Τα τραγικά ναυτικά δυστυχήματα, όπως αυτό που συνέβη πριν από έναν χρόνο με τη φωτιά που εκδηλώθηκε στο οχηματαγωγό «Νorman Atlantic» ανοιχτά της Κέρκυρας ενώ κατευθυνόταν προς την Ιταλία, προκαλούν διαρκώς συζητήσεις για ζητήματα ασφάλειας επιβατών και μελών πληρώματος.
Με αφορμή το ζήτημα της δημιουργίας ενός πλήρους συστήματος για την οργανωμένη εκκένωση ενός πλοίου κάθε είδους «γεννήθηκε» στη χώρα μας η ιδέα του προγράμματος Lynceus (https://www.lynceus-project.eu) στο οποίο συμμετέχουν αρκετές ευρωπαϊκές εταιρείες, στην πλειονότητά τους ελληνικές, ανάμεσα στις οποίες είναι και η Celestyal Cruises, στα γραφεία της οποίας ουσιαστικά ξεκίνησαν οι πρώτες συζητήσεις για το θέμα αυτό και στα πλοία της οποίας παράλληλα γίνονται δοκιμές.
Ενα πρόγραμμα για το οποίο έχει βραβευτεί η ναυτιλιακή εταιρεία και μέσω του οποίου μπορεί να γίνει οργανωμένη εκκένωση ενός πλοίου που βρίσκεται σε έκτακτη ανάγκη και παράλληλα άμεσος εντοπισμός εγκλωβισμένων επιβατών ή μελών του πληρώματος είτε βρίσκονται εντός του πλοίου είτε στη θάλασσα. Στόχος είναι ως τον Μάιο του 2018 να έχει ολοκληρωθεί το πρόγραμμα και αμέσως μετά να μετεξελιχθεί από ιδέα σε προϊόν προκειμένου να εγκατασταθεί σε πλοία.
Για το Lynceus μίλησε στο «Βήμα» ο διευθυντής Ναυτιλιακού Τμήματος της Celestyal Cruises, αρχιπλοίαρχος κ. Βασίλης Γκάζικας. Οπως εξήγησε, «λειτουργεί με πολύ χαμηλής τάσης συχνότητα και βασίζεται σε κάποιους μικροπομπούς που τοποθετούνται στα σωσίβια ή σε «βραχιόλια» που φορούν οι επιβάτες και σε δέκτες οι οποίοι με έναν έξυπνο τρόπο σχηματίζουν και δίκτυο οι οποίοι είναι ενσωματωμένοι στους ανιχνευτές καπνού του πλοίου. Από τη στιγμή που θα τεθεί το σύστημα σε λειτουργία ανιχνεύει την κίνηση των επιβατών, δηλαδή δείχνει πού βρίσκονται στο πλοίο και πώς κινούνται, όπως επίσης αυτόματα καταγράφει και τους επιβάτες με τα στοιχεία τους, αυτούς που φτάνουν στους σταθμούς συγκεντρώσεως. Αλλο ένα πλεονέκτημα του συστήματος είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί –και έχουν γίνει πετυχημένες δοκιμές –για εντοπισμό ανθρώπων μέσα στο νερό».
Ο κ. Γκάζικας εξηγεί επιπλέον ότι «σε μια δεδομένη κατάσταση έκτακτης ανάγκης όπου γίνεται εγκατάλειψη υπάρχει πιθανότητα κάποιοι άνθρωποι να βρεθούν μέσα στο νερό είτε επειδή πήδηξαν στη θάλασσα είτε επειδή το σωστικό μέσο στο οποίο επέβαιναν καταστράφηκε, οπότε αν φοράνε τα σωσίβια Lynceus τα οποία έχουν ενσωματωμένο έναν ανακλαστήρα σήματος υπάρχει δυνατότητα για απογείωση ενός μη επανδρωμένου οχήματος ή τοποθέτηση ενός πομπού πάνω σε ένα αεροσκάφος ή σε ένα ελικόπτερο έρευνας – διάσωσης ή σε σωστικό σκάφος έρευνας – διάσωσης το οποίο αρχίζει να επικοινωνεί με αυτούς τους πομπούς και με το σύστημα ανίχνευσης γεωγραφικής θέσης (GPS) εντοπίζει πλέον τη θέση τους και τη δείχνει πάνω σε έναν χάρτη, όσο απλός και αν είναι, ακόμα και Google map. Δηλαδή, να δείξει πού ακριβώς βρίσκονται μέσα στο νερό οι άνθρωποι με συντεταγμένες και να μεταφέρει αυτά τα δεδομένα σε πάρα πολύ μεγάλη απόσταση χρησιμοποιώντας τη σύγχρονη τεχνολογία επικοινωνίας».
Σε λειτουργία σε έκτακτες καταστάσεις
Σημειώνει ακόμη ότι «το σύστημα ενεργοποιείται από τη στιγμή που θα φορέσει το σωσίβιο ο άνθρωπος ή μονίμως με τα «βραχιολάκια»», ωστόσο διευκρινίζει ότι «για να προστατευθούν τα προσωπικά δεδομένα και να μη γίνεται παρακολούθηση των ανθρώπων στην καθημερινότητά τους, το σύστημα μπορεί να τεθεί σε λειτουργία σε συγκεκριμένες καταστάσεις έκτακτες και φυσικά να υπάρχει ηλεκτρονικό αρχείο που είναι στη διάθεση οποιουδήποτε για να βλέπει πότε το σύστημα ετέθη σε λειτουργία και πότε ήταν εκτός».
Επίσης αναφέρει ότι «το πλεονέκτημα με το «βραχιολάκι» είναι ότι μπορεί να μεταφέρει και δεδομένα της κατάστασης του ανθρώπου, τα ζωτικά δηλαδή χαρακτηριστικά του, όπως παλμός και θερμοκρασία, οπότε το σύστημα αυτόματα αναγνωρίζει αν οι παράμετροι αυτές είναι κάτω από το επιτρεπτό όριο, αν υπάρχει π.χ. υποθερμία ή αν υπάρχει καρδιακή προσβολή ή οι παλμοί είναι αδύναμοι λόγω ενός σοβαρού τραυματισμού, οπότε πάνω στο σχέδιο που δείχνει τη θέση των ανθρώπων «κοκκινίζει» το συγκεκριμένο άτομο για να δοθεί προτεραιότητα στή διάσωση του διότι θα χρήζει άμεσης βοήθειας».
Για το αν υπάρχει ενδιαφέρον από εταιρείες ο κ. Γκαζίκας απαντά θετικά, «επειδή δεν υπάρχει παρόμοιο ολοκληρωμένο σύστημα που να παρακολουθεί όλη τη διαδικασία εκκένωσης».
Χαμηλού κόστους
Σχετικά με το κόστος είπε ότι αυτή τη στιγμή δεν είναι γνωστό, όμως συμπληρώνει ότι θα είναι πολύ μικρό, «διότι πολύ εύκολα μπορεί να τοποθετηθεί σε ένα πλοίο με απλή αντικατάσταση των κεφαλών του συστήματος ανίχνευσης καπνού. Ηδη υπάρχει συμμετοχή μιας εταιρείας μεγάλης που κατασκευάζει τέτοια συστήματα να έχει κεφαλές έτοιμες οι οποίες θα ενσωματώνουν αυτό τον μικρό πομποδέκτη, οπότε απλή αντικατάσταση των κεφαλών και ένας υπολογιστής τύπου ναυτιλιακής χρήσης εγκεκριμένος θα είναι τα κύρια εργαλεία».
Πλέον και αφού μετά τις δοκιμές που έχουν γίνει απέδειξε ότι ως τεχνολογία είναι εφαρμόσιμη ξεκινούν οι συζητήσεις για να μετατραπεί σε προϊόν μαζικής παραγωγής ώστε κάποια εταιρεία να μπορεί να το προμηθευτεί και να το τοποθετήσει στα πλοία της.
Ο κ. Γκάζικας σημειώνει ότι «το πρόγραμμα το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση είναι τριετούς διάρκειας –ξεκίνησε τον Μάιο του 2015 και θα ολοκληρωθεί τον Μάιο του 2018. Πιθανότατα όμως να ολοκληρωθεί και νωρίτερα. Στη συνέχεια θα πρέπει να πιστοποιηθεί, να δημιουργηθεί μια υποδομή, γραμμή παραγωγής, στήριξη μετά την πώληση, service κ.τ.λ.».
HeliosPlus
