψαχναν ειδικές φαρμακευτικές ουσίες από την Αθήνα, παρέσυραν τα θύματά τους στην παγίδα θανάτου». Αυτό είχε δηλώσει μεταξύ άλλων τον Αύγουστο του 2014 στο «Βήμα» ανώτερος αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. ο οποίος χειρίστηκε την υπόθεση του διπλού εγκλήματος στη Μάνη εκείνο το καλοκαίρι. Οι δύο νεαροί ομολόγησαν τη δολοφονία δύο άλλων, λίγα χρόνια μεγαλύτερών τους, με κυνηγετικό όπλο στον Κάμπο του Δήμου Δυτικής Μάνης.

Και τώρα αποκαλύπτεται ότι ένας στους τέσσερις αθλούμενους νέους ηλικίας μέχρι 25 ετών κάνει χρήση αναβολικών ουσιών. Οι περισσότεροι ασχολούνται με το fitness και το bodybuilding, δεν είναι όμως λίγοι και αυτοί που προέρχονται από τον χώρο των πολεμικών τεχνών και των αγώνων δρόμου. Ο λόγος που προβάλλουν για τη χρήση αναβολικών; Η βελτίωση της απόδοσής τους και η ταχύτερη ξεκούραση μετά την άσκηση. Τα παραπάνω συμπεράσματα προκύπτουν από έρευνα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «SAFE YOU», με τη συμμετοχή 202 ατόμων από τον χώρο μαζικής άθλησης ηλικίας 15-25 ετών. Το πρόγραμμα συντονίζεται από το Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (ΤΕΦΑΑ) του ΑΠΘ.

Σύμφωνα με την έρευνα, η πλειονότητα του δείγματος ασχολιόταν με το fitness (60%) και το bodybuilding (23,6%). Αξιοσημείωτο είναι ότι ένα μέρος των αθλουμένων που χρησιμοποιούν ουσίες ντόπινγκ προέρχεται από τον χώρο των πολεμικών τεχνών (5,5%) και τους αγώνες δρόμου (5,5%). Οι πέντε πιο συχνοί λόγοι που αναφέρονταν για τη χρήση ουσιών ντόπινγκ ήταν η ταχύτερη ξεκούραση μετά την άσκηση (48,1%), η περιέργεια (42,3%), η αντίληψη ότι η χρήση αναβολικών ουσιών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος ενός φυσιολογικού προγράμματος άσκησης (40,4%), η αντίληψη ότι η χρήση αναβολικών βοηθά στο να φτάσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα πιο γρήγορα (38,5%), καθώς και η λεγόμενη «κοινωνική νόρμα», δηλαδή το να ακολουθεί κάποιος αυτό που κάνουν οι υπόλοιποι γύρω του (38,5%).

Οι κυριότερες πηγές πληροφόρησης για την αγορά και τη χρήση αναβολικών ουσιών ήταν το Διαδίκτυο (διαφημίσεις και διαδικτυακά καταστήματα που εμπορεύονται συναφείς ουσίες), οι διαδικτυακές ομάδες συζητήσεων μεταξύ άλλων χρηστών αναβολικών ουσιών, οι φίλοι που χρησιμοποιούν αναβολικές ουσίες και οι γυμναστές που εργάζονται σε χώρους μαζικού αθλητισμού.

«Τα παραπάνω ευρήματα δείχνουν την έκταση του φαινομένου της χρήσης ουσιών ντόπινγκ μεταξύ νεαρών αθλούμενων σε χώρους μαζικού αθλητισμού και αναδεικνύουν την ανάγκη για άμεση αντιμετώπιση μέσα από επιστημονικά τεκμηριωμένες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις» αναφέρει ο επιστημονικός υπεύθυνος του ερευνητικού προγράμματος «SAFE YOU», επίκουρος καθηγητής του ΤΕΦΑΑ του ΑΠΘ κ. Βασίλης Μπαρκούκης, και προσθέτει: «Το έργο είναι ιδιαίτερα σημαντικό αν λάβουμε υπ’ όψιν την αύξηση της χρήσης αναβολικών στεροειδών και παρόμοιων ουσιών μεταξύ ελεύθερα αθλουμένων και νέων που ασκούνται για αναψυχή».

Πριν από μία οκταετία η «υπόθεση Ιακώβου» με τους 11 ντοπαρισμένους αθλητές της εθνικής ομάδας άρσης βαρών ήταν η κορυφή του παγόβουνου. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε τον Απρίλιο του 2008 «Το Βήμα», περί τις 100 εταιρείες εισαγωγής νομιμοφανών «συμπληρωμάτων διατροφής» προωθούσαν σε περίπου 2.500 γυμναστήρια και σε δεκάδες αθλητικούς συλλόγους σε όλη τη χώρα περίπου 11 εκατομμύρια κουτιά με διάφορες ουσίες κάθε χρόνο.

Συμπεραινόταν ότι κάθε χρόνο καταναλώνονταν στην Ελλάδα περίπου 1,7 εκατομμύρια κουτιά με ντόπες! Οι περισσότεροι προφανώς ήταν μικρής ηλικίας αθλητές που πασχίζουν να διακριθούν μεταξύ των συνομηλίκων τους στα σχολικά και ερασιτεχνικά πρωταθλήματα. Και τα κυκλώματα απλώνονται, με εμπόρους, φαρμακοποιούς, γιατρούς, γυμναστές κ.ά.

Οι «μπίζνες» στον χώρο καλά κρατούν –επικερδείς προφανώς με τόση «πελατεία» -, όπως φαίνεται από την ειδησεογραφία. Τον Νοέμβριο του 2013 άνδρες του ΣΔΟΕ ξεκίνησαν από μια «ύποπτη» φαρμακαποθήκη της Μεσσηνίας και έφτασαν σε ένα φαρμακείο στην Κυψέλη, το οποίο λειτουργούσε ως χώρος διακίνησης και διανομής συμπληρωμάτων διατροφής και αναβολικών χωρίς παραστατικά. Επεβλήθη πρόστιμο 2.726.000 ευρώ και η έρευνα στράφηκε και προς τους «αφανείς» παραλήπτες των αναβολικών κυρίως σε γυμναστήρια, χωρίς ωστόσο να ανακοινωθεί κάτι περισσότερο.

Ερευνα σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες

Το «SAFE YOU» (Strengthening the Anti-Doping Fight in Fitness and Exercise in Youth) είναι ένα ερευνητικό πρόγραμμα που έχει σκοπό την καταπολέμηση του ντόπινγκ σε χώρους αναψυχικού αθλητισμού, όπως το fitness και τα γυμναστήρια. Μια διεθνής ομάδα ειδικών επιστημόνων στη μελέτη του ντόπινγκ, σε συνεργασία με φορείς που εμπλέκονται στην καταπολέμησή του και προέρχονται από πέντε ευρωπαϊκές χώρες, θα συνεργαστούν για να αναπτύξουν ένα διαδικτυακό εκπαιδευτικό εργαλείο το οποίο θα απευθύνεται σε νεαρούς αθλουμένους και θα τους ενημερώνει για τους κινδύνους του ντόπινγκ, τις ασφαλείς εναλλακτικές πρακτικές καθώς και αποτελεσματικούς τρόπους αποφυγής της χρήση ουσιών ντόπινγκ.

Στόχος του «SAFE YOU» είναι να αποτελέσει ένα εκπαιδευτικό μέσο ενημέρωσης, πρόληψης και καταπολέμησης του ντόπινγκ που θα μπορεί εύκολα να προσαρμοστεί και να χρησιμοποιηθεί από τους ενδιαφερόμενους φορείς (εκπαιδευτικούς, προπονητές, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής) τόσο εντός όσο και εκτός ΕΕ.

Το πρόγραμμα «SAFE YOU» θα διαρκέσει ως το 2017, χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση και συντονίζεται από το ΤΕΦΑΑ του ΑΠΘ. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν το Πανεπιστήμιο Κίνγκστον του Λονδίνου, το Πανεπιστήμιο της Ρώμης Foro Italico, το Πανεπιστήμιο του Πότσνταμ στη Γερμανία, το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, ο Κυπριακός Οργανισμός Αθλητισμού και ο Εθνικός Οργανισμός Αντιντόπινγκ της Γερμανίας.