Ο νεαρός Καβάφης στο Παρίσι

Ερση Σωτηροπούλου
Τι μένει από τη νύχτα
Εκδόσεις Πατάκη, 2015,
σελ. 329, τιμή 15,40 ευρώ

Ενας νέος ξυπνά από ένα ομοερωτικό όνειρο σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στο Παρίσι. Ιούνιος του 1897. Ο άνδρας, ο Κ. Π. Καβάφης, βρίσκεται στη γαλλική πρωτεύουσα, σε ένα ταξίδι αναψυχής, με τον μεγαλύτερο αδελφό του Τζον. Η Ελλάδα έχει ηττηθεί στον ελληνοτουρκικό πόλεμο, στο Παρίσι έχει ξεσπάσει σάλος με την υπόθεση Ντρέιφους. Μακριά από την Αλεξάνδρεια που αισθάνεται ότι τον πνίγει, μακριά από έναν φλύαρο λυρισμό ο οποίος τον ενοχλεί και τον οποίο προσπαθεί να αποτινάξει, ο πρωταγωνιστής της ιστορίας πασχίζει να βρει την ποιητική έκφραση που του ταιριάζει.

Μετά τη βραβευμένη με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος το 2012 συλλογή διηγημάτων «Να νιώθεις μπλε, να ντύνεσαι κόκκινα», η Ερση Σωτηροπούλου επιστρέφει στο μυθιστόρημα επιχειρώντας να αναπαραστήσει τη ζωή του διαρκώς ερεθιστικού και αενάως διαφεύγοντος Κ. Π. Καβάφη, την καθημερινότητα, τις ερωτικές ανησυχίες και τους αισθητικούς προβληματισμούς του καθώς περιηγείται το βουερό Παρίσι του fin de siècle ενώ ποιήματα τον παιδεύουν και στίχοι που θα γίνουν αργότερα διάσημοι σχηματίζονται στο μυαλό του.

Σε μια φανταστική αφήγηση που αφορμάται από πραγματικά γεγονότα και στηρίζεται σε αρχειακή έρευνα και μελέτη της ογκώδους καβαφικής βιβλιογραφίας, η συγγραφέας ακολουθεί τον Κ.Π. σε κάθε του βήμα, σε κάθε του σκέψη, αναζητώντας στη ζωή ερμηνείες για τη δημιουργία του διεθνούς ποιητικού φαινομένου που λέγεται Καβάφης.

Από την Ελλάδα στη Γερμανία
Ο Δημήτρης Νόλλας μάς μεταφέρει στη Γερμανία ακολουθώντας δύο Ελληνες που εμπορεύονται μάρμαρο

Δημήτρης Νόλλας
Μάρμαρα στη μέση

Εκδόσεις Ικαρος, 2015,
σελ. 144, τιμή 12,90 ευρώ

«Δέσμευαν το μέλλον τους με χρήματα που θα ‘πρεπε να ξεπληρώσουν κάποια στιγμή χωρίς να ξέρουν πώς θα το κάνουν, αφού χωρίς χωράφια δεν θα παρήγαγαν τίποτα. Σαν απροστάτευτα παιδιά όδευαν στον χαμό τους». Ανατολικογερμανοί, Βούλγαροι, Ρώσοι, Γιουγκοσλάβοι, Ελληνες. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘90, ενώ ο παλιός κόσμος έχει καταρρεύσει, μια νέα κοινή κατάσταση αρχίζει να διαμορφώνεται στην Ευρώπη: όλοι στο κυνήγι του χρήματος. Ανταγωνισμοί, συγκρούσεις, εξαπάτηση, το συμφέρον πάνω απ’ όλα. Από την Ελλάδα της δεκαετίας του ‘60 στο βραβευμένο με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος το 2014 «Ταξίδι στην Ελλάδα», ο Δημήτρης Νόλλας, στο δεύτερο μυθιστόρημα της τριλογίας «Δύσκολοι καιροί», μας μεταφέρει στη Γερμανία ακολουθώντας δύο Ελληνες που εμπορεύονται μάρμαρο. Μπίζνα τα μάρμαρα, αλλά και σύμβολο με πολιτισμικό βάθος. Στην αποσπασματική αφήγηση του Νόλλα σε 12 επεισόδια-διαφορετικές εκδοχές του παρελθόντος, προσωπικές σχέσεις διαλύονται, οικογενειακές σχέσεις καταρρέουν, η πίστη στον άνθρωπο κλονίζεται. Ενα μυθιστόρημα υπαρξιακού προβληματισμού τον οποίο υπογραμμίζουν η Ουρανία, κόρη του ενός έλληνα επιχειρηματία, και η απόφασή της να εγκαταλείψει τα εγκόσμια για να αφιερωθεί στην προσφορά στους άλλους.

Μένης Κουμανταρέας
Η Σειρήνα της ερήμου
Εκδόσεις Πατάκη, 2015,
σελ. 229, τιμή 12,80 ευρώ

Ενας αναγνώστης χειρογράφων σε εκδοτικό οίκο λαμβάνει μια ανώνυμη δακτυλόγραφη νουβέλα. Μια αφήγηση που αρχίζει στην έρημο της Βόρειας Αφρικής, συνεχίζεται σε μια πόλη που είχε αποκτήσει φήμη στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και καταλήγει στην Αθήνα. Ενα κλασικό τέχνασμα, εγκιβωτισμένες αφηγήσεις και μια καλοπροαίρετα ειρωνική ματιά στην τέχνη της γραφής στο τελευταίο βιβλίο του Μένη Κουμανταρέα που βρέθηκε στα κατάλοιπά του.

Γιάννης Ατζακάς
Λίγη φλόγα, πολλή στάχτη
Εκδόσεις Αγρα, 2015,
σελ. 176, τιμή 15 ευρώ

Ολα τα ξύλα δεν βγάζουν την ίδια φλόγα ούτε κι αφήνουν πίσω τους την ίδια στάχτη. Οκτώ ιστορίες που ξεκινούν από τη Μικρασία της Καταστροφής και φτάνουν στη δικτατορία και στη Μεταπολίτευση από τον βραβευμένο Γιάννη Ατζακά. Οι πρωταγωνιστές τους λούζονται για λίγο με τη λάμψη της αναγνώρισης αλλά γρήγορα βυθίζονται στο σκοτάδι. Οι αιτίες πολλές: διώξεις, χούντα, κακή τύχη, άτυχοι έρωτες, αρρώστιες, θάνατος…

Τάκης Θεοδωρόπουλος
Βερονάλ
Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2015,
σελ. 176, τιμή 12,20 ευρώ

Αθήνα, 22 Σεπτεμβρίου 1937. Ο Ιωάννης Συκουτρής βρίσκεται νεκρός. Ανάμεσα στα προσωπικά του αντικείμενα ένα φιαλίδιο Βερονάλ. Η εισαγωγή του στο «Συμπόσιο» του Πλάτωνα που εξέδωσε η Ακαδημία Αθηνών θεωρήθηκε βλαβερή για τους νέους. Το κατεστημένο, μέσα και έξω από το πανεπιστήμιο, τον πολεμά. Γιατί εν τέλει αυτοκτόνησε; Μια σύνθεση Ιστορίας και μυθοπλασίας που ρίχνει φως στην τραγική ύπαρξη του πρωτοπόρου φιλολόγου.

Μαρία Ξυλούρη
Η νυχτερινή βάρδια του καλλιγράφου
Εκδόσεις Καλέντης, 2015,
σελ. 296, τιμή 15 ευρώ

Μια ασταμάτητη νεροποντή, κατακλυσμιαίες αλληγορικές εικόνες και ένα ορεινό χωριό που ολισθαίνει προς τη θάλασσα. Ενα παλιό κρίμα, ένας λαβύρινθος με γλυπτά πουλιά, τρεις άνδρες, τρεις γενιές, ένας σαλός που θεωρεί επιβεβλημένη για την Ελλάδα τη θανάτωση όλων άνω των 45 ετών. Ενα μυστήριο που χάνεται στο παρελθόν, νευρική γραφή και καταστάσεις μαγικού ρεαλισμού στο τρίτο μυθιστόρημα της νεαρής Μαρίας Ξυλούρη.

Βασιλική Πέτσα
Μόνο το αρνί
Εκδόσεις Πόλις, 2015,
σελ. 144, τιμή 12 ευρώ

Πόλεμος του ’40, μεταπολεμικά χρόνια. Ενα τσοπανόπουλο που κατατάσσεται στον πόλεμο και μετά γίνεται αντάρτης και τοπικός ήρωας. Ενας αριστερός καθηγητής μέσης εκπαίδευσης και οι αβάσταχτοι συμβιβασμοί για χάρη της οικογένειας επί δικτατορίας. Τρεις καθηγητές διορισμένοι στη μεταπολεμική ελληνική επαρχία με δυσκολίες προσαρμογής στο περιβάλλον τους. Τρίτο βιβλίο, δουλεμένη γραφή από μια συνεπή συγγραφέα της νέας γενιάς.

Κυριάκος Γιαλένιος
Μόνο τα νεκρά ψάρια ακολουθούν το ρεύμα
Εκδόσεις Ψυχογιός, 2015,
σελ. 416, τιμή 16,60 ευρώ

Ο μυστηριώδης θάνατος μιας νέας γυναίκας, ένας αυτόπτης μάρτυρας, τρεις νέοι άνδρες και το ταξίδι τους από ένα έρημο στρατόπεδο της περιφέρειας προς την πόλη για να μοιραστούν ένα μεγάλο χρηματικό ποσό. Κομπιναδόροι και παράνομοι και ένα οδοιπορικό που θυμίζει ταινία των αδελφών Κοέν στο δεύτερο μυθιστόρημα του θεσσαλονικιού συγγραφέα. Ενα σύγχρονο γουέστερν που κλείνει το μάτι στα κλασικά έργα του είδους.