Έπειτα από προσπάθειες έξι ετών, βιολόγοι στην Ισπανία πανηγυρίζουν για τη σωτηρία ενός ενδημικού βατράχου από τον φονικό μύκητα που έχει οδηγήσει στην εξαφάνιση δεκάδες είδη αμφιβίων ανά τον κόσμο.
Ο ύπουλος «χυτριδιομύκητας» Batrachochytrium dendrobatidis ανακαλύφθηκε μόλις το 1998 και πιστεύεται ότι προέρχεται από την Αφρική. Αναπτύσσεται στο ευαίσθητο δέρμα των αμφιβίων και προκαλεί ασφυξία και τελικά ανακοπή.
Ο μύκητας πιστεύεται ότι εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο από το νοτιοαφρικανικό βάτραχο Xenopus laevis, ο οποίος τις δεκαετίες του 1930 και 1940 χρησιμοποιούνταν ευρέως σε τεστ εγκυμοσύνης: το αμφίβιο ήταν γνωστό ότι περνά σε ωορρηξία όταν εκτίθεται στις ορμόνες που υπάρχουν στα ούρα των εγκύων γυναικών.
Μόλις φέτος η παρουσία του επιβεβαιώθηκε και στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα στη λίμνη Βιστωνίδα της Θράκης και στο οικοσύστημα της Στροφιλιάς στη Δυτική Πελοπόννησο.
Νίκη κατά του μύκητα
Η πρώτη σημαντική νίκη στον πόλεμο κατά του εισβολέα παρουσιάζεται τώρα στην έγκριτη επιθεώρηση Biology Letters: Ερευνητές στο ισπανικό νησί της Μαγιόρκας κατάφερε να απαλλάξει από τον μύκητα τους τελευταίους πληθυσμούς του ενδημικού, απειλούμενου βατράχου Alytes muletensis.
Η ερευνητική ομάδα στο Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στη Μαδρίτη σε πρώτη φάση συνέλεξαν 2.000 γυρίνους και τους μετέφεραν στο εργαστήριο όπου υποβλήθηκαν σε θεραπεία με μυκητοκτόνα. Αποξήραναν επίσης τις λιμνούλες τους για να απολυμανθούν στον ήλιο.
Μερικούς μήνες αργότερα, οι γυρίνοι μεταφέρθηκαν πίσω στις λιμνούλες, σύντομα όμως μολύνθηκαν εκ νέου, πιθανώς από μολυσμένα ενήλικα που είχαν κρυφτεί την ώρα τις επιχείρησης και επέστρεψαν για να ζευγαρώσουν.
Η ερευνητική ομάδα αποφάσισε τότε να ακολουθήσει πιο επιθετική τακτική: απομάκρυναν και πάλι τους γυρίνους για θεραπεία, όμως αντί να αποξηράνουν τις λιμνούλες τις απολύμαναν με το δραστικό γεωργικά βιοκτόνο Virkon S, προϊόν της εταιρείας Du Pond.
Αυτή τη φορά, οι γυρίνοι παρέμειναν υγιείς όταν επέστρεψαν στη λίμνη και οι ενήλικοι βάτραχοι δεν παρουσίαζαν πρόβλημα όταν επανεξετάστηκαν δύο χρόνια αργότερα.
Η επιθετική αυτή προσέγγιση θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε ορισμένες άλλες απομονωμένες και λίμνες, ωστόσο οι ερευνητές παραδέχονται ότι η εφαρμογή της σε μεγάλη κλίμακα είναι πρακτικά ανεφάρμοστη.
Στο μεταξύ, τα αμφίβια αντιμετωπίζουν και μια νέα απειλή, τον συγγενικό μύκητα Batrachochytrium salamandrivorans, ο οποίος ειδικεύεται στην εξόντωση σαλαμανδρών και έχει ήδη εντοπιστεί στην Ευρώπη.
Newsroom ΔΟΛ
