Ενα τετράδιο από το 1943

Ενα περιστέρι κρατάει στο στόμα του ένα κλαδάκι ελιάς και είναι λουσμένο στο κίτρινο φως ενός μικρού ήλιου και ενός μικρού φεγγαριού.

Ανδρέας και Υπατία Βουρλούμη
Το Βασιλόπουλο
Εκδόσεις Ποταμός, 2015,
σελ. 28, τιμή 35 ευρώ

Ενα περιστέρι κρατάει στο στόμα του ένα κλαδάκι ελιάς και είναι λουσμένο στο κίτρινο φως ενός μικρού ήλιου και ενός μικρού φεγγαριού. Τα καλλιγραφικά γράμματα που το πλαισιώνουν γράφουν «1 Ιανουαρίου 1943». Είναι μια μικρή λεπτομέρεια που κοσμεί το τέλος του παραμυθιού «Το Βασιλόπουλο», του βιβλίου που δώρισαν ο Ανδρέας και η Υπατία Βουρλούμη στα τρία παιδιά τους για την Πρωτοχρονιά εν μέσω Κατοχής. Ο γνωστός ζωγράφος (1910-1999) και η λογία σύζυγός του είχαν ενώσει τις δυνάμεις τους για να αλαφρώσουν την παιδική ψυχή του Παναγή, πέντε ετών, της Ελένης, τεσσάρων ετών, και της Ειρήνης, μόλις δύο, από το ζοφερό κλίμα της δύσκολης περιόδου. Εκείνη είχε γράψει το κείμενο κι εκείνος το είχε εικονογραφήσει τους τελευταίους μήνες του 1942 σε ένα όμορφο μπλοκ με ακριβό χαρτί 29Χ39 που προφανώς είχε αγοραστεί προπολεμικά. Το αποτέλεσμα της δημιουργικής συνεργασίας τους, το χειρόγραφο κείμενο με τα κεφαλαία γράμματά του αποτυπωμένα με πένα και μελάνι και οι ζωγραφιές με την τεχνική της ακουαρέλας, έγινε το αγαπημένο ανάγνωσμα των τριών αδελφιών.

Τα χρόνια και οι δεκαετίες πέρασαν, τα παιδιά μεγάλωσαν και το βιβλίο ξεχάστηκε σε κάποιο συρτάρι στο ατελιέ του Ανδρέα Βουρλούμη στο Παγκράτι. Η ανάμνησή του έγινε θολή και κανείς τους δεν θα μπορούσε να πει με βεβαιότητα αν είχε όντως υπάρξει το παραμύθι με το βασιλόπουλο που σκότωσε τον δράκο για χάρη της όμορφης βασιλοπούλας ή αν ήταν αποκύημα της παιδικής φαντασίας. Μετά τον θάνατο του Βουρλούμη όμως, το 1999, ο γιος του Παναγής ανακάλυψε ξανά, ύστερα από περίπου 55 χρόνια, τον θησαυρό των παιδικών του χρόνων. Κιτρινισμένο και με μικρές φθορές αλλά με τη ζωηράδα της εικονογράφησής του θαλερή και το αισιόδοξο μήνυμά του πάντα καίριο. Επειτα από παρότρυνση φίλων και συγγενών αποφάσισε να προχωρήσει στην έκδοση της πιστής αναπαραγωγής του τετραδίου των γονιών του. Δεκατέσσερα χρόνια μετά, παραμονές Χριστουγέννων, κυκλοφορεί η αναθεωρημένη έκδοση του βιβλίου και πάλι από τις εκδόσεις Ποταμός με τη χειροποίητη βιβλιοδεσία του Π. Γιαννούκου και με μια σημαντική διαφοροποίηση: πλάι στο πρωτότυπο, παρατίθεται το κείμενο μεταφρασμένο στα αγγλικά στις σελίδες του. Μπορεί οι κόρες και ο γιος του τέως προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου του ΟΤΕ να μην απόλαυσαν το βιβλίο όταν πρωτοεκδόθηκε λόγω της ηλικίας τους, αλλά αυτή τη φορά ήρθε η ώρα να γνωρίσουν τα λιλιπούτεια μέλη της οικογένειας την παλιά εκείνη χειροποίητη κατάθεση τρυφερότητας και αγάπης. «Τώρα έχω εγγόνια τα οποία δεν ξέρουν ελληνικά διότι ζουν στο Χονγκ Κονγκ. Η μητέρα τους δεν είναι Ελληνίδα, ο πατέρας τους δουλεύει πολύ. Η κυκλοφορία του βιβλίου και στην αγγλική γλώσσα θα τα βοηθήσει να έρθουν σε επαφή με ένα όμορφο βιβλίο που είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ιστορία της οικογένειας» λέει ο Παναγής Βουρλούμης. Με την προσθήκη ενός σχεδίου στην τελευταία σελίδα του παραμυθιού, μία από τις πολλές δοκιμαστικές ακουαρέλες που είχε κάνει ο Ανδρέας και βρήκε ο Παναγής μέσα σε έναν φάκελο, «Το Βασιλόπουλο» παραμένει ταυτόχρονα ένα έργο τέχνης, ένα παιδικό βιβλίο και μια μαρτυρία εποχής και καθένας μπορεί να εστιάσει στην παράμετρο που του ταιριάζει περισσότερο.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.