Γιατί το φυσικό δέντρο είναι πιο «πράσινο»από το πλαστικό

Την υλοτόμηση και διακίνηση 124.796 δενδρυλλίων για τα Χριστούγεννα –περίπου 27.000 λιγότερα από πέρυσι –ενέκρινε με απόφασή του ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος κ. Γιάννης Τσιρώνης. Η έγκριση υλοτομίας, μεταφοράς και διακίνησης δέντρων, αλλά και κλαδιών, για την περίοδο των Χριστουγέννων είναι μια τυπική διαδικασία, η οποία επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο λίγο πριν από τις γιορτές.

Οι δικαιούχοι, στην πλειονότητά τους κάτοικοι ορεινών παραδασόβιων περιοχών, υλοτομούν δενδρύλλια τα οποία προέρχονται από τεχνητές φυτείες ώστε να μην επιφέρουν βλάβη στον δασικό πλούτο της χώρας. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα η συγκεκριμένη δραστηριότητα αποτελεί και τη μοναδική πηγή εισοδήματός τους.

Για όσους έχουν περιβαλλοντικές ανησυχίες και βρίσκονται σε δίλημμα για το ποιο χριστουγεννιάτικο δέντρο είναι φιλικότερο προς το περιβάλλον, το φυσικό ή το τεχνητό, η ερευνητική ομάδα του μεταπτυχιακού προγράμματος «Βιώσιμη Ανάπτυξη» του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου έχει δώσει την απάντηση. Με επιστημονικό υπεύθυνο τον αναπληρωτή καθηγητήΔιαχείρισης Περιβάλλοντος κ. Κωνσταντίνο Αμπελιώτη, ομάδα μεταπτυχιακών φοιτητών αξιολόγησε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις ενός τεχνητού δέντρου και φυσικών δενδρυλλίων, ύψους περίπου 2 μέτρων, τα οποία προορίζονται για τον στολισμό σπιτιών στην περιοχή της Αθήνας. Το νοικοκυριό που επιλέγει το τεχνητό δέντρο θεωρήθηκε ότι θα το κρατήσει για περίπου 10 χρόνια, ενώ εκείνο που επιλέγει φυσικό έλατο υπολογίστηκε ότι θα αγοράσει συνολικά δέκα δενδρύλλια (ένα για κάθε έτος).

Το φυσικό δέντρο είναι ένα έλατο μεγαλωμένο στην περιοχή του Ταξιάρχη Χαλκιδικής με τις συνήθεις καλλιεργητικές πρακτικές της περιοχής το οποίο, ύστερα από 12 χρόνια, κόβεται για να πουληθεί. Η μεταφορά των ελάτων από τον Ταξιάρχη ως την Αθήνα γίνεται με νταλίκες οι οποίες κινούνται με πετρέλαιο. Με τη λήξη της εορταστικής περιόδου, κάθε χρόνο, το φυσικό δέντρο συλλέγεται από τη δημοτική υπηρεσία καθαριότητας και καταλήγει στον Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) της Φυλής.

Αντίστοιχα, οι βασικές παραδοχές που έγιναν για το τεχνητό δέντρο είναι ότι κατασκευάζεται στην Κίνα, έχει διάρκεια ζωής 10 χρόνια και ζυγίζει 4.350 γραμμάρια, εκ των οποίων τα 3.290 είναι σιδηρούχο μέταλλο (ο «κορμός» και τα «κλαδιά» του τεχνητού δέντρου) ενώ τα υπόλοιπα 1.060 γραμμάρια είναι πλαστικό PVC. Η συσκευασία του είναι από χαρτόνι και ζυγίζει 1.650 γραμμάρια. Το δέντρο μεταφέρεται με πλοίο από τη Σανγκάη της Κίνας στο λιμάνι του Πειραιά. Στο τέλος της ζωής του οδηγείται και αυτό στον ΧΥΤΑ Φυλής.

Σύμφωνα με τον κ. Αμπελιώτη, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η επιλογή του φυσικού ελάτου προκαλεί τις μισές περιβαλλοντικές επιπτώσεις ως προς την κατανάλωση φυσικών πόρων σε σχέση με το τεχνητό. Το φυσικό έλατο είναι επίσης δύο φορές καλύτερο ως προς τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και τρεις φορές καλύτερο ως προς τις επιπτώσεις στο φυσικό οικοσύστημα.

Η εργασία «Φυσικό ή τεχνητό χριστουγεννιάτικο δέντρο: Η περίπτωση της Ελλάδας» (των Ολγας Θεοδωροπούλου, Φώτη Ζάχου, Σπύρου Δούβαλη, Αλέξανδρου Καλογερόπουλου, Χριστίνας Παππία, Ελενας Ρέππα, Βασίλη Δέτση και Κ. Αμπελιώτη) έχει δημοσιευθεί στα πρακτικά του Β’ Διεθνούς Συνεδρίου Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, Μηχανικής, Σχεδιασμού και Οικονομικών.

Ολα τα δέντρα και τα κλαδιά που υλοτομούνται προσημαίνονται και ελέγχονται στους τόπους υλοτομίας τους. Οι καταναλωτές μπορούν να είναι σίγουροι ότι ένα δενδρύλλιο δεν αποτελεί προϊόν λαθροϋλοτομίας αν φέρει την ειδική μολυβδοσφραγίδα κοντά στην κορυφή του και τη σφραγίδα με τη δασική σφύρα στην επιφάνεια τομής του. Η μεταφορά τους προς τους τόπους συγκέντρωσης που έχουν παραχωρηθεί από τους δήμους άρχισε από την Τετάρτη και λήγει την παραμονή των Χριστουγέννων.

• 98.476 δενδρύλλια από ιδιωτικές τεχνητές φυτείες που έχουν δημιουργηθεί σε αγροκτήματα.

• 22.390 από ιδιωτικά καστανοπερίβολα ή καστανοτεμάχια με εμβολιασμένες ή μη εμβολιασμένες καστανιές που υπόκεινται σε δενδροκομική περιποίηση.

• 3.420 έλατα από ιδιόκτητους αγρούς στους οποίους υπάρχει συγκαλλιέργεια καρποφόρων δένδρων και ελάτης (φουντουκώνες, μηλεώνες, κερασώνες, καρυδεώνες κ.τ.λ.).

Επιπλέον περί τα 510 δενδρύλλια θα κοπούν από ιδιόκτητους δασωμένους αγρούς.