Την στιγμή που ο κ. Τσίπρας «πιέζει» (και καλά κάνει) τους εταίρους μας για «απομείωση» του χρέους, η Τρόικα πιέζει για προώθηση διαρθρωτικών αλλαγών και βελτίωσης της εικόνας του κυβερνητικού μηχανισμού.
Τα τελευταία (δημοσίευση: Οκτώβριος 2015) στοιχεία της βάσης δεδομένων της World Bank δίνουν σαφέστατη εικόνα για το που βρισκόμαστε σε σύνολο 215 κρατών. Ας πάρουμε λοιπόν για παράδειγμα τον δείκτη αντιμετώπισης της διαφθοράς (control of corruption). Το 2003, η Ελλάδα βρέθηκε στο 69,2-εκατοστιαίο σημείο. Κατόπιν, διολίσθησε στο 55,5-εκατοστιαίο σημείο το 2013 και, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, ακόμα παρακάτω στο 51,4-εκατοστιαίο σημείο το 2014 Από την άλλη πλευρά, κράτη της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας, και δη η Ισπανία αλλά και η Πορτογαλία, παρέμειναν όλα αυτά τα έτη σε σαφώς υψηλότερη θέση από την Ελλάδα (πάνω από το 70-εκατοστιαίο σημείο).
Συνεχίζω με τον δείκτη ποιότητας των θεσμών και κανονισμών (regulatory quality index), ο οποίος καταγράφει την ικανότητα του κράτους να δημιουργεί/εφαρμόζει πολιτικές οι οποίες παροτρύνουν την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα. Και σε αυτόν τον δείκτη, η Ελλάδα διολίσθησε από το 72,2-εκατοστιαίο σημείο το 2013 στο 64,9-εκατοστιαίο σημείο το 2014. Τόσο η Ισπανία όσο και η Πορτογαλία παρέμειναν, το 2014, πάνω από το 75-εκατοστιαίο σημείο.
Κλείνω με τον δείκτη κυβερνητικής αποτελεσματικότητας (government effectiveness) ο οποίος μετρά την ποιότητα των παρεχόμενων δημοσίων υπηρεσιών και τον βαθμό ανεξαρτησίας του κρατικού μηχανισμού από πολιτικές πιέσεις. Μόνο σε αυτό τον δείκτη η Ελλάδα παρουσίασε μικρή άνοδο από το 67-εκατοστιαίο σημείο το 2013 στο 68,7-εκατοστιαίο σημείο το 2014.
‘Εν ολίγοις, αυτά βλέπουν οι εταίροι μας και δεν ενδίδουν, προς το παρόν, στις «πιέσεις» μας για απομείωση του χρέους. Σε πρόσφατη συνέντευξη του στην Wall Street Journal, ο κ. Τσίπρας υπονόησε ότι εαν πετύχουμε απομείωση χρέους, μάλλον θα βγούμε γρήγορα στις αγορές για δανεισμό. Δύσκολα όμως θα μας δανείσουν οι αγορές με (σχετικά) χαμηλό επιτόκιο μόνο λόγω απομείωσης. Αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι μια μεγάλη βελτίωση των προαναφερθέντων δεικτών η οποία, σηματοδοτώντας αμετάκλητη ρήξη με τα …«βαρίδια» του παρελθόντος, θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού και επανεκκίνηση της οικονομίας.
* Ο Κώστας Μήλας είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool.