Υπάρχει δυσκολία συνεννόησης εκεί που η μπούρκα συναντά τη μίνι φούστα. Το ζήτημα ανέκυψε στην επικαιρότητα λόγω της «καταιγίδας της Κολωνίας», δηλαδή μετά τις ομαδικές σεξουαλικές επιθέσεις μεταναστών σε Γερμανίδες το βράδυ της Πρωτοχρονιάς. Ας αφήσουμε τους αριθμούς και τα γεγονότα για να αντιμετωπίσουμε δύο διαφορετικά συστήματα συμβίωσης ανδρών και γυναικών, για να αντιμετωπίσουμε από τη μία τον δυτικό κόσμο και από την άλλη τον μουσουλμανικό. Δεν έχουμε δικαίωμα να πούμε ότι το ένα σύστημα είναι υποδεέστερο του άλλου. Αν το κάνουμε, θα κατηγορηθούμε για υπεροψία και ρατσισμό.
Και στα δύο συστήματα υπάρχουν ηθικοί κώδικες που καθορίζουν τη θέση της γυναίκας. Ο μουσουλμανικός κόσμος καταπιέζει τη γυναίκα με ανήκουστες πρακτικές. Ανήκουστες για τον δυτικό κόσμο. Για να εργαστεί μια γυναίκα πρέπει να πάρει άδεια από τον σύζυγο. Ο σύζυγος απολαμβάνει την πολυγυνία, ενώ οι γυναίκες οφείλουν να μοιραστούν τον άνδρα με όσες εκείνος κρίνει, έως τέσσερις. Η γυναίκα δεν έχει δικαίωμα να ταξιδέψει ή να κυκλοφορήσει στον δρόμο χωρίς άνδρα συγγενή. Υποχρεούται να καλύπτει το σώμα, ενίοτε και το πρόσωπο.
Αυτές τις πρακτικές καλούμαστε να τις σεβαστούμε ως κώδικες μιας διαφορετικής κοινωνίας. Δεν υπάρχει αντικειμενικό κριτήριο για να πούμε ότι μια πρακτική είναι λάθος εντός του συστήματος όπου εφαρμόζεται. Αλλωστε, ποιος θα κρίνει ένα σύστημα καλύτερα από το σύστημα αυτό καθαυτό; Αν αποδεχτούμε όλα αυτά τα ωραία και ανοιχτόμυαλα, οφείλουμε να δεχτούμε ως σωστές όλες τις πρακτικές που αναδείχτηκαν από όλα τα κοινωνικά συστήματα. Πάμε, λοιπόν, εκατό χρόνια πίσω και να πούμε ένα μεγάλο «μπράβο» στον δυτικό κόσμο, ο οποίος δεν προέβλεπε τη συμμετοχή των γυναικών στις εκλογές. Πάμε πίσω για να πούμε ένα «μπράβο» για την ελληνική θεσμοθετημένη πρακτική της προίκας. Πάμε πίσω για να πούμε ένα «μπράβο» στα δύο μισθολόγια και στις χαμηλότερες αμοιβές των γυναικών.
Αλλάζουμε πεδίο. Αποδεχτήκαμε, λοιπόν, ότι κάθε πολιτισμός κρίνεται μέσα από τους δικούς του κανόνες. Αρα ήταν πολύ σωστοί οι νόμοι του Δράκοντα στην αρχαία Αθήνα, οι νόμοι που επέτρεπαν τη δολοφονία σκλάβου από τον αφέντη. Η δουλεία με βάση τη σχετικότητα του πολιτισμού είναι μια αποδεκτή πρακτική. Κατόπιν να διαβάσουμε την «Καλύβα του μπαρμπα-Θωμά». Ας μη γίνουμε υστερικοί με τις βαμβακοφυτείες, με το μαστίγωμα των μαύρων, ας μη φρίττουμε με τις απαγωγές και την εμπορία ανθρώπων από την Αφρική. Και αυτά ανθρώπινες πρακτικές είναι, οι οποίες προέκυψαν από έναν πολιτισμό, μια ορισμένη ιστορική στιγμή.
Οι Αθηναίοι του Περικλή και οι Νότιοι της Αμερικής είχαν πλείστα όσα επιχειρήματα για να αποδείξουν ότι η σκλαβιά είναι κοινωνική επιλογή. Μια επιλογή που αντιμετωπίζει ανθρώπους ως κατώτερους των άλλων λόγω της οικογενειακής καταγωγής ή λόγω χρώματος. Μια επιλογή που περιορίζει τις ελευθερίες και καταπατά αυτά που αποκαλούμε ανθρώπινα δικαιώματα. Στην περίπτωση που νιώσουμε την ανάγκη να καταδικάσουμε αυτές τις μορφές σκλαβιάς, θα πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί υπάρχει ανοχή στην καταπίεση των γυναικών στον μουσουλμανικό κόσμο. Ναι, είναι ένα άλλο σύστημα, ναι είναι σεβαστό στο σύνολο, με την Ιστορία, με τις γενικές αρχές, πλην όμως υπάρχει στρέβλωση. Η θέση των γυναικών στην ισλαμική κοινωνία είναι ολωσδιόλου ατιμωτική για την ανθρωπότητα.
Υπάρχει μια απαίτηση της πολιτικής ορθότητας να σεβόμαστε τον μουσουλμανικό κόσμο όπως είναι. Να σεβόμαστε δηλαδή την κοινωνία που γαλουχεί τον άνδρα ώστε να βλέπει ως ατιμασμένες όποιες γυναίκες δεν ακολουθούν τους προκαθορισμένους κανόνες. Να σεβόμαστε την κοινωνία που ανέχεται οι άνδρες να πασπατεύουν και να χουφτώνουν χάρη στη ρατσιστική γενίκευση «όλοι οι αλλοδαποί είναι καλοί». Οχι, λοιπόν, κανένας σεβασμός για καμία κοινωνία που προάγει και ενθαρρύνει την καταπίεση.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 17 Ιανουαρίου 2016
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
