Ανθρωπιστική «συμμαχία» ορθοδοξίας

Οταν στις αρχές τις δεκαετίας του 1990 ο Ελληνοαμερικανός κ. Κωνσταντίνος Μ. Τριανταφύλλου βρέθηκε στον πόλεμο της Βοσνίας, στο πλαίσιο της πρώτης του αποστολής με τον οργανισμό International Orthodox Christian Charities (IOCC), ίσως δεν φανταζόταν ότι περίπου 20 χρόνια μετά θα χρειαζόταν να στηρίξει τις χιλιάδες ελληνικές οικογένειες που δοκιμάζονται από την οικονομική κρίση. Ως υπεύθυνος τότε για το γραφείο προμηθειών της πρώην Γιουγκοσλαβίας, θυμάται με συγκίνηση την αλληλεγγύη που έδειξαν οι Ελληνες. «Θυμάμαι τα φορτηγά που έφταναν τότε γεμάτα με εφόδια που έστελνε ο ελληνικός λαός» είπε στην πρόσφατη επίσκεψή του στη χώρα μας ο σημερινός εκτελεστικός διευθυντής του διεθνούς ανθρωπιστικού οργανισμού.

Αφορμή στάθηκε το επισφράγισμα για ακόμη μία πενταετία μιας ανθρωπιστικής «συμμαχίας», που υπάρχει ήδη από το 2012, ανάμεσα στον Φιλανθρωπικό Οργανισμό της Εκκλησίας της Ελλάδος «Αποστολή» και τον διεθνή ανθρωπιστικό οργανισμό IOCC. Η συνεχιζόμενη ανθρωπιστική κρίση, η ανεργία, η αβεβαιότητα για το μέλλον, καθώς και οι νέες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η χώρα μας με τη διογκούμενη μεταναστευτική κρίση κάνουν σήμερα τη σύμπραξη αυτή ακόμη πιο απαραίτητη.

Μέσα στα τέσσερα τελευταία χρόνια, ο IOCC μέσω του έργου της «Αποστολής» έχει προσφέρει ανακούφιση από την οικονομική κρίση αξίας 22.142.981 δολαρίων, σε νοσοκομειακό υλικό, πετρέλαιο θέρμανσης, φρέσκα και συσκευασμένα τρόφιμα, και δράσεις αγροτικής ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας. Οπως επισήμανε ο γενικός διευθυντής της «Αποστολής» κ. Κωστής Δήμτσας, με την ευκαιρία της ένταξης της Ελλάδας στον πενταετή σχεδιασμό του IOCC «εκτιμούμε ότι θα διατίθενται 5 εκατ. δολάρια ετησίως, με το 30% αυτών των χρημάτων να διοχετεύεται στην ανάπτυξη του γεωργοκτηνοτροφικού τομέα».

Ενα είδος ανταπόδοσης είναι λοιπόν για τους ανθρώπους του IOCC η βοήθεια που προσφέρεται στον ελληνικό λαό. Ανταπόδοση για την αλληλεγγύη που και ο ίδιος επέδειξε στο παρελθόν. Μέσα από αυτή τη στήριξη, μόνο για το 2015, περισσότεροι από 5.250 συνάνθρωποί μας λαμβάνουν κάθε μήνα για έναν χρόνο φρέσκα και συσκευασμένα τρόφιμα, ελληνικής παραγωγής, συνολικά 500 τόνων (μέρος μόνο των τροφίμων που διανέμει η «Αποστολή»).

Κατά μέσο όρο 1.720 οικογένειες λαμβάνουν κάθε μήνα 24 τόνους συσκευασμένα τρόφιμα, 290 τόνους ετησίως. Ακόμη, σε συνεργασία με ελληνική αλυσίδα σουπερμάρκετ στην Αθήνα προσφέρονται προπληρωμένες κάρτες προμήθειας φρέσκων τροφίμων, σε 1.481 οικογένειες (6.370 άτομα), που τους εξασφαλίζουν φρέσκα φρούτα, λαχανικά, αβγά, νωπό κοτόπουλο και γαλακτοκομικά προϊόντα ελληνικής παραγωγής.

Από τον Σεπτέμβριο ως τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους ο IOCC χρηματοδοτεί επίσης το συσσίτιο που δίδεται σε 1.200 απόρους καθημερινά στο κέντρο της Αθήνας. Με το πρόγραμμα «Η Εκκλησία στους Δρόμους», η «Αποστολή» διανέμει καθημερινά 10.000 μερίδες φαγητού μέσω των 78 ενοριακών κέντρων της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και ακόμη 1.600 στο κέντρο της Αθήνας. Συνολικά, διατίθενται 11.600 μερίδες, 365 ημέρες τον χρόνο. Μέσα στο 2014 επωφελήθηκαν 1.825.250 άνθρωποι.

Κεντρική θέση στα προγράμματα του φορέα ανθρωπιστικής βοήθειας της Συνέλευσης των Κανονικών Ορθοδόξων Επισκόπων των ΗΠΑ, που λειτουργεί σε συνεργασία με την Ορθόδοξη Εκκλησία, έχει ο αναπτυξιακός άξονας. Στη χώρα μας το διάστημα 2012-16, με πρωτοβουλία του ΙΟCC, 24 αγροτικοί συνεταιρισμοί (περίπου 850 οικογένειες) λαμβάνουν εξοπλισμό που βελτιώνει τις διαδικασίες παραγωγής, τυποποίησης και προώθησης των προϊόντων τους.

Οι ωφελούμενοι συνεταιρισμοί διαθέτουν ως ανταποδοτική ευεργεσία σε κοινωνικά ιδρύματα της περιοχής τους το 10% της αξίας του δωριζόμενου εξοπλισμού σε χρήμα ή σε είδος, αυξάνοντας έτσι την απόδοση της βοήθειας. Ο ζητούμενος εξοπλισμός αγοράζεται από την «Αποστολή» και δωρίζεται στους συνεταιρισμούς.

Ακόμη, η μέριμνα για τη διανομή, μέσω των επισιτιστικών προγραμμάτων της «Αποστολής», αποκλειστικά φρέσκων τροφίμων ελληνικής παραγωγής δεν είναι τυχαία. Με τον τρόπο αυτόν αυξάνει το εισόδημα τουλάχιστον 500 οικογενειών που ασχολούνται επαγγελματικά με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και την πτηνοτροφία.

Από τον Απρίλιο του 2015 η «Αποστολή» διεξάγει συνεχή έρευνα αναγκών στη Χίο και από τον Αύγουστο στη Σάμο και στην Κω, σε στενή συνεργασία με τις τοπικές αρχές και άλλους ελληνικούς και διεθνείς οργανισμούς. Εξαιτίας της οικονομικής κρίσης οι πόροι και το ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτουν οι τοπικές αρχές δεν επαρκούν για να προσφέρουν στέγη, τροφή και άλλες υπηρεσίες φιλοξενίας σε τόσο μεγάλο αριθμό προσφύγων που καταφθάνουν καθημερινά.

Σύμφωνα με την έρευνα, οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις υποδοχής όχι μόνο δεν επαρκούν, αλλά καταρρέουν από το πλήθος των προσφύγων που εισέρχονται, ενώ την κατάσταση επιδείνωσαν τα capital controls που ελαχιστοποίησαν τη δυνατότητα πληρωμών και προμηθειών. Επίσης, λόγω των ελλιπών ή και κακών συνθηκών υγιεινής στις εγκαταστάσεις, είναι μεγάλος ο κίνδυνος για κρούσματα ασθενειών και μετάδοσης αυτών, ιδίως στα παιδιά, αλλά και γενικότερης εξέγερσης των προσφύγων.

Η πρόβλεψη για τους επόμενους μήνες είναι ότι η διαδικασία ταυτοποίησης και έκδοσης προσωρινής διαμονής για τους πρόσφυγες θα διαρκεί περισσότερο και καθώς δεν θα υπάρχει καθημερινή ακτοπλοϊκή συγκοινωνία, μετά το τέλος της τουριστικής περιόδου. Κατά συνέπεια, οι πρόσφυγες θα παραμένουν περισσότερο χρόνο στα νησιά, ενώ ο καιρός δεν θα ευνοεί πια την υπαίθρια διαμονή τους. Εκτός αυτού, ακόμη και όταν καταφέρουν να φτάνουν στην ηπειρωτική χώρα είναι πιθανόν πολλοί από αυτούς να μην έχουν δυνατότητα ταχείας εξόδου και να εγκλωβίζονται στην Ελλάδα.

Μπροστά σε αυτές τις ανυπέρβλητες προκλήσεις έχει σχεδιασθεί ένα επείγον σχέδιο ανταπόκρισης σε άμεσες ανάγκες, με τη χρηματοδότηση του IOCC και της ACT Alliance, για τα τρία νησιά. Αυτό περιλαμβάνει έργα αποκατάστασης των κέντρων υποδοχής προσφύγων σε Σάμο και Χίο και παροχής φορητών μονάδων υγιεινής (ντους, τουαλέτες) σε Σάμο, Χίο και Κω. Επίσης, θα παρέχονται είδη πρώτης ανάγκης.

Από τον Ιούνιο ως σήμερα έχουν διατεθεί 32.000 μερίδες ζεστού φαγητού για τη σίτιση προσφύγων και μεταναστών στα κέντρα κράτησης Χίου και Σάμου για μία και δύο εβδομάδες αντίστοιχα (Οκτώβριος). Εχει γίνει αποκατάσταση εγκαταστάσεων ηλεκτροδότησης και υγιεινής, καθώς και προσθήκη κινητών κλειστών λουτήρων στα κέντρα πρώτης υποδοχής προσφύγων. Ακόμη, έχουν προσφερθεί 300 υποστρώματα, 800 υπνόσακοι, 1.000 λίτρα απολυμαντικών και ειδών καθαριότητας, 1.705 πακέτα προσωπικής υγιεινής για ενηλίκους και βρέφη και 200 πακέτα ζωγραφικής και δημιουργική απασχόληση για παιδιά σχολικής ηλικίας από ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς.

Οι δράσεις που έχουν προγραμματιστεί για τους επόμενους μήνες, μέχρι τον Φεβρουάριο του 2016, περιλαμβάνουν παροχή 3.500 συσκευασιών πόσιμου νερού, 7.000 πακέτων με τρόφιμα επιβίωσης, 2.010 πακέτων προσωπικής υγιεινής για βρέφη, 3.000 υπνόσακων, 1.000 σκηνών χωρητικότητας δύο ατόμων, 300 συσκευασιών βρεφικού γάλακτος/100 μπιμπερό. Ακόμη, θα διατεθούν 12 φορητές τουαλέτες και ντουσιέρες, δύο δεξαμενές νερού χωρητικότητας 10.000 λίτρων για την εξυπηρέτηση των διαμενόντων και των διερχομένων προσφύγων (συμπεριλαμβανομένης της εγκατάστασης). Τέλος, θα γίνει αποκατάσταση κτιριακών εγκαταστάσεων στο Κέντρο Πρώτης Υποδοχής Σάμου, σε υδραυλικά, ηλεκτρολογικά και αποκατάσταση πορτών και παραθύρων.

Αποτελεί τον φορέα ανθρωπιστικής βοήθειας της Συνέλευσης των Κανονικών Ορθοδόξων Επισκόπων των ΗΠΑ και λειτουργεί σε συνεργασία με την Ορθόδοξη Εκκλησία και εκ μέρους των ορθοδόξων χριστιανών. Στην υλοποίηση της αποστολής και των δραστηριοτήτων του λειτουργεί με υψηλού επιπέδου επαγγελματικές προδιαγραφές και λογοδοτεί στο κοινό και στους δωρητές του. Αποστολή του είναι να προσφέρει επείγουσα ανακούφιση και προγράμματα ανάπτυξης σε όλους όσοι έχουν ανάγκη σε όλον τον κόσμο, χωρίς καμία διάκριση. Χαρακτηριστικό είναι ότι περίπου 80% των ωφελούμενων πληθυσμών δεν είναι χριστιανοί ορθόδοξοι.

Από την ίδρυσή του το 1992, ο IOCC διέθεσε 534 εκατ. δολάρια σε ανθρωπιστική αρωγή, βιώσιμη ανάπτυξη και προγράμματα αυτο-αρωγής σε ανθρώπους που αντιμετώπιζαν ανάγκη. Η ενίσχυση παρέχεται αποκλειστικά στο πλαίσιο κάλυψης της εκάστοτε ανάγκης και αφορά οικογένειες, πρόσφυγες, ηλικιωμένους, μαθητές, ορφανά παιδιά και άτομα με ειδικές ανάγκες. Τα προγράμματά του έχουν βοηθήσει ανθρώπους σε περισσότερες από 50 χώρες σε Ευρώπη, Ασία, Αφρική, Βόρεια και Νότια Αμερική.