Στην τελική ευθεία η ιδιωτικοποίηση ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ΕΕΣΣΤΥ

Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες της ηλεκτρονικής έκδοσης του «Βήματος», οι υποψήφιοι αγοραστές έχουν ολοκληρώσει τα σχόλιά τους στο data room.

Παράλληλα, οι διεταιρικές συμβάσεις μεταξύ των σιδηροδρομικών φορέων θα περάσουν την επόμενες ημέρες προς έγκριση από τα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών και έπειτα θα προωθηθούν στο Ελεγκτικό Συνέδριο για τον προσυμβατικό έλεγχο. Στη συνέχεια, θα υπογραφούν από τους διευθύνοντες συμβούλους και αμέσως μετά θα ακολουθήσει η πλειοδοτική διαδικασία από το ΤΑΙΠΕΔ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, για την ΕΕΣΣΤΥ το ενδιαφέρον της γαλλικής Alstom και της γερμανικής Siemens είναι ισχυρότερο, ενώ για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ πιο θερμοί εμφανίζονται οι Αμερικανοί της Watco -μέσω της ρουμανικής Grampet- αλλά και οι Ρώσοι της RZD, οι οποίοι έχουν επανακάμψει στον διαγωνισμό.

Ωστόσο, σύμφωνα με εκτιμήσεις κυβερνητικών στελεχών, το ενδιαφέρον για την ΕΕΣΣΤΥ είναι αισθητά ισχυρότερο. Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι ο γάλλος πρόεδρος κ. Φρανσουά Ολάντ ζήτησε την ολοκλήρωση του διαγωνισμού από τον πρωθυπουργό κ. Αλέξη Τσίπρα κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψής του στην Ελλάδα.

Παράλληλα, όμως, η επιστροφή των Ρώσων αποτελεί ενδιαφέρουσα εξέλιξη, καθώς πρόσφατα είχαν διαμηνύσει ότι η κάθοδός τους στους δύο διαγωνισμούς θα αποτελούσε πολιτική απόφαση του Κρεμλίνου.

Στο μεταξύ, όπως έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η πώληση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ αποτελεί θεμελιώδες προαπαιτούμενο προκειμένου να κλείσει ο φάκελος κρατικών ενισχύσεων της πρώτης, καθώς και του ΟΣΕ. Και αυτό διότι, κατά την Κομισιόν, οι παράνομες κρατικές ενισχύσεις στον σιδηρόδρομο ξεπερνούν τα 3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 800 αναλογούν στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ και τα υπόλοιπα στον ΟΣΕ.

Σε περίπτωση που η ιδιωτικοποίηση δεν προχωρήσει -και τουλάχιστον μέχρι η αγορά να αποδείξει το πραγματικό ενδιαφέρον της για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ- τυχόν εμπλοκή με τις κοινοτικές υπηρεσίες θα οδηγούσε τις Βρυξέλλες στην απαίτηση για ανάκτηση των 800 εκατ. ευρώ από την εταιρεία, οδηγώντας τη σε λύση και εκκαθάριση.

Άλλωστε, μέσα στο 2015 η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού οδήγησε σε «λουκέτο» την Cyprus Airways και την Estonian Air, υποθέσεις που αποτελούν «οδηγό» για επιχειρήσεις μεταφορών σε όλη την Ευρώπη οι οποίες έχουν ανοιχτά θέματα κρατικών ενισχύσεων.

«Κλειδί» των δύο ιδιωτικοποιήσεων είναι οι διεταιρικές συμβάσεις που θα υπογραφούν μεταξύ των σιδηροδρομικών φορέων, κάποιες εκ των οποίων αποτελούν διαγωνιστικά μεγέθη. Συγκεκριμένα:

* Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα υπογράψει πενταετές συμβόλαιο με το Δημόσιο για την κάλυψη των λεγόμενων Υπηρεσιών Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος (ΥΓΟΣ) -οι «άγονες γραμμές»- με ετήσια επιδότηση έως τα 50 εκατ. ευρώ, η οποία θα καθορίζεται και θα ελέγχεται σε τριμηνιαία βάση από τα υπουργεία Υποδομών και Οικονομικών. Μετά το πέρας της πενταετίας, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα έχει τη δυνατότητα να συμμετάσχει σε διεθνή μειοδοτικό διαγωνισμό του Δημοσίου για την κάλυψη των άγονων γραμμών.

* Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα υπογράψει σύμβαση με τη ΓΑΙΑΟΣΕ (διαχειρίστρια του τροχαίου υλικού του ΟΣΕ το οποίο περιήλθε στο κράτος σε αντάλλαγμα για την ανάληψη των χρεών του οργανισμού) για τη μίσθωση 1.160 σιδηροδρομικών οχημάτων, με option για ενοικίαση περισσότερων συρμών στο μέλλον. Η τιμή ενοικίασης είναι ρυθμιζόμενη από το Δημόσιο, με βάση την αποτίμηση της αξίας του τροχαίου υλικού που είχαν κάνει βέλγοι εκτιμητές για λογαριασμό του ΤΑΙΠΕΔ.

* Από τη συγκεκριμένη σύμβαση εξαρτάται και η σύμβαση που θα υπογραφεί μεταξύ ΕΕΣΣΤΥ και ΤΡΑΙΝΟΣΕ για τη συντήρηση του τροχαίου υλικού που χρησιμοποιεί η δεύτερη. Το διαγωνιστικό μέγεθος είναι η τιμή μονάδας με την οποία θα τιμολογεί τις υπηρεσίες της η ΕΕΣΣΤΥ προς την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Η τιμή μονάδας θα χρεώνεται ανά τύπο τροχαίου υλικού και ανά τρενοχιλιόμετρο και αποτελεί «κλειδί» για τη δέσμευση όλων των εμπλεκόμενων μερών, ενώ θα έχει διάρκεια 10 ετών. Μάλιστα, θα είναι λειτουργική ακόμη και στην περίπτωση που η ΤΡΑΙΝΟΣΕ παραμείνει τελικά στο Δημόσιο.

* Η ΕΕΣΣΤΥ ήδη έχει υπογράψει σύμβαση με τη ΓΑΙΑΟΣΕγια τη μίσθωση 13 ντεπό για 30 χρόνια (με option για μικρότερο αριθμό), με ετήσιο τίμημα ύψους 2,5 εκατ. ευρώ.

* Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα υπογράψει σύμβαση με τη ΓΑΙΑΟΣΕ για την προαιρετική μίσθωση 12 ακινήτων για χρήση εμπορευματικών μεταφορών, η οποία θα αποφέρει στη δεύτερη περίπου 2,5 με 3 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.

Πρακτικά, σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Υποδομών, αυτές οι συμβάσεις ανακυκλώνουν τα χρήματα μέσα στο σιδηροδρομικό σύστημα της χώρας και αποτελούν την περίμετρο που διαπραγματεύτηκε το υπουργείο με την Κομισιόν.

Παράλληλα, υπάρχουν και άλλες δύο «παράπλευρες» συμβάσεις σιδηροδρομικού ενδιαφέροντος.

* Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ ήδη έχει συμβληθεί με τον ΟΣΕ για την πρόσβαση και χρήση του σιδηροδρομικού δικτύου, με σύμβαση η οποία κοστίζει περί τα 20 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.

* Η ΓΑΙΑΟΣΕ θα προχωρήσει σε διεθνή διαγωνισμό για τη συντήρηση μακράς ακινησίας περίπου 2.500 μονάδων τροχαίου υλικού, στην οποία θα κατέλθει η ΕΕΣΣΤΥ, που έχει και το μονοπώλιο της φυσικής παρουσίας στη χώρα.

* Η ΣΤΑΣΥ (μετρό, τραμ, ΗΣΑΠ) θα έχει σύντομα ανάγκες βαριάς συντήρησης για το τροχαίο υλικό του μετρό (των συρμών της πρώτης γενιάς Alstom – Siemens), των τραμ της Finmeccanica και των τρένων του ηλεκτρικού σιδηρόδρομου που είχαν κατασκευαστεί στα ναυπηγεία. Θεωρείται βέβαιο ότι η ΕΕΣΣΤΥ θα συμμετάσχει στον διαγωνισμό που θα ετοιμάσει η ΣΤΑΣΥ στο άμεσο μέλλον.

«Από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα, η ΕΕΣΣΤΥ λειτούργησε αυτόνομα, χωρίς να λαμβάνει καμία επιδότηση από το κράτος, δημιούργησε τα δικά της πληροφορικά συστήματα και έχει αποδεσμευθεί πλήρως από τον ΟΣΕ» αναφέρει στο «Βήμα» ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΕΣΣΤΥ κ. Στέφανος Αγιάσογλου.

«Η εταιρεία στηρίχθηκε κυρίως στην προσπάθεια, στο φιλότιμο και στην εμπειρία του τεχνικού προσωπικού της, καταφέρνοντας κάτω από τις συνθήκες, τις οποίες κληρονόμησε, να υλοποιήσει ένα σημαντικό έργο. Θα είναι παρούσα για να το συνεχίσει και στα χρόνια που έρχονται» τονίζει.