Κλιμακώνεται η κρίση στη Μέση Ανατολή καθώς το βράδυ της Κυριακής η Σαουδική Αραβία διέκοψε τις διπλωματικές σχέσεις με το Ιράν.
Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει η εκτέλεση του σιίτη κληρικού σεΐχη Νιμρ αλ-Νιμρ στη Σαουδική Αραβία.
Οι ισχυρότερες διμαρτυρίες προήλθαν από το Ιράν, τη μεγάλη δύναμη του σιιτικού κόσμου που προειδοποίησε ότι το Ριάντ θα πληρώσει «υψηλό τίμημα» για την εκτέλεση του σεΐχη Νιμρ, ενώ έχουν διατυπωθεί εκκλήσεις για να πραγματοποιηθούν σήμερα διαδηλώσεις.
Εφοδος διαδηλωτών στην σαουδαραβική πρεσβεία στο Ιράν – 40 συλλήψεις
Διαδηλωτές έριξαν χθες βράδυ βόμβες μολότοφ εναντίον της πρεσβείας της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη, με αποτέλεσμα να πιάσει φωτιά ένα μέρος του κτιρίου, στο οποίο οι διαδηλωτές κατάφεραν να διεισδύσουν πριν απωθηθούν από την αστυνομία. «Η φωτιά κατέστρεψε το εσωτερικό της πρεσβείας», δήλωσε ένας αυτόπτης μάρτυρας.
Στο Μασχάντ (βορειοανατολικά), τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράν, διαδηλωτές επιτέθηκαν και έβαλαν φωτιά στο σαδουαραβικό προξενείο.
Σαράντα άνθρωποι συνελήφθησαν μετά την επίθεση διαδηλωτών εναντίον της πρεσβείας της Σαουδικής Αραβίας που πραγματοποιήθηκε στη διάρκεια της χθεσινής νύκτας στην Τεχεράνη, ανακοίνωσε ο εισαγγελέας της ιρανικής πρωτεύουσας, τον οποίο επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων ISNA.
«Έως τώρα, 40 άτομα που εισήλθαν στο εσωτερικό της πρεσβείας ταυτοποιήθηκαν και συνελήφθησαν. Η έρευνα συνεχίζεται να να εντοπιστούν οι άλλοι υπεύθυνοι αυτού του επεισοδίου», δήλωσε ο εισαγγελέας Αμπάς Τζαφαρί Ντολαταμπαντί.
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Χοσεΐν Τζαμπέρ Ανσαρί είχε ζητήσει χθες το βράδυ από τη διπλωματική αστυνομία να προστατεύσει τις αντιπροσωπείες της Σαουδικής Αραβίας, «καταδικάζοντας παράλληλα και πάλι την άδικη εκτέλεση του Νιμρ αλ-Νιμρ».
Διαδήλωση διαμαρτυρίας εναντίον της εκτέλεσης του σιίτη σαουδάραβα ιερωμένου είναι προγραμματισμένη για τις 13:30 (ώρα Ελλάδας) στην Τεχεράνη.
Χαμενεϊ: Θεική εκδίκηση θα πέσει στη Σαουδική Αραβία
Ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος επιτέθηκε σήμερα στη Σαουδική Αραβία για δεύτερη διαδοχική ημέρα αναφορικά με την εκτέλεση του σιίτη ιερωμένου, δήλωσε σήμερα ότι οι πολιτικοί στο σουνιτικό βασίλειο θα αντιμετωπίσουν τη θεϊκή τιμωρία για τον θάνατό του.
«Χωρίς αμφιβολία το αίμα αυτού του βασανισμένου μάρτυρα, που χύθηκε άδικα, θα έχει γρήγορα συνέπειες και η θεϊκή εκδίκηση θα πέσει πάνω στους σαουδάραβες πολιτικούς», δήλωσε ο Χαμενεΐ, σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση και χαρακτήρισε την εκτέλεση «πολιτικό λάθος».
Ο Χαμενεΐ πρόσθεσε: «Αυτός ο βασανισμένος ιερωμένος δεν ενθάρρυνε τους ανθρώπους να ενταχθούν σε κάποιο ένοπλο κίνημα ούτε συνωμοτούσε μυστικά και το μόνο που έκανε ήταν να διατυπώνει δημόσια επικρίσεις … βασισμένες στον θρησκευτικό ζήλο».
Καταφερόμενος προφανώς εναντίον των δυτικών συμμάχων της Σαουδικής Αραβίας, ο Χαμενεΐ επέκρινε «τη σιωπή των υποτιθέμενων υπερασπιστών της ελευθερίας, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» αναφορικά με την εκτέλεση.
«Γιατί σιωπούν αυτοί που ισχυρίζονται ότι υποστηρίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα; Γιατί αυτοί που ισχυρίζονται ότι υποστηρίζουν την ελευθερία και τη δημοκρατία, στηρίζουν αυτή τη (σαουδαραβική) κυβέρνηση;», δήλωσε ο Χαμενεΐ, σύμφωνα πάντα με την κρατική τηλεόραση.
Ενώ δυτικές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταδίκασαν τις εκτελέσεις, οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν παραμείνει μέχρι στιγμής σιωπηλές.
Το αμερικανικό Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέφρασε ανησυχία ότι η εκτέλεση του Νιμρ μπορεί να εντείνει τις θρησκευτικές εντάσεις στη Μέση Ανατολή. Στη Χαβάη, όπου ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα κάνει διακοπές με την οικογένειά του, ο αναπληρωτής σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου Μπεν Ρόουντς δήλωσε πως η κυβέρνηση έχει καλέσει τους Σαουδάραβες να δείξουν αυτοσυγκράτηση και να σεβαστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
O κορυφαίος σιίτης ιερωμένος του Ιράκ, καταδίκασε ως «άδικη επίθεση» την εκτέλεση του Νιμρ
Ο κορυφαίος σιίτης ιερωμένος του Ιράκ, ο Μεγάλος Αγιατολάχ Άλι αλ-Σιστάνι, καταδίκασε σήμερα την εκτέλεση στη Σαουδική Αραβία του σιίτη ιερωμένου Νιμρ αλ-Νιμρ, χαρακτηρίζοντάς την «άδικη επίθεση».
«Με μεγάλη θίψη πληροφορηθήκαμε την είδηση για το μαρτύριο αριθμού αδελφών μας στην περιοχή, το αίμα των οποίων χύθηκε σε μια άδικη επίθεση», αναφέρει ο αλ-Σιστάνι σε επιστολή που απευθύνει στον πληθυσμό της ανατολικής σαουδαραβικής περιφέρειας του Κατίφ, όπου κήρυττε ο αλ-Νιμρ.
Ο Σιστάνι, ο οποίος έχει την έδρα του στη Νατζάφ, την ιερή πόλη των σιιτών νοτίως της Βαγδάτης, χαίρει μεγάλου κύρους μεταξύ των εκατομμυρίων των σιιτών στο Ιράκ και αλλού.
Εντονες αντιδράσεις από τον μουσουλμανικό κόσμο
Εχθές Σάββατο η κυβέρνηση του Ιράν κάλεσε τον Σαουδάραβα επιτετραμμένο για να διαμαρτυρηθεί για την εκτέλεση του αλ-Νιμρ, αναφέρει η ιρανική τηλεόραση.
Το υπουργείο Εξωτερικών του Ιράν κατηγόρησε τη Σαουδική Αραβία ότι στηρίζει την τρομοκρατία και εκτελεί τους αντιπάλους της. «Η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας στηρίζει τους τρομοκράτες και τους τακφίρι (ριζοσπάστες σουνίτες) εξτρεμιστές, ενώ εκτελεί και καταπιέζει τους επικριτές της μέσα στη χώρα» ανέφερε ο Χοσεΐν Ζαμπέρ Ανσαρί, εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA.
Ιρανοί φοιτητές ιεροδιδασκαλείου πραγματοποίησαν πορεία στην πόλη Κομ κατά της Σαουδικής Αραβίας, μεταδίδει το πρακτορείο ειδήσεων Mehr.
Ο ανώτατος πνευματικός ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ ανέβασε στο Twitter φόρο τιμής στον Νιμρ, διαμαρτυρόμενος και αυτός για την εκτέλεσή του.
Η Σαουδική Αραβία κάλεσε τον πρεσβευτή του Ιράν στο Ριάντ για να διαμαρτυρηθεί για τις «επιθετικές» δηλώσεις της Τεχεράνης.
Η Σαουδική Αραβία «απορρίπτει κατηγορηματικά τις επιθετικές αυτές δηλώσεις τις οποίες θεωρεί κατάφωρη επέμβαση στις υποθέσεις του βασιλείου». Επίσης, »καθιστά υπεύθυνη την ιρανική κυβέρνηση για την προστασία των αντιπροσωπειών του βασιλείου στο Ιράν και του προσωπικού τους απέναντι σε κάθε επίθεση».
Δεκάδες σιίτες μουσουλμάνοι πραγματοποίησαν πορεία στην περιοχή Κατίφ στην Ανατολική Επαρχία της Σαουδικής Αραβίας για να καταγγείλουν την εκτέλεση του επιφανούς σιίτη κληρικού, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Reuters.
Οι διαδηλωτές φώναζαν συνθήματα όπως «κάτω οι Αλ Σαούντ», το όνομα της βασιλικής οικογένειας της Σαουδικής Αραβίας, ενώ πραγματοποίησαν πορεία από τη γενέτειρα του εκτελεσθέντος, το χωριό Αλ Αουαμίγια, έως την πόλη Κατίφ, τη μοναδική περιοχή της Σαουδικής Αραβίας όπου κατοικούν στη πλειονότητά τους σιίτες.
Η Σαουδική Αραβία εκτέλεσε 47 ανθρώπους που κατηγορούνταν για τρομοκρατία, κυρίως πρόσωπα για τα οποία υπήρχαν υποψίες ότι ήταν μέλη της Αλ Κάιντα, καθώς και τον εξέχοντα σιίτη ιερωμένο, Νιμρ αλ-Νιμρ.
Το συντηρητικό ισλαμικό βασίλειο, που συνήθως εκτελεί τους κατηγορούμενους με δημόσιο αποκεφαλισμό, έχει συλλάβει χιλιάδες ισλαμιστές έπειτα από σειρά επιθέσεων της Αλ Κάιντα την περίοδο 2003-2006 που οδήγησαν στον θάνατο εκατοντάδες ανθρώπους και έχει καταδικάσει εκατοντάδες από αυτούς.
Η Σαουδική Αραβία έχει επίσης συλλάβει εκατοντάδες μέλη της σιιτικής μειονότητας έπειτα από τις διαδηλώσεις της περιόδου 2011-2013, στη διάρκεια των οποίων πολλοί αστυνομικοί σκοτώθηκαν σε επιθέσεις με πυροβολισμούς και βόμβες μολότοφ. Πολλοί σιίτες έχουν καταδικαστεί σε θάνατο.
Ο πρωθυπουργός του Ιράκ Χάιντερ αλ-Αμπάντι είπε ότι η εκτέλεση του αλ-Νιμρ θα έχει επιπτώσεις στην ασφάλεια της περιοχής. Σημείωσε ότι το να σωπαίνουν οι φωνές και να εκτελούνται οι αντίπαλοι «δεν θα οδηγήσει σε τίποτα άλλο παρά στην καταστροφή», ενώ εξέφρασε έντονο σοκ για την απόφαση της Σαουδικής Αραβίας. «Η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει επιπτώσεις στην ασφάλεια, τη σταθερότητα και τον κοινωνικό ιστό για τους λαούς της περιοχής» σημείωσε.
Ο πρώην πρωθυπουργός του Ιράκ, Νούρι Αλ-Μαλίκι, πολιτικός με διασυνδέσεις με το Ιράν, είπε ότι η εκτέλεση θα σημάνει το τέλος της κυβέρνησης στη Σαουδική Αραβία. Συγκεκριμένα, δήλωσε: «Καταδικάζουμε έντονα αυτές τις απεχθείς σεχταριστικές πρακτικές και δηλώνουμε ότι το έγκλημα της εκτέλεσης του σεΐχη αλ-Νιμρ θα ανατρέψει το καθεστώς της Σαουδικής Αραβίας, όπως έγινε με το έγκλημα της εκτέλεσης του μάρτυρα (Μοχάμεντ) αλ-Σαντρ (που ανέτρεψε) τον Σαντάμ (Χουσεΐν)».
Ο σιίτης κληρικός του Ιράκ Μοκτάντα αλ-Σαντρ κάλεσε το Σάββατο να υπάρξουν διαδηλώσεις στις χώρες του Κόλπου και το Ιράκ. «Ζητώ από τους σιίτες της Σαουδικής Αραβίας να δείξουν κουράγιο και να αντιδράσουν ακόμα και με ειρηνικές διαμαρτυρίες, και το ίδιο (να κάνουν) και οι σιίτες του Κόλπου, προκειμένου να αποτρέψουν την αδικία και την τρομοκρατία της κυβέρνησης στο μέλλον» ανέφερε στην ιστοσελίδα του.
«Καλώ να υπάρξουν οργισμένες διαμαρτυρίες μπροστά σε σαουδαραβικές τοποθεσίες και συμφέροντα και καλώ την κυβέρνηση να μην ανοίξει την πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας» είπε.
Η Σαουδική Αραβία άνοιξε ξανά την πρεσβεία της στο Ιράκ μόλις αυτή την εβδομάδα. Ήταν κλειστή από το 1990, μετά την επέμβαση του Ιράκ στο Κουβέιτ.
Έντονη ήταν και η αντίδραση της σιιτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ του Λιβάνου, η οποία αποκάλεσε την εκτέλεση «δολοφονία». Ο πραγματικός λόγος της εκτέλεσης, σημειώνει σε ανακοίνωσή της η οργάνωση, είναι ότι «ο σεΐχης Νιμρ απαιτούσε τα χαμένα δικαιώματα των καταπιεσμένων» -μία αναφορά στην σιιτική μειονότητα στη Σαουδική Αραβία.
«Ο σεΐχης Νιμρ απολάμβανε υψηλής εκτίμησης στην κοινότητά του και γενικά στη μουσουλμανική κοινωνία και χωρίς αμφιβολία θα υπάρξει αντίδραση» δήλωσε στο Reuters ο αδελφός του, Μοχάμεντ αλ-Νιμρ. «Ελπίζουμε πως οι οποιεσδήποτε αντιδράσεις θα περιοριστούν σε ένα ειρηνικό πλαίσιο. Κανείς δεν θα πρέπει να αντιδράσει εκτός αυτού του ειρηνικού πλαισίου. Αρκετή αιματοχυσία» είπε.
Στη Βαγδάτη, ένας βουλευτής από τον κυβερνώντα σιιτικό συνασπισμό στο Ιράκ δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο Al-Sumaria πως η εκτέλεση από τη Σαουδική Αραβία του Νιμρ αλ-Νιμρ έχει σκοπό να πυροδοτήσει τη σύγκρουση σουνιτών-σιιτών και να «βάλει φωτιά στην περιοχή».
Την εκτέλεση του Αλ-Νιμρ καταδίκασε το Ανώτατο Σιιτικό Συμβούλιο του Λιβάνου, κάνοντας λόγο για «μεγάλο λάθος», ενώ στην Υεμένη, το κίνημα των Χούτι θρηνεί ως «ιερό πολεμιστή» τον σιίτη ιερωμένο.
Στο Μπαχρέιν ξέσπασαν διαδηλώσεις διαμαρτυρίας μόλις έγινε γνωστή η είδηση της εκτέλεσης, με τις αστυνομικές δυνάμεις να κάνουν χρήση χημικών εναντίον των διαδηλωτών.
Βαθιά απογοητευμένος δήλωσε ο γγ του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-Μουν δήλωσε χθες, Σάββατο, ότι ειναι «βαθιά απογοητευμένος» από την εκτέλεση ενός εξέχοντος σιίτη μουσουλμάνου ιερωμένου και 46 άλλων προσώπων στη Σαουδική Αραβία και απηύθυνε έκκληση για ηρεμία και αυτοσυγκράτηση.
Ο Μπαν είχε θέσει το ζήτημα της υπόθεσης του Νιμρ στους σαουδάραβες ηγέτες σε αρκετές ευκαιριών και είχε καλέσει τη Σαουδική Αραβία να μετατρέψει όλες τις θανατικές καταδίκες που είχε επιβάλει, δήλωσε ο εκπρόσωπος.
«Ο γενικός γραμματέας καλεί επίσης για ηρεμία και αυτοσυγκράτηση στις αντιδράσεις για την εκτέλεση στο σεΐχη Νιμρ και ζητεί απ’ όλους τους περιφερειακούς ηγέτες να εργασθούν για να αποφύγουν την παρόξυνση των θρησκευτικών εντάσεων», δήλωσε ο εκπρόσωπος.
Ο Μπαν «εκφράζει τη λύπη του για τη βία που άσκησαν διαδηλωτές εναντίον της σαουδαραβικής πρεσβείας στην Τεχεράνη», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.
Φωνές υπέρ της διάρρηξης των σχέσεων
Όπως σημειώνει το πρακτορείο ειδήσεων Reuters, το κύμα καταδίκης ενδέχεται να προκαλέσει πλήγμα στις προσπάθειες της Σαουδικής Αραβίας να συγκροτήσει μια ισλαμική συμμαχία εναντίον των τζιχαντιστών της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος. Το Ριάντ ανακοίνωσε το σχηματισμό μιας συμμαχίας τον περασμένο μήνα, δεν συμπεριέλαβε ωστόσο σιιτικές δυνάμεις.
Βουλευτές στο σιιτικό Ιράκ ζήτησαν από την κυβέρνηση να διαρρήξει τις σχέσεις της με τη Σαουδική Αραβία, μια ημέρα αφού το Ριάντ άνοιξε εκ νέου την πρεσβεία του στη Βαγδάτη για πρώτη φορά από το 1990.
Ιρακινός βουλευτής υποστήριξε ότι η εκτέλεση του σιίτη ιερωμένου θα βοηθήσει το Ισλαμικό Κράτος να εκπληρώσει τους στόχους του.
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι προειδοποίησε ότι η εκτέλεση του σιίτη κληρικού θα έχει «επικίνδυνες συνέπειες» και θα μπορούσε να οδηγήσει στην αναζωπύρωση των σεχταριστικών εντάσεων στην περιοχή.
Η Μογκερίνι εξέφρασε εκ νέου την αντίδρασή της στην θανατική ποινή και τις μαζικές εκτελέσεις και σημείωσε ότι η περίπτωση του Αλ-Νιμρ δημιουργεί σοβαρές ανησυχίες για την καταπάτηση της ελευθερίας της έκφρασης και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Σαουδική Αραβία.
Εν τω μεταξύ, αξιωματούχος του υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας που δεν θέλησε να κατονομαστεί, εξέφρασε ανησυχία ότι η εκτέλεση του Αλ-Νιμρ θα προκαλέσει εντάσεις και θα βαθύνει τη διαμάχη στην περιοχή.
