Οι ταινίες της εβδομάδας – Ο κίνδυνος της έξωσης , ερασιτέχνες κατάσκοποι και παράξενα παιχνίδια

Βαθμολογία:5: εξαιρετική, 4: πολύ καλή, 3: καλή, 2: ενδιαφέρουσα, 1: μέτρια, 0: απαράδεκτη, _: χωρίς άποψη

Δεν είναι λίγες οι ταινίες στις οποίες το αμερικανικό όνειρο μετατρέπεται σε εφιάλτη, όμως τα «99 σπίτια» («99 homes», ΗΠΑ, 2014) του Ραμίν Μπαχρανί ξεπερνούν κάθε προηγούμενο. Το παράξενο όμως είναι ότι παρά το εξαιρετικά δυσάρεστο κλίμα στο οποίο η ταινία βρίσκεται εξ ολοκλήρου βυθισμένη (πόσο να αντέξεις στις ημέρες μας μια ιστορία που έχει να κάνει με εξώσεις ανθρώπων από τα σπίτια τους;) ο τρόπος αφήγησης του αμερικανού, ιρανικής καταγωγής σκηνοθέτη, είναι εντελώς αφοπλιστικός. Η ταινία γίνεται ως και εθιστική!

Γιατί βεβαίως ο Μπαχρανί δεν έκανε ντοκιμαντέρ. Εκτισε μια ανθρώπινη σχέση: ο νεαρός οικοδόμος (Αντριου Γκάρφιλντ) που έχασε το σπίτι του λόγω χρεών στην τράπεζα θα γίνει το δεξί χέρι του μεσίτη (Μάικλ Σάνον) που του το πήρε. Για να το ξανακερδίσει ο νεαρός θα γίνει ό,τι στην πραγματικότητα μισεί στο πλευρό του εκπροσώπου του ίδιου του συστήματος που τον κατέστρεψε! Θα διώχνει ανθρώπους από τα σπίτια τους και θα αποδειχθεί πολύ καλός σε αυτή τη «δουλειά». Το αποτέλεσμα; Ενώ στην αρχή ήθελε να σκοτώσει τον μεσίτη, στη συνέχεια θα νιώθει ευγνώμων απέναντί του.

Με άξονα αυτή τη σχέση, ο Μπαχρανί θα πετύχει έναν ανατριχιαστικά εύστοχο σχολιασμό πάνω στη διάβρωση του καπιταλιστικού συστήματος, το οποίο βεβαίως εδώ είναι ο πραγματικός «κακός» της ιστορίας. Οσο κυνικός και αδίστακτος είναι ο μεσίτης (ο Μάικλ Σάνον κυριολεκτικά θα σας καθηλώσει με το παίξιμό του), σε ορισμένα πράγματα έχει δίκιο. Για παράδειγμα, γιατί να λυπηθεί κάποιον που χάνει το σπίτι του επειδή δεν μπορεί να ξεχρεώσει το δάνειο των χιλιάδων δολαρίων που πήρε από την τράπεζα προκειμένου να εγκαταστήσει μια πισίνα την οποία σε όλη την προηγούμενη ζωή του δεν χρειαζόταν; Το επιχείρημα είναι σωστό, ανεξαρτήτως από το αν ο μεσίτης είναι επίσης διαβρωμένος ως το κόκαλο, βουτηγμένος στην κομπίνα και στην απάτη.

Ο Μπαχρανί διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον μας γιατί δημιουργεί μια πραγματικά αλλόκοτη σχέση πατέρα – γιου και την ίδια ώρα, μέσω του μεσίτη, επισημαίνει απίστευτα καίριες αλήθειες. «Η Αμερική δεν νοιάζεται για τους χαμένους» λέει κάποια στιγμή ο μεσίτης. «Νοιάζεται για τους νικητές». Σωστό, αν και δυστυχώς δεν συμβαίνει μόνο στην Αμερική. Συμβαίνει σε ολόκληρο τον κόσμο, γι’ αυτό και τα «99 σπίτια» είναι μια πραγματικά παγκόσμια ταινία, από τις καλύτερες ανεξάρτητες αμερικανικές παραγωγές που προσωπικά έχω δει τα τελευταία χρόνια.

ΑΘΗΝΑ: VILLAGE MALL – VILLAGE PΕΝΤΗ – ΑΘΗΝΑΙΟΝ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ – ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS ΓΛΥΦΑΔΑ – ΚΗΦΙΣΙΑ – ΑΕΛΛΩ – ΝΑΝΑ – ΑΙΓΛΗ ΧΑΛΑΝΔΡΙ – ΑΤΤΑΛΟΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ :VILLAGE COSMOS – STER ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ –

ΚΟΛΟΣΣΑΙΟΝ

————————————————————-

Πέντε χρόνια μετά το «Attenberg» και μετά τη μεσολάβηση της μεσαίου μήκους «Capsule», η Αθηνά-Ραχήλ Τσαγγάρη επιστρέφει στη μεγάλου μήκους ταινία με το «Chevalier» (Ελλάδα, 2015). Μουντή, μελαγχολική αλλά και χιουμοριστική ταινία, βουτά με όρεξη στον κόσμο των ανδρών (ό,τι κι αν μπορεί να σημαίνει αυτό) μέσα από μια εξαμελή αντροπαρέα που παίζει ένα ανορθόδοξο παιχνίδι πάνω σε ένα σκάφος με τριμελές πλήρωμα, επίσης αποτελούμενο από άνδρες.

Με έπαθλο ένα δαχτυλίδι Chevalier, ο ιδιοκτήτης του πλοίου και οι πέντε γνωστοί του βαθμολογούν ο ένας τον άλλον για ό,τι κάνουν. Αυτό είναι το παιχνίδι και προφανώς είναι το πρόσχημα για την ανάπτυξη ιδεών πάνω στην εξουσία που δίνει συγχρόνως την ευκαιρία στη σκηνοθέτρια να πλάσει το πιο ενδιαφέρον μέρος της ταινίας, τους διαφορετικούς τύπους ανδρών.

Ο καθένας αφήνει το δικό του αποτύπωμα. Ο πάμπλουτος γιατρός, μανιακός με τους κανόνες, καθότι σε αυτόν ανήκει το σκάφος, έχει την αυστηρή μορφή του Γιώργου Κέντρου –ρόλος-γάντι για τον ηθοποιό. Ο Σάκης Ρουβάς μουτζουρώνει την εικόνα του υποδυόμενος έναν ωραιοπαθή αλλά ανασφαλή γιατρό που σου δίνει την εντύπωση ότι πρέπει διαρκώς να τρέχει χωρίς να ξέρει τον λόγο. Ο Βαγγέλης Μουρίκης έχει ένα θεματάκι με το μέγεθος του πέους του και εύκολα κερδίζει τα περισσότερα γέλια. Ο Μάκης Παπαδημητρίου είναι ο βενιαμίν της παρέας και καθότι στη σκιά του ασφαλιστή αδελφού του, που υποδύεται ο Γιώργος Πυρπασόπουλος, τρυπώνει όπου μπορεί, βγάζοντας επίσης γέλιο. Τέλος, ο Πάνος Κορώνης εκπέμπει κάτι σαν τη φωνή μιας τρυφερής λογικής μέσα σε αυτόν τον παράλογο μικρόκοσμο. Αλλά και αυτό δεν μπορείς να το πεις με βεβαιότητα.

Βεβαίως κάπου νιώθεις ότι έτσι όπως συμπεριφέρονται παίζουν μεταξύ τους οι έξι αυτοί άνδρες σε ένα παιχνίδι που βεβαίως δεν αφήνει ανέγγιχτο το πλήρωμα (Κώστας Φιλίππογλου, Νίκος Ορφανός, Γιάννης ∆ρακόπουλος), έτσι και η Τσαγγάρη «παίζει» με τον θεατή αφηγούμενη μια ιστορία που δεν καταλαβαίνεις για ποιον ακριβώς λόγο θα πρέπει να την παρακολουθήσεις, αν και παρ’ όλα αυτά την παρακολουθείς.

Είναι ένα ανέκδοτο που δείχνει έξυπνο αλλά δεν έχει κορύφωση, αυτό που λέμε punchline. Διόλου τυχαία, πίσω από το σενάριο βρίσκεται ο μόνιμος συνεργάτης του Γιώργου Λάνθιμου, ο Ευθύμης Φιλίππου, δεξιοτέχνης στον σχεδιασμό κινηματογραφικών αινιγμάτων χωρίς λύση.

Βαθμολογία: 2 1/2

ΑΘΗΝΑ: ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS ΓΛΥΦΑΔΑ – ΔΑΝΑΟΣ – ΕΛΛΗ – ΚΗΦΙΣΙΑ – ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ – ΟΣΚΑΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΝ

————————————————————-

Κάθε νέα ταινία του Στίβεν Σπίλμπεργκ αποτελεί πια γεγονός· κακά τα ψέματα, ο πάλαι ποτέ παραμυθάς έχει κατακτήσει μια θέση στο πάνθεον των σημαντικότερων κινηματογραφικών δημιουργών, αν όχι του κόσμου, σίγουρα της πατρίδας του, της Αμερικής. Ενας λόγος παραπάνω για να μας κεντρίσει την περιέργεια η τελευταία ταινία του, «Η γέφυρα των κατασκόπων» («Bridge of spies», ΗΠΑ, 2015), είναι ότι καταπιάνεται με μια δύσκολη (αν και κινηματογραφικά ξεχασμένη) περίοδο της αμερικανικής Ιστορίας: τον Ψυχρό Πόλεμο.

Τα γνωστά ιδανικά που πάντα με κάποιον τρόπο τρυπώνουν στις ταινίες του Σπίλμπεργκ (πατρίδα, δικαιοσύνη και κυρίως οικογένεια) υπάρχουν και εδώ: ένας δικηγόρος ειδικός στις ασφάλειες αναλαμβάνει με το ζόρι την υπεράσπιση ενός ρώσου κατασκόπου που συνελήφθη στη Νέα Υόρκη. Ο δικηγόρος θέλει να κάνει σωστά τη δουλειά του, παρότι η υπόθεση θυμίζει «χρονικό προαναγγελθέντος θανάτου» με τη θανατική ποινή να περιμένει άγρυπνα στη γωνία. Και φυσικά ο δικηγόρος διακινδυνεύει την ασφάλεια της οικογένειας αλλά και της δουλειάς του.

Αυτός ο μοναχικός καβαλάρης που μόνος εναντίον όλων θα τολμήσει να σηκώσει κεφάλι στο σύστημα είναι βεβαίως η επιτομή «σπιλμπεργκικού» ήρωα και ο Τομ Χανκς που εδώ τον υποδύεται είναι η ιδανική περίπτωση ηθοποιού ώστε το όραμα του Σπίλμπεργκ να αποκρυσταλλωθεί αξιοπρεπώς σε ένα σύγχρονο παραμύθι. Οπως αυτοσαρκαζόμενος λέει και ο ίδιος ο δικηγόρος, «όλοι θα με μισήσουν αλλά τουλάχιστον θα έχω χάσει».

Ομως οι φιλοδοξίες του Σπίλμπεργκ είναι πολύ μεγαλύτερες. Στο μυαλό του κυριαρχεί η ιδέα μιας ταινίας κατασκοπείας που θα τιμά και τις αντίστοιχες ταινίες που έχουν αφήσει Ιστορία στο είδος. Θέλει να κάνει τον δικό του «Κατάσκοπο που γύρισε από το κρύο». Και εκεί κάπου χαλάει η μπεσαμέλ. Οταν ο δικηγόρος «στρατολογείται» από την αμερικανική κυβέρνηση για να παίξει τον ρόλο του διαπραγματευτή ανάμεσα στους Ρώσους και τους Αμερικανούς για την ανταλλαγή κατασκόπων (έχει παράλληλα συλληφθεί από τους Ρώσους ένας αμερικανός πιλότος), η ταινία σκοντάφτει σε μια αλόγιστη φλυαρία, χωρίς ιδιαίτερο σασπένς ή δράση. Σώζεται μόνον από την τέλεια αναπαράσταση του Βερολίνου της εποχής που το Τείχος που χώριζε την πόλη στα δύο ακόμη χτιζόταν.

Βαθμολογία: 2 1/2

ΑΘΗΝΑ: EΜΠΑΣΣΥ ODEON – ΓΑΛΑΞΙΑΣ – CINE ΧΟΛΑΡΓΟΣ – ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΤΗΣΙΩΝ – ΑΒΑΝΑ – ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ – ΦΟΙΒΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ – ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ ΑΙΓΑΛΕΩ – ΑΤΛΑΝΤΙΣ – ΒΑΡΚΙΖΑ – ΖΕΑ ΠΑΣΑΛΙΜΑΝΙ – ΟΛΑ ΤΑ VILLAGE – ODEON ΓΛΥΦΑΔΑ – ODEON STARCITY – STER ΙΛΙΟΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – VILLAGE COSMOS – STER ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – CINEMA ONE SALONICA

————————————————————-

Mια πολυκατοικία στη μέση του πουθενά, τοπίο μουντό και θλιβερό, κάπου στα εργατικά προάστια του Παρισιού. Ο βασικός χώρος δραματουργίας της παράξενης σάτιρας «Ασφαλτος» (Asphalte, Γαλλία, 2015), πέμπτης ταινίας του κατ’ αρχάς συγγραφέα Σαμιουέλ Μπενσετρί (γνωστού ίσως σε κάποιους από την πρώτη ταινία του, «Janis & John»).

Στην πολυκατοικία λαμβάνουν χώρα ιστορίες και ένας παράξενος μικρόκοσμος «χτίζεται» μέσα από την οξεία παρατηρητικότητα του σκηνοθέτη. Ο ανάπηρος (Γκουστάβ Κερβέρν) που στο συμβούλιο των ενοίκων δεν δέχεται να ψηφίσει την αλλαγή του δυσλειτουργικού ασανσέρ βρίσκει τον μπελά του όταν το ασανσέρ χαλάει τελείως. Συγχρόνως όμως κατορθώνει να σταθεί στα πόδια του για να μη χάσει το ραντεβού του με μια νοσοκόμα (Βαλέρια Μπρούνι-Τεντέσκι). Μια αγενέστατη πρώην ντίβα του σινεμά (ρόλος-γάντι για την Ιζαμπέλ Ιπέρ) γίνεται προσβλητική απέναντι στον νεαρό που τη βοηθά να μπει στο διαμέρισμά της, αν και εκείνος τελικά την βοηθά να αντιμετωπίσει με φρέσκια ματιά την καριέρα της.

Ο Μπενσετρί φλερτάρει ακόμη και με τη σουρεαλιστική κατάσταση, φτιάχνοντας όμως μια πραγματικά ανθρώπινη σχέση ανάμεσα σε έναν αμερικανό αστροναύτη (Μάικλ Πιτ) που έχει προσγειωθεί στην ταράτσα της πολυκατοικίας και την αλγερινή κυρία (Τασαντίτ Μαντί) που του προσφέρει καταφύγιο. Το πιο όμορφο εύρημα σε αυτό το επεισόδιο είναι η απόλυτη συνεννόηση των δύο αυτών ανθρώπων χωρίς ο ένας να καταλαβαίνει γρι από τη γλώσσα του άλλου. Οι μικρές λεπτομέρειες, ψηφίδες της γενικότερης εικόνας, είναι που κάνουν σε αυτή την ταινία τη διαφορά. Η ματιά του σκηνοθέτη έχει μια ρετρό τρυφεράδα, την ώρα που το χιούμορ του μπορεί να γίνει πικρό· όπως περίπου στις ταινίες του Ακι Καουρισμάκι. Παγωμένα πλάνα, ελάχιστη μουσική αλλά και συναίσθημα.

Βαθμολογία: 2 1/2

ΑΘΗΝΑ: ΑΣΤΟΡ – ΝΙΡΒΑΝΑ – ΡΕΝΑ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ – ΚΗΦΙΣΙΑ – ΝΑΝΑ

——————————————————-

Κακή είδηση για τους φαν της σειράς ταινιών «Αγώνες πείνας» είναι το γεγονός ότι η σειρά ολοκληρώνεται με το δεύτερο μέρος τής… τρίτης ταινίας η οποία φυσικά κόπηκε στα δύο για εμπορικούς λόγους. Με τον υπότιτλο «Επανάσταση μέρος 2ο» («The Hunger Games – Mockingjay 2nd part», ΗΠΑ, 2015) η ταινία του Φράνσις Λόρενς (που αντικατέστησε τον σκηνοθέτη Γκάρι Ρος), όπως και το βιβλίο της Σουζάν Κόλινς, στο οποίο στηρίχθηκε το σενάριο, παρακολουθεί τις τελευταίες εξελίξεις στη ζωή της Κάτνις Εβερντιν (Τζένιφερ Λόρενς), εξαιρετικής τοξοβόλου, που σε μια μετα-αποκαλυπτική εποχή έχει ξεφύγει από τη φτώχεια της οικογένειάς της, έχει γίνει το αστέρι ενός τηλεοπτικού reality show με θέμα την επιβίωση και πλέον έχει μετατραπεί σε σύμβολο της επανάστασης!

Η τελική σύγκρουση των επαναστατών με το δικτατορικό καθεστώς του ηγέτη Σνόου (Ντόναλντ Σάδερλαντ) θα κλείσει (ελπίζουμε) την αυλαία αυτού του κινηματογραφικού σίριαλ, ενώ το πιο παράξενο στοιχείο σ’ αυτή την τελευταία ταινία, είναι η παρουσία του Φίλιπ Σίμορ Χόφμαν, ο οποίος πέθανε τον Φεβρουάριο του… 2014 (φανταστείτε δηλαδή από πότε ήταν έτοιμη).

ΑΘΗΝΑ: ΟΛΑ ΤΑ VILLAGE – ODEON STARCITY – STER IΛΙΟΝ – ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS ΓΛΥΦΑΔΑ – ΑΕΛΛΩ – ΝΑΝΑ – ΧΟΛΑΡΓΟΣ – ΓΑΛΑΞΙΑΣ – ΑΝΟΙΞΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: VILLAGE COSMOS – ODEON ΠΛATΕIA – STER MAKEΔONIA – CINEMA ONE