Ποιοι έχουν τα περισσότερα δολάρια στον κόσμο το 2015;

Εφέτος συμπληρώνονται 40 χρόνια από την ίδρυση της Microsoft. Το μακρινό 1975, η έννοια του προσωπικού ηλεκτρονικού υπολογιστή αποτελούσε επιστημονική φαντασία. Κι όμως, η επιχείρηση που ίδρυσε ο Μπιλ Γκέιτς με τον τότε συνέταιρό του, Πολ Αλεν, δημιούργησε και κατέκτησε την αγορά λογισμικού και λειτουργικών συστημάτων. Ακόμη και αν σήμερα έχουν έρθει στο προσκήνιο οι συσκευές και το λογισμικό της άλλοτε ανταγωνίστριας Apple, η Microsoft παραμένει κυρίαρχη πλέον στο λογισμικό για επιχειρήσεις, ενώ το νέο της προϊόν, η ημι-ταμπλέτα Surface, αποσπά όλο και καλύτερες κριτικές. Ο Γκέιτς, έχοντας αποχωρήσει πέρυσι από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της Microsoft, ασχολείται ολοένα και περισσότερο με το φιλανθρωπικό ίδρυμα Γκέιτς που διατηρεί με τη σύζυγό του, Μελίντα. Τελευταίο τους επίτευγμα η παραγωγή, τον περασμένο Ιούνιο, από την ομάδα PATH, την οποία υποστηρίζει το ίδρυμα, του εμβολίου κατά της ελονοσίας.

Ο Μπάφετ, ίσως ο μοναδικός επιχειρηματίας (και όχι κάτοχος hedge fund) τον οποίο δεν ζημίωσε η χρηματοοικονομική κρίση του 2008, εδώ και δεκαετίες ακολουθείται από τη φήμη του συνετού επενδυτή. Είναι πράγματι σπάνιο στον χώρο των επιχειρήσεων και των χρηματιστηρίων-καζίνο κάποιος να κινείται με σύνεση.
Ο Μπάφετ, καθώς ομολογούν όσοι τον έχουν γνωρίσει, διατηρεί ένα απλό στυλ –χαρακτηριστικό είναι ότι κατοικεί ακόμη στο σπίτι το οποίο αγόρασε το 1958. Αυτό βεβαίως δεν τον εμπόδισε να ολοκληρώσει μέσα στον Αύγουστο το μεγαλύτερο ντιλ που έχει κάνει ποτέ. Η επενδυτική επιχείρησή του, η Berkshire Hathaway, απέκτησε την Precision Castparts, μια επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην κατασκευή βιομηχανικών και αεροπορικών εξαρτημάτων, με αντίτιμο το αστρονομικό ποσό των 37 δισ. δολαρίων. Παρ’ όλο που η δραστηριότητά του είναι κυρίως επενδυτική, προκαλεί μεγάλο ενδιαφέρον η «αφοσίωσή» του στην πραγματική οικονομία, σε επιχειρήσεις με δραστηριότητα, παρά σε χρηματοοικονομικά προϊόντα. Επιπλέον, παραμένει ένας από τους κύριους χρηματοδότες της καμπάνιας της Χίλαρι Κλίντον για το χρίσμα της υποψηφιότητας του Δημοκρατικού Κόμματος.

Ακόμη μία περίπτωση αποσυρθέντος διευθύνοντος συμβούλου –συγκεκριμένα, εγκατέλειψε τη διοίκηση της Oracle τον Σεπτέμβριο του 2014. Ωστόσο, τα κέρδη ακόμη καταλήγουν στη μεγάλη τσέπη του. Η Oracle ιδρύθηκε το 1977 ως μια επιχείρηση διαχείρισης βάσεων δεδομένων και εξελίχθηκε ταχύτατα μαζί με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές σε έναν κολοσσό της ψηφιακής εποχής. Ο Ελισον, γνωστός για την αγάπη του στην ιστιοπλοΐα και στα πολεμικά αεροσκάφη, πλέον έχει να ανταγωνιστεί, στο πεδίο του cloud computing, την Amazon του Τζεφ Μπέζος (ο αμέσως επόμενος στην παρούσα λίστα). Πρόκειται για μια διόλου εύκολη αποστολή. Στο μεταξύ, έχει δεσμευτεί να προσφέρει το 1% του πλούτου του σε φιλανθρωπικούς σκοπούς. Τα δύο παιδιά του, η Μέγκαν και ο Ντέιβιντ, του βγήκαν σινεφίλ. Η μεν χρηματοδοτεί ως παραγωγός οσκαρικά φιλμ («Zero Dark Thirty», «Δικός της», «Οδηγός διαπλοκής» κ.ά.) και ο δε αγνά μπλοκμπάστερ («Ο εξολοθρευτής», «Επικίνδυνες αποστολές», «Star Trek» κ.ά.).

Ο Τζεφ Μπέζος δεν αποτελεί τυπική περίπτωση επιχειρηματία του Διαδικτύου. Δεν ξεκίνησε από ένα γκαράζ, δεν υπήρξε αντικοινωνικός, ούτε και επαναστάτης. Ξεκίνησε από τον τεχνολογικό δείκτη Nasdaq στη Γουόλ Στριτ και το 1994 ίδρυσε την Amazon, το διαδικτυακό πολυκατάστημα που εν πολλοίς μετέφερε αρκετές από τις αγορές μας στον κυβερνοχώρο. Ο ίδιος έχει τη φήμη του σχολαστικού καθώς λέγεται ότι επιμελείται προσωπικά τα πάντα, από τα ψιλά γράμματα των συμβολαίων, ως τα δελτία Τύπου των προϊόντων του. Προσφάτως, η αμερικανική εφημερίδα «The New York Times» δημοσίευσε ένα εκτενές ρεπορτάζ σκιαγραφώντας τις συνθήκες εργασίας στις επιχειρήσεις του Μπέζος ως εξαιρετικά πιεστικές. Ο ίδιος, απαντώντας μέσω της «Washington Post», την οποία απέκτησε το 2013, απέρριψε το δημοσίευμα και σημείωσε ότι οποιοσδήποτε εργάζεται υπό τις συνθήκες που περιγράφονταν θα ήταν τρελός αν παρέμενε. Στα τέλη του περασμένου Ιουλίου η Amazon παρουσίασε ένα σχέδιο για τη διανομή των προϊόντων της από ιπτάμενα Drones.

Ο Τσαρλς Κοχ είναι γνωστός για δύο πράγματα. Αφενός για το ότι ανέλαβε την επιχείρησή του, η οποία δραστηριοποιείται σε πολλούς και διαφορετικούς μεταξύ τους τομείς, την Koch Industries, το 1967 στην πόλη Γουιτσιτά του Κάνσας. Τότε η επιχείρηση είχε αξία μόλις 50 εκατ. δολάρια. Εκτοτε, η πορεία της θυμίζει ράλι, για να φτάσει να είναι η δεύτερη σε αξία ιδιωτική επιχείρηση στις ΗΠΑ. Η αξία αυτή αγγίζει πλέον τα 100 δισ. δολάρια, με ετήσιες πωλήσεις στο ύψος των 115 δισ. δολαρίων. Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο ο Τσαρλς Κοχ είναι γνωστός είναι οι στενές σχέσεις του με στελέχη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, καθώς και οι ακραία νεοφιλελεύθερες θέσεις του.
Ο Κοχ τάσσεται υπέρ της πλήρους απελευθέρωσης της αγοράς από οποιαδήποτε κρατική παρέμβαση και, προκειμένου να τη διεκδικήσει, έχει επιδοθεί σε έναν φλογερό αγώνα, τον οποίο παρομοιάζει με εκείνον για τη θεσμοθέτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ο μικρότερος αδελφός του, Ντέιβιντ, αν και επίσης συμμετέχει στην πολιτική δραστηριότητα, κρατάει αξιοσημείωτα πιο χαμηλούς τόνους. Εχει αναλάβει το τμήμα χημικών και πετρελαϊκών προϊόντων της Koch Industries, ενώ δωρίζει ένα μεγάλο μέρος της περιουσίας του σε φιλανθρωπικές δράσεις. Μια αίθουσα του Mητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης φέρει το όνομά του.

Δεν υπάρχουν πολλά πράγματα που να μην έχουν γραφτεί για τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ. Η ιστορία του νεαρού δισεκατομμυριούχου έχει γίνει βιβλίο και ταινία. Το βασικό εμπόρευμά του, το Facebook, που ιδρύθηκε έντεκα χρόνια πριν, αποτελεί πλέον τόσο μεγάλο κομμάτι της καθημερινότητάς μας, που είναι εξαιρετικά δύσκολο να παραβλέψει κάποιος την ύπαρξή του. Τον φετινό Αύγουστο, το Facebook έσπασε το αστρονομικό ρεκόρ του 1 δισ. διαφορετικών χρηστών μέσα σε μία ημέρα. Και η επιθετική τακτική εξαγορών άλλων εφαρμογών της διαδικτυακής τεχνολογίας, όπως το WhatsΑpp ή το Instagram, υπενθυμίζει συνεχώς το μέλλον των επενδύσεων. Πέρα από αυτό, ο Ζούκερμπεργκ προσφέρει πλούσιο φιλανθρωπικό έργο, με την πρωτοβουλία Internet.org να δεσπόζει, καθώς παρέχει βασικές υπηρεσίες Διαδικτύου σε περισσότερους από 1 δισ. ανθρώπους σε 17 ασιατικές χώρες. Στα τέλη Ιουλίου ανακοίνωσε, μέσω μιας ενημέρωσης του προφίλ του στο Facebook, ότι ο ίδιος και η –αλλοτινή συμφοιτήτριά του –σύζυγός του, Πρισίλα Τσαν, περιμένουν παιδί έπειτα από τρεις αποβολές.

Ο πρώην δήμαρχος της Νέας Υόρκης ποτέ δεν έπαψε να αποτελεί αίνιγμα, ακόμη και τώρα που έχει επιστρέψει στο ειδησεογραφικό δίκτυό του. Εχοντας υπηρετήσει τρεις θητείες στη δημαρχία με το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος –ενώ πάντοτε υποστήριζε τους Δημοκρατικούς -, αλλά και μη υποστηρίζοντας οποιονδήποτε, από τη μία ή την άλλη όχθη, για το χρίσμα των προεδρικών εκλογών, ο Μπλούμπεργκ είναι, όπως θα το λέγαμε στην Ελλάδα, «υπερκομματικός». Το ειδησεογραφικό δίκτυo Bloomberg διαθέτει επιρροή δίχως προηγούμενο στη Γουόλ Στριτ και ο ίδιος, αντί να διευρύνει τα ενδιαφέροντά του, επέλεξε να εστιάσει σε ακόμη πιο ειδικό κοινό. Μέσα στο 2015 απέλυσε περί τους 100 πολιτικούς συντάκτες, ενισχύοντας ταυτόχρονα το ήδη εξαιρετικά παρεμβατικό οικονομικό τμήμα. Τον Αύγουστο, ο αυστραλός μεγιστάνας των media Ρούπερτ Μέρντοχ δημοσίως δήλωσε ότι ο Μπλούμπεργκ θα πρέπει να είναι υποψήφιος πρόεδρος των ΗΠΑ. Το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα εισακουστεί –τουλάχιστον όχι άμεσα.

Αφότου ο μεγαλύτερος αδελφός του, Ρομπ, αποχώρησε από το τιμόνι της αλυσίδας καταστημάτων Walmart τον περασμένο Ιούνιο, ήρθε η σειρά του μικρότερου γιου του ιδρυτή της Walmart, Σαμ Γουόλτον, να αναλάβει τα ηνία, καθώς οι άμεσοι κληρονόμοι κατέχουν συνολικά το 51% των μετοχών της επιχείρησης. Η αλυσίδα διατηρεί περισσότερα από 11.000 πολυκαταστήματα παγκοσμίως, ενώ οι συνολικές ετήσιες πωλήσεις ανέρχονται σε 486 δισ. δολάρια. Παρ’ όλο που η αναταραχή σε αγορές όπως η Βραζιλία και η Κίνα έχει φέρει τη Walmart σε πτωτική πορεία, τα κέρδη εξακολουθούν να είναι ιλιγγιώδη. Ταυτοχρόνως, ο Τζιμ Γουόλτον είναι διευθύνων σύμβουλος σε μια μικρή τράπεζα, την Arvest Bank, η οποία δραστηριοποιείται στο Αρκάνσας, στην Οκλαχόμα, στο Κάνσας και το Μιζούρι. Τα καθαρά κέρδη της τράπεζας ανήλθαν σε 104 εκατ. δολάρια το 2014. Πολύ λίγα πράγματα είναι γνωστά για την προσωπική ζωή του.

Μέσα στο 2015, η μητρική εταιρεία που ελέγχει όλες τις δραστηριότητες του γνωστού μας Google μετονομάστηκε σε Alphabet. Και είναι μία μόνο από τις σχετικές αλλαγές. Ο ιδρυτής και σημερινός διευθύνων σύμβουλος της Google, Λάρι Πέιτζ, τον περασμένο Αύγουστο ανακοίνωσε ότι προτίθεται μέσα στο έτος να αποσυρθεί, προκειμένου να παραχωρήσει τη θέση του στον επικεφαλής του τμήματος των μηχανών αναζήτησης, Σουντάρ Πιτσάι. Σίγουρα ο 42χρονος Πέιτζ είναι πολύ νεαρός για να βγει σε σύνταξη, όμως συνήθως έτσι συμβαίνει με τους ανθρώπους οι οποίοι τις τελευταίες δύο δεκαετίες μεταμόρφωσαν το Διαδίκτυο: έχουν την πολυτέλεια να αποσυρθούν όποτε ακριβώς θελήσουν. Ο Πέιτζ είναι γνωστός για την εμμονή του με την οικολογία και την πράσινη ενέργεια. Το συγκρότημα κατοικιών στο οποίο μένει στο Πάλο Αλτο της Καλιφόρνιας τροφοδοτείται από γεωθερμική ενέργεια και υδροδοτείται από συλλέκτες βρόχινου νερού. Στην ίδια φιλοσοφία λειτουργεί και το εντυπωσιακό Googleplex στην Καλιφόρνια, οι υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις της Google.

Ο έτερος ιδρυτής της Google και βεβαίως συμμέτοχος στο πρότζεκτ της Alphabet, ως πρόεδρός της, δεν θα μπορούσε να λείπει από μια λίστα όπως αυτή. Η Alphabet θα συνδέσει υπό κοινή ομπρέλα όλες τις δραστηριότητες της Google, από το Google και το YouTube, μέχρι τις επενδύσεις στα «έξυπνα σπίτια» (Nest) και στη μακροβιότητα (Calico).

Ενα ακόμη μέλος της οικογένειας Γουόλτον, κληρονόμος μεριδίου στα πολυκαταστήματα Walmart, φιγουράρει στην ίδια λίστα. Ωστόσο, η Αλις Γουόλτον δεν έχει εμπλακεί ποτέ ενεργά με το μερίδιο που έχει κληρονομήσει. Αντιθέτως, έχει δραστηριοποιηθεί στον χώρο της τέχνης συλλέγοντας έργα, μεταξύ των οποίων κάποια του Αντι Γουόρχολ, του Νόρμαν Ρόκγουελ και της Τζόρτζια Ο’Κιφ.

Επειτα από 25 χρόνια στο τιμόνι της Walmart, ο Σ. Ρόμπσον Γουόλτον, κατά κόσμον Ρομπ, έκρινε τον περασμένο Ιούνιο ότι ήταν η ώρα να παραδώσει τα ηνία στον μικρότερο αδελφό του (#9 στη λίστα).
Ο ίδιος πλέον επέλεξε να μην έχει σχέση με την επιχείρηση, να κάνει τόπο στους νεότερους (ανάμεσά τους και ο γαμπρός του, Γκρέγκορι Πένερ) και να διατηρήσει χαμηλούς τόνους.

Η Κρίστι Γουόλτον μπήκε στο «κλαμπ» των κληρονόμων της Walmart μόλις το 2005, όταν έμεινε χήρα. Ο σύζυγός της, Τζον, ένα από τα τέσσερα παιδιά του Σαμ Γουόλτον, σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα. Υπολογίζεται ότι της ανήκει περί το 11% της Walmart αλλά η ίδια επίσης δεν εμπλέκεται στη διοίκηση. Ζει με τον γιο της στο Τζάκσον του Γουαϊόμινγκ.

Ο Σέλντον Αντελσον αποτελεί δίχως άλλο μία από τις πιο αμφιλεγόμενες φιγούρες της λίστας του «Forbes». Επικεφαλής της μεγαλύτερης επιχείρησης διαχείρισης καζίνων στο Λας Βέγκας, της Las Vegas Sands, αλλά και ένας από τους κύριους υποστηρικτές του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, ο Αντελσον δεν περνά απαρατήρητος.

Ο γνώριμος από τη δραστηριότητά του στα Βαλκάνια «βασιλιάς» των hedge funds, επικεφαλής του Soros Fund Management, διαχειρίζεται assets αξίας 30 δισ. δολαρίων. Προσφάτως, ο Σόρος τάχθηκε υπέρ του κύματος διαδηλώσεων στο Φέργκιουσον των ΗΠΑ μετά τη δολοφονία νεαρού μαύρου από αστυνομικό.

Τον περασμένο Ιούνιο, ο Φιλ Νάιτ ανακοίνωσε την αποχώρησή του από την προεδρία της Nike, την ίδια στιγμή που ο γιος του, Τράβις, γινόταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου της επιχείρησης. Ο Νάιτ ήταν εκείνος που το 1978 είχε την ιδέα να μετονομάσει την Blue Ribbon Sports σε Nike.

Ιδιοκτήτης, μαζί με τα αδέλφια του, της Mars, ο Φόρεστ Μαρς ο νεότερος έχτισε μια αυτοκρατορία από σοκολάτα, σιρόπι, μπισκότο και φιστίκια συνεχίζοντας την παράδοση του πατέρα του που έφτιαξε την πρώτη σοκολάτα το 1911. Πλέον, ο ίδιος παρουσιάζεται αποστασιοποιημένος από τη διοίκηση της επιχείρησης, αν και τα κέρδη ασφαλώς συνεχίζουν να πηγαίνουν στη δική του τσέπη. Η αδελφή του, Τζάκλιν, ποτέ δεν υπήρξε ιδιαιτέρως δραστήρια στην επιχείρηση και ασχολήθηκε περισσότερο με τον αθλητισμό και την τέχνη. Ο άλλος αδελφός, Τζον Μαρς, επίσης είναι αποστασιοποιημένος από την επιχείρηση.

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2015