Τα αποτελέσματα της χθεσινής συνόδου ΕΕ-Τουρκίας που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή στις Βρυξέλλες σχολιάζουν δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου. Ορισμένα κρίνουν την συμφωνία ως ένα σημαντικό βήμα προς μια ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή στρατηγική στην επίλυση της μεταναστευτική κρίσης, κάποια άλλα κάνουν λόγο για «ελάχιστη» συμφωνία, ενώ κάποιοι βλέπουν διχασμό της ΕΕ. Ο γερμανικός Τύπος σχολιάζει επικριτικά τη χθεσινή συμφωνία, ενώ διατηρεί και επιφυλάξεις σχετικά με την αποτελεσματικότητά της.
«Τουρκία και ΕΕ υπέγραψαν συμφωνία για το προσφυγικό» αναφέρουν οι Financial Times, επισημαίνοντας ότι οι Βρυξέλλες εγκρίνουν το πακέτο που στόχο έχει την παγίωση της τουρκικής υποστήριξης.
«Η συμφωνία σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς μια πιο ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή στρατηγική για τη μετανάστευση, η οποία έχει ως στόχο να σταματήσει τις παράτυπες μεταναστευτικές ροές, αλλά και να αυξήσει τα κίνητρα για τους αιτούντες άσυλο να παραμείνουν στην Τουρκία ή να αναζητήσουν έννομες διεξόδους προς την Ευρώπη», αναφέρει το δημοσίευμα.
Για διχασμό της ΕΕ μετά την πρωτοβουλία της καγκελαρίου Μέρκελ να συγκαλέσει ξεχωριστή μίνι σύνοδο με άλλους επτά ηγέτες πριν την Σύνοδο της ΕΕ με την Τουρκία, κάνει λόγο δημοσίευμα του βρετανικού Guardian.
«Μήνες ευρωπαϊκών προσπαθειών για να υπάρξει κατάληξη σε κοινή πολιτική για τη μαζική μετανάστευση προσφύγων κατέρρευσαν την Κυριακή, όταν η Γερμανία οδήγησε μια «συμμαχία πρόθυμων» χωρών, μεταξύ τους και η Ελλάδα να λάβουν περισσότερους πρόσφυγες.Αυτή η κίνηση διαχώρισε και επίσημα την ΕΕ στο ζήτημα του υποχρεωτικού καταμερισμού των προσφύγων και τη χρηματοδότηση» αναφέρει το δημοσίευμα.
«Στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ συμφωνήθηκε η αναχαίτιση της μεταναστευτικής ροής προς την Ευρώπη μέσω της Τουρκίας. Αλλά η γερμανίδα καγκελάριος, Ανγκελα Μέρκελ, απογοητευμένη από την αντίσταση της Ευρώπης στην πολιτική της, συγκάλεσε μια ξεχωριστή μίνι-Σύνοδο Κορυφής με άλλους επτά ηγέτες για να προωθήσει μια fast-track πολιτική μοιράζοντας εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες απευθείας από την Τουρκία» σημειώνει ο Guardian.
«Σύμμαχος της Γερμανίδας καγκελάριου, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίο ωστόσο επεσήμανε ότι οποιαδήποτε τέτοια συμφωνία θα είναι εθελοντική και δεν θα έχει δεσμευτικό χαρακτήρα, την ίδια ώρα που η Ολλανδία απέρριψε το γερμανικό κάλεσμα για αυτή την κίνηση».
«ΕΕ και Τουρκία συμφώνησαν τους τρόπους για να ανακόψουν τη ροή προσφύγων προς την Ευρώπη» είναι ο τίτλος του πρακτορείου Bloomberg, το οποίο επισημαίνει τα αποτελέσματα της Συνόδου υπογραμμίζοντας την χρηματοδότηση των 3 δισ ευρώ στην Τουρκία αλλά και την δέσμευση της Άγκυρας να βοηθήσει στην ανάσχεση των προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη καθώς επίσης και την ενεργοποίηση της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας.
Ως μια «ελάχιστη» συμφωνία περιγράφει ο Monde το αποτέλεσμα της Συνόδου Κορυφής για το μεταναστευτικό. «Η συμφωνία που υπεγράφη το βράδυ της Κυριακής 29 Νοέμβρη στις Βρυξέλλες μεταξύ των Ευρωπαίων και της Τουρκίας είχε στόνο να επιλύσει την μεταναστευτική κρίση. Το αποτέλεσμα είναι το εξής: Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας που είχαν ξεκινήσει πριν έντεκα χρόνια αλλά είχαν παγώσει για αρκετό καιρό επανεκκινούν. Η Τουρκία θα λάβει 3 δισ ευρώ οικονομική βοήθεια για να διαχειριστεί περί τα 2,2 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες, με αντάλλαγμα τις διαβεβαιώσεις της Αγκυρας ότι θα ανακόψει τις μεταναστευτικές ροές» αναφέρει το δημοσίευμα.
Ωστόσο υπογραμμίζει ότι οι Ευρωπαίοι δεν έχουν δώσει πολλά για να πείσουν τους Τούρκους να κρατήσουν τους μετανάστες στο έδαφός τους.
Σύμφωνα με όσα μεταδίδει η Deutsche Welle eπιφυλάξεις για τη συμφωνία με την Τουρκία εξέφρασε ο πρωθυπουργός του Βελγίου Σαρλ Μισέλ, λέγοντας ότι η Άγκυρα θα πρέπει να κάνει περισσότερα για τη φύλαξη των συνόρων, όχι μόνο προς την Ευρώπη, αλλά και προς τη Συρία.
Σύμφωνα με τον ανταποκριτή της ARD κύριο εμπόδιο για μία εμπεριστατωμένη συμφωνία ήταν οι εσωτερικές έριδες στην ΕΕ. Και αυτό γιατί, πρώτον, πολλά κράτη-μέλη δεν θέλουν να συμμετάσχουν στη χρηματοδότηση του «πακέτου» των τριών δις προς την Άγκυρα και επιπλέον, δεύτερον, τα περισσότερα κράτη-μέλη δηλώνουν απρόθυμα να δεχθούν στο έδαφός τους πρόσφυγες που βρίσκονται σήμερα στην Τουρκία.
«Μεταξύ πανικού και ρεαλισμού» είναι ο τίτλος του άρθρου γνώμης της εφημερίδας Die Zeit, η οποία τονίζει ότι επί χρόνια η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ τασσόταν κατά της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, όμως όλα άλλαξαν με την προσφυγική κρίση. Όμως ότι η Ευρώπη θα πρέπει να προσέξει να μην εκβιαστεί, υπογραμμίζει η Zeit.
Η γερμανική εφημερίδα σχολιάζει δηκτικά την εμφάνιση του Τούρκου πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου, επισημαίνοντας ότι «εδώ και καιρό δεν είχαν δει στις Βρυξέλλες έναν τόσο ευχαριστημένο και σίγουρο για τον εαυτό του ηγέτη, όπως ο Αχμέτ Νταβούτογλου».
Σύμφωνα με την Zeit, «η ανάγκη κάνει κάποιον πιο εφευρετικό, και αυτό ισχύει και στην πολιτική. Και η ανάγκη της ΕΕ αναφορικά με την προσφυγική κρίση είναι πολύ μεγάλη».
Παρόλα αυτά ο τρόπος με τον οποίο οι Ευρωπαίοι ηγέτες υποδέχθηκαν τον Νταβούτογλου έκανε πολλούς να τρίβουν τα μάτια τους, τονίζει. Επί χρόνια η Μέρκελ καθυστερούσε την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ και τώρα αναμένεται να ανοίξουν νέα κεφάλαια.
«Πρόκειται για ρεαλισμό ή πανικό;», διερωτάται η Zeit. «Στις Βρυξέλλες είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς το ένα από το άλλο».
Μάλιστα η γερμανική εφημερίδα θέτει το ερώτημα, αν, μετά τη χθεσινή συμφωνία, θα μπορούν τα κράτη μέλη της ΕΕ να αποφασίζουν ελεύθερα, εφόσον η Τουρκία μπορεί πλέον να απειλεί ότι θα αφήσει τους πρόσφυγες να περάσουν σε ευρωπαϊκό έδαφος. «Αυτός είναι ο πρώτος κίνδυνος της νέας συνεργασίας: Η ΕΕ πρέπει να προσέξει στη σχέση της με την Τουρκία να μην βρεθεί να εκβιάζεται».
Παράλληλα η Zeit αμφιβάλλει για το αν με τη χθεσινή συμφωνία θα μπορέσει πραγματικά να μειωθεί ο αριθμός των προσφύγων που έρχονται στην Ευρώπη.
Το βασικό πρόβλημα στην ΕΕ αναφορικά με την προσφυγική κρίση είναι ότι τίποτε δεν έχει αλλάξει: «για όσο διάστημα πολλά κράτη μέλη δεν είναι διατεθειμένα να μοιραστούν τα βάρη και να δείξουν αλληλεγγύη, η Ένωση είναι ευάλωτη. Κανείς δεν το έχει καταλάβει καλύτερα από την τουρκική κυβέρνηση», καταλήγει η Zeit.
«Συμφωνία υποκρισίας με την Τουρκία», είναι ο τίτλος της Suddeutsche Zeitung, η οποία προσθέτει ότι για τα κράτη μέλη της ΕΕ η επίλυση της προσφυγικής κρίσης είναι πιο σημαντική από την ελευθερία του Τύπου και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης στην Τουρκία.
Στο σχόλιό της η εφημερίδα αναφέρεται στην επιστολή που απέστειλαν στους ηγέτες της ΕΕ οι δύο φυλακισμένοι δημοσιογράφοι της τουρκικής εφημερίδας Τζουμχουριέτ. Σε αυτή «με σεβασμό» υπενθυμίζουν στους Ευρωπαίους τις κοινές αξίες και την αλληλεγγύη.
«Αλληλεγγύη; Ναι, σίγουρα: Οι Ευρωπαίοι επιθυμούν να λύσει για λογαριασμό τους με αλληλέγγυο τρόπο η Τουρκία το πρόβλημα των προσφύγων», σχολιάζει ειρωνικά η Suddeutsche Zeitung.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, υπό την πίεση της κρίσης, οι χώρες μέλη της ΕΕ μοιάζουν να κάνουν κινήσεις προς την Τουρκία: ανοίγουν τις αγορές τους, επαναφέρουν ελπίδες για διευκολύνσεις στην παροχή βίζας στους Τούρκους, υπόσχονται να ξεκινήσουν και πάλι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις και λίγο ενδιαφέρονται για την ελευθερία του Τύπου και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.
«Στην πραγματικότητα η Τουρκία και η ΕΕ υπέγραψαν στις Βρυξέλλες μια συμφωνία υποκρισίας», υπογραμμίζει. «Τώρα μένει να φανεί αν τουλάχιστον θα εκπληρώσει τον στόχο της. Αν δηλαδή η τουρκική κυβέρνηση έχει τη θέληση και είναι σε θέση να περιορίσει την εισροή προσφύγων στην Ευρώπη», καταλήγει η Suddeutsche Zeitung.
ε ανάλογο ύφος κινείται και το περιοδικό Der Spiegel, το οποίο υπογραμμίζει ότι «η Τουρκία μπορεί να είναι ικανοποιημένη», καθώς επέβαλε τις περισσότερες απαιτήσεις της.
Πάντως σύμφωνα με ένα Ευρωπαίο διπλωμάτη, τον οποίο επικαλείται το περιοδικό, αν δεν μειωθεί γρήγορα και αισθητά η εισροή προσφύγων στην ΕΕ μέσω της Τουρκίας, «από την πλευρά της ΕΕ η συμφωνία θα έχει αποτύχει».
Όμως, προσθέτει το Spiegel, είναι αμφίβολο αν θα επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα, καθώς το τελικό κείμενο της συμφωνίας δεν ξεκαθαρίζει πολλά αποφασιστικής σημασίας ερωτήματα.
Επίσης ασαφείς είναι και οι δεσμεύσεις της ΕΕ προς την Τουρκία σχετικά με την παροχή οικονομικής βοήθειας για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.
Δεν είναι ξεκάθαρο από πού θα προέλθουν τα τρία δισεκ. ευρώ που προβλέπεται να δοθούν στην Άγκυρα, όπως και αν θα δεχθούν όλες οι χώρες μέλη να συμβάλουν. Ακόμη μάλιστα και αν συγκεντρωθεί το ποσό, παραμένει ανοικτό το πώς θα δοθεί στην Άγκυρα.
«Δεν πρόκειται απλώς να δώσουμε τρία δισεκ. ευρώ στην Τουρκία», υπογράμμισε η Μέρκελ. «Θα δημιουργείται ένα ταμείο για κάθε σχέδιο ξεχωριστά», πρόσθεσε, όμως το ποια θα είναι αυτά επίσης δεν είναι ξεκάθαρο.
Το γερμανικό περιοδικό καταλήγει τονίζοντας ότι μόνο με έναν τρόπο μπορεί να περιοριστεί ο αριθμός των προσφύγων που έρχονται στην Ευρώπη από την Τουρκία: να διασφαλίσει τα σύνορά της με την Ελλάδα και κατ’ επέκταση με τη Συρία και το Ιράκ.
Η προοπτική της κατάργησης των θεωρήσεων για τους Τούρκους πολίτες που ταξιδεύουν στην Ευρώπη από τον Οκτώβριο του 2016 είναι αυτό που προτάσσουν στα σημερινά τους δημοσιεύματα σχετικά με τη χθεσινή σύνοδο ΕΕ-Τουρκίας οι τουρκικές εφημερίδες.
Η «Χουριέτ» με τίτλο «’Ανοιξη με την Ευρώπη» αναφέρει ότι «η Σύνοδος ΕΕ-Τουρκίας συνιστά νέα σελίδα και εμπεριέχει τη δυναμική να μεταφέρει τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας σε ανώτερο επίπεδο, στην περίπτωση που εκπληρωθούν συγκεκριμένοι όροι».
Η εφημερίδα κάνει λόγο για «υπόσχεση περί Ευρώπης δίχως θεωρήσεις τον ερχόμενο χρόνο» και προβάλλει τη δήλωση του Τούρκου πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου ότι «υπάρχει ένα ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα σχετικά με την κατάργηση των θεωρήσεων. Κι αυτό αφορά την έκθεση που θα ετοιμαστεί τον προσεχή Μάρτιο, την έναρξη της εφαρμογής της συμφωνίας επανεισδοχής και στη συνέχεια την κατάργηση των θεωρήσεων. Για το σκοπό αυτό υπάρχουν αυτά που θα κάνουμε εμείς κι αυτό που θα κάνει η ΕΕ».
«Γίνεται πραγματικότητα η Ευρώπη δίχως θεωρήσεις» αναφέρει η φιλοκυβερνητική «Σαμπάχ» η οποία γράφει ότι «στη σύνοδο αποφασίστηκε η παροχή οικονομικής στήριξης 3 δισ. ευρώ στην Τουρκία για τους πρόσφυγες και το άνοιγμα του 17ου κεφαλαίου στις διαπραγματεύσεις ΕΕ-Τουρκίας».
Ο αρθρογράφος της «Σαμπάχ» Σερέφ Ογούζ, στην προσπάθειά του να «αναλύσει το ενδιαφέρον της ΕΕ προς την Τουρκία», σημειώνει ότι η ΕΕ «ξόδεψε εκατοντάδες δισ. ευρώ για να σώσει την Ελλάδα η οποία είναι όση και η Χαλκηδόνα» και κάνει λόγο «για αδύναμα βήματα που κάνει η ΕΕ πάνω στον πανικό τον οποίο προκαλούν οι μερικές χιλιάδες προσφύγων που περιμένουν στα σύνορά της». Υποστηρίζει μάλιστα ότι, πέρα από τα βήματα αυτά, το ζητούμενο είναι η ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ και προβλέπει ότι «στο επόμενο βήμα η ΕΕ θα μας προσφέρει σε χρυσό πιάτο την ένταξη. Θα το δούμε αυτό πριν από 2020».
Ο Γκιουνγκιόρ Ουράς, αρθρογράφος της «Μιλιέτ», γράφει ότι «εδώ και καιρό είχε χαθεί η αμοιβαία εμπιστοσύνη στις σχέσεις με την ΕΕ. Τώρα αναζητείται τρόπος επιστροφής στην κανονική κατάσταση. Η ΕΕ μας θυμήθηκε εξαιτίας της κρίσης με τους πρόσφυγες. Όποιος κι αν είναι ο λόγος, θα πρέπει να το εκμεταλλευτούμε».
«Δωροδοκία χρημάτων και θεωρήσεων για τους πρόσφυγες» είναι ο τίτλος του σχετικού δημοσιεύματος της «Τζουμχουριέτ» η οποία σημειώνει ότι «η ‘Αγκυρα πήρε αυτά που ήθελε στη χτεσινή σύνοδο που πραγματοποίησε η ΕΕ με την Τουρκία την οποία χρειάστηκε η πρώτη όταν δεν μπόρεσε να τα βγάλει πέρα με τα κύματα των μεταναστών».
Η εφημερίδα γράφει ότι «η σύνοδος πραγματοποιήθηκε υπό τη σκιά της σύλληψης των δημοσιογράφων Τζαν Ντουντάρ και Ερντέμ Γκιούλ και της δολοφονίας του προέδρου του δικηγορικού συλλόγου του Νταγιάρμπακιρ Ταχίρ Ελτσί» και δίνει μια διαφορετική διάσταση στο θέμα, αναφέροντας τα εξής: «Οι ηγέτες των 28 χωρών μελών της ΕΕ και ο Νταβούτογλου ξέχασαν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι Τουσκ, Γιούνκερ και Νταβούτογλου, κατά τη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε δεν αναφέρθηκαν στην ελευθερία του Τύπου και το Κουρδικό. Και οι Τούρκοι δημοσιογράφοι που παρακολούθησαν τη σύνοδο, δεν διατύπωσαν αντίστοιχες ερωτήσεις. Ο Γιούνκερ αρκέστηκε στη δήλωση ‘μπορεί να έχουμε διαφορετικές απόψεις στα θέματα της ελευθερίας του Τύπου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στις επόμενες συναντήσεις μας, μπορεί να επανέλθουμε στα ζητήματα αυτά’».
