«Αγονη γνώση». Με τις δύο αυτές λέξεις περιγράφει ο ιστορικός κ. Αντ. Λιάκος τη φιλοσοφία του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας μας, που στηρίζεται σε δύο άλλες λέξεις: πίεση, εξετάσεις.
«Να επιστρέψουμε στα παιδιά μας την παιδικότητά τους» λέει απλά. Φράση μαγική, που έχει όμως χάσει το νόημά της.
Τα δημόσια σχολεία της χώρας ακροβατούν ανάμεσα στο εντατικό πρόγραμμα κάλυψης τεράστιου αριθμού διδακτέας ύλης και στις ξεχαρβαλωμένες υποδομές τους.
Τα μεγάλα ιδιωτικά σχολεία στέλνουν συχνά τους μαθητές τους στον ψυχολόγο ή στον καρδιολόγο από τις κρίσεις άγχους που τους προκαλούν τα υπερεντατικά συνεχόμενα τεστ και οι ασφυκτικές διδακτικές διαδικασίες.
Κανόνες αλλά με… μέτρο
Πώς θα ξαναμάθουμε τα παιδιά να είναι παιδιά; Καλοί οι κανόνες αλλά με… μέτρο, λένε οι πανεπιστημιακοί που έχουν αναλάβει τον συντονισμό ενός ακόμη εθνικού διαλόγου για την Παιδεία. Οι νέες διεθνείς τάσεις στην Παιδαγωγική φέρνουν και στην Ελλάδα μια νέα οπτική γωνία με στόχο το παιδαγωγικό μοντέλο να αλλάξει: λιγότερη ύλη, λιγότερα τεστ, λιγότερο άγχος και λιγότεροι… πελάτες στα κέντρα μαθησιακών δυσκολιών που ξεφύτρωναν κατά δεκάδες τα προηγούμενα χρόνια σε κάθε συνοικία, όπου και κατέληγαν όλα τα παιδιά που δεν μπορούσαν να αντεπεξέλθουν στην αποτυχημένα υπερεντατική σχολική πραγματικότητα.
Στην κατεύθυνση αυτή κινούνται τα «τέσσερα πρόσωπα του διαλόγου για την Παιδεία»: ο επικεφαλής της Επιτροπής Διαλόγου, καθηγητής κ. Λιάκος, ο πρόεδρος της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, καθηγητής κ. Κ. Γαβρόγλου, ο πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας κ. Ν. Θεοτοκάς και ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Παιδαγωγικής Πολιτικής κ. Γερ. Κουζέλης.
Οι πολιτικοί και οι προθέσεις τους στην έναρξη ενός ακόμη εθνικού διαλόγου για την Παιδεία είναι βέβαιον ότι δεν πείθουν. Αλλωστε στο πρόσφατο παρελθόν τα αποτελέσματα ενός πολύμηνου διαλόγου για την Παιδεία με υπεύθυνο τον καθηγητή, πρώην πρύτανη και πρώην υπουργό κ.Γ. Μπαμπινιώτη ποτέ δεν εφαρμόστηκαν.
Το φινλανδικό σύστημα
Ο «νέος» διάλογος για την Παιδεία κυρίως τοποθετείται στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Εν αναμονή προτάσεων οι εκπρόσωποί του θυμίζουν και τις βασικές αρχές του παγκοσμίως αποδεκτού φινλανδικού συστήματος στην εκπαίδευση: ελάχιστη εργασία στο σπίτι, σχεδόν απόλυτη απουσία τεστ και διαγωνισμάτων στη σχολική ζωή, τεράστια αυτονομία σωστά επιμορφωμένων δασκάλων μέσα στην τάξη τους, απουσία του απαράδεκτου διαχωρισμού σε «καλούς» και «λιγότερο καλούς» στην εκπαιδευτική διαδικασία, προστασία των μαθητών από την αποτυχία.
Ο ανταγωνισμός όπως τον υιοθέτησε για δεκαετίες το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι «το πνεύμα μιας εποχής που έχει εξαντληθεί» λέει ο κ. Λιάκος μιλώντας στο «Βήμα». «Η εκπαίδευση είναι ένας από τους μυστήριους εκείνους τομείς στους οποίους μπορεί να έχεις τις προθέσεις και τις νομοθετικές πρωτοβουλίες αλλά εκείνο που μετράει είναι οι άνθρωποι και ο καθένας από αυτούς έχει την προσωπικότητά του» λέει. «Γιατί λοιπόν να μην ανοίξουμε τα μάτια μας στις διεθνείς τάσεις; Γιατί στα πανεπιστήμια να μην μπορεί ο φοιτητής να «φτιάχνει» πτυχία και να συνδυάζει επιστήμες; Η Ελλάδα ήταν πάντα μια χώρα πρωτοποριακή στους πειραματισμούς με πλεονεκτήματα εντός και εκτός της χώρας».
Μιλάει επίσης για την «αποκλίνουσα ευφυΐα» όλων εκείνων των παιδιών που θεωρείται ότι μπορούν να έχουν δυσκολίες μέσα στη σχολική τάξη αλλά απλώς έχουν μια διαφορετική αντίληψη που ισοπεδώνεται από το εκπαιδευτικό μας σύστημα.
Οι πανελλαδικές και η διοίκηση των σχολείων
Ζητείται συναίνεση για τα προβλήματα της εκπαίδευσης
Ο εθνικός διάλογος για την Παιδεία θα γίνει από δύο παράλληλους πόλους:
Ζητείται συναίνεση για τα προβλήματα της εκπαίδευσης
Ο εθνικός διάλογος για την Παιδεία θα γίνει από δύο παράλληλους πόλους:
- Από την Επιτροπή Διαλόγου, επικεφαλής της οποίας θα είναι ο κ. Λιάκος.
- Από την ίδια την Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, που θα εισαγάγει μια διαφορετική διαδικασία στο περιεχόμενο των συζητήσεων.
Οπως λέει ο κ. Γαβρόγλου μιλώντας στο «Βήμα», θα επιδιωχθεί συναίνεση και επανατοποθέτηση των θεμελιωδών ζητημάτων και προβλημάτων που πρέπει να αντιμετωπίσει σήμερα η εκπαίδευση στη χώρα μας. Μεταξύ αυτών το σύστημα πρόσβασης στα ανώτατα ιδρύματα της χώρας και ο τρόπος που διοικούνται σχολεία αλλά και πανεπιστήμια.
Κύριο σημείο της διαδικασίας από την Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, που θα ξεκινήσει τις συνεδριάσεις της την ερχόμενη Τρίτη, θα είναι να ζητηθεί από όλα τα κόμματα να καταθέσουν τα ονόματα εμπειρογνωμόνων που θα συμμετάσχουν στον εθνικό διάλογο για την Παιδεία.
«Φορείς και κόμματα δεν σταματούν να εκφράζουν την πεποίθησή τους ότι τα θέματα που σχετίζονται με την Παιδεία (πρέπει να είναι) εθνικά, εννοώντας ότι είναι θέματα για τα οποία πρέπει να βρεθούν συναινετικές λύσεις» λέει ο κ. Γαβρόγλου μιλώντας στο «Βήμα».
«Ο εθνικός και κοινωνικός διάλογος για την Παιδεία αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία αλλά και πρόκληση για όλους να πείσουν την κοινωνία ότι είναι δυνατόν να βρεθούν κοινοί τόποι. Για πρώτη φορά τρία σώματα, η Επιτροπή Διαλόγου, η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής και το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας, μέσα από ένα σύνολο παράλληλων αλλά και αλληλοσυμπληρωνόμενων διαδικασιών, θα καθορίσουν την ατζέντα των θεμάτων και θα αρχίσουν τις συζητήσεις» συνεχίζει.
«Ας τονιστεί ότι η πρόθεσή μας δεν είναι να μιλήσουμε ξεχωριστά για κάθε βαθμίδα αλλά να συζητήσουμε τα προβλήματα που αγγίζουν όλες τις βαθμίδες μαζί και μέσα σε αυτό το πλαίσιο να αρχίσουμε στη συνέχεια να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα της κάθε βαθμίδας. Ο διάλογος αυτός θα έχει την αναμενόμενη επιτυχία μονάχα αν όλοι όσοι συμμετέχουμε σε αυτόν έρθουμε σε άμεση επαφή με τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων και ακούσουμε προσεκτικά τις απόψεις τους» καταλήγει ο κ. Γαβρόγλου.
«Θέσεις-κλειδιά» θα έχουν στη διαδικασία αυτή το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και ο κ. Κουζέλης, καθηγητής Επιστημολογίας και Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, που είναι το όργανο το οποίο εισηγείται αλλαγές στο υπουργείο Παιδείας, και το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας με τον κ. Θεοτοκά, καθηγητή Ιστορικής και Θεωρητικής Κοινωνιολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, που θα αναλάβει να… ενώσει τις απόψεις κοινωνικών φορέων (ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ κ.ά.) και εκπαιδευτικών ομοσπονδιών της χώρας (ΟΛΜΕ, ΔΟΕ, ΟΙΕΛΕ κ.ά.).
Αν όλα αυτά προχωρήσουν, την άνοιξη του 2016 θα έχουμε νέες προτάσεις. Τώρα όσον αφορά την ουσία τους, το αν θα εφαρμοσθούν και για πόσο, αυτό είναι ένα διαφορετικό κεφάλαιο…
Φιλοσοφίες αντίθετες
Σε διαφορετική κατεύθυνση από τη φιλοσοφία του νομοσχεδίου Μπαλτά φαίνεται να κινείται ο κ. Φίλης – πληροφορίες του «Βήματος» αναφέρουν ότι εξαιτίας αυτού σχεδόν… δεν μιλιούνται. Σχετικά με το μεγάλο θέμα της κομματικοκρατίας στα ΑΕΙ – καθώς με το νομοσχέδιο Μπαλτά επέστρεφαν θεαματικά οι φοιτητές στα εκλεκτορικά σώματα για την ανάδειξη πρυτάνεων – πληροφορίες αναφέρουν ότι η νυν ηγεσία μελετά ως λύση η συμμετοχή των φοιτητών να μην ξεπερνάει το 5%, ενώ δεν προβλέπεται κάτι για τους διοικητικούς υπαλλήλους.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
