Ταχύτητα, σαφή και ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα, συγκεκριμένη μεθοδολογία και απτά αποτελέσματα για τον δημόσιο τομέα «έγραφε» πάνω στη σκυτάλη που έδωσε η υπηρεσιακή κυβέρνηση στους υπουργούς της νέας. Είναι η ολική επαναφορά των από πενταετίας στόχων για νέο κράτος και δημόσια διοίκηση ως εργαλείο εφαρμογής των πολιτικών της εκάστοτε κυβέρνησης.
Το λεγόμενο «Overall Plan for the Administrative Reform» είναι στα χέρια της νέας κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που αναλαμβάνει να δώσει τεχνική βοήθεια στην Ελλάδα για να υλοποιήσει τα συμφωνηθέντα. Ηδη η υπηρεσιακή κυβέρνηση, διά χειρός του καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου κ. Αντώνη Μανιτάκη, κωδικοποίησε τα επόμενα βήματα που η χώρα καλείται τώρα να υλοποιήσει στη βάση της ολοκληρωμένης στρατηγικής για τη διοικητική μεταρρύθμιση σε βάθος τριετίας και στη βάση του τρίτου Μνημονίου.
Οπως λένε στελέχη από το ηγετικό επιτελείο του υπουργείου Εσωτερικών, «έρχονται με ταχείς ρυθμούς νομοσχέδια και πλέον θα μιλάμε όχι γενικά αλλά με συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα για όλα». Ετσι, στα γραπτά που μένουν ορίζονται και χρονικά όρια και ποιοτικές θεσμικές παρεμβάσεις για το μισθολόγιο, τη μόνιμη κινητικότητα, την αξιολόγηση προσωπικού σε σύνδεση με την απόδοσή του αλλά και την επιλογή στελεχών με κρίσιμο κρίκο τη δημιουργία μητρώου προσοντούχων υπαλλήλων για ανάδειξη των «αρίστων» που θα συνδιαμορφώνουν τις δημόσιες πολιτικές. Λείπει μόνο η σαφής αναφορά σε απολύσεις –άλλο αν, σύμφωνα με πολιτικές ερμηνείες, υποκρύπτεται ή ενυπάρχει οργανικά στη θεσμοθέτηση μηχανισμού σύνδεσης των μισθών με την «απόδοση», στο ανώτατο όριο των μισθολογικών δαπανών και στην αξιολόγηση.
Αυτή τη φορά οι υπουργοί κλίνουν σε όλες τις πτώσεις τον όρο «απολιτικοποίηση». Πάντως ο κ. Κουρουμπλής, παλιά καραβάνα στην πολιτική, προτίμησε εξαρχής να χρησιμοποιήσει τον όρο αποκομματικοποίηση του κράτους –πάλι ονοματολογίας το ανάγνωσμα επί ΣΥΡΙΖΑ. Η ουσία είναι ότι η υπηρεσιακή και η νέα κυβέρνηση έχουν διαβεβαιώσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι θα συνεχίσουν «τα βήματα των προηγούμενων πολιτικών ηγεσιών, όπως άλλωστε αποτυπώνονται στην Εθνική Στρατηγική για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση, που έχει εγκριθεί από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Μεταρρύθμισης, καθώς και στους Ορους Αναφοράς που καθορίζουν τις βασικές κατευθύνσεις στις οποίες θα συνεργαστούν οι ελληνικές αρχές με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της τεχνικής βοήθειας».
Το «Συνολικό Σχέδιο για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση» καταγράφει την ανάγκη για «συνέχεια του κράτους» και τη διασφάλιση «της θεσμικής μνήμης πέρα από κυβερνητικές αλλαγές». Περιγράφει τον μέχρι σήμερα σχεδιασμό, τις βασικές κατευθύνσεις της «μεταρρύθμισης» στο Δημόσιο και κυρίως όσα πρέπει να γίνουν τα επόμενα τρία χρόνια.
Γραφειοκρατία και μείωση κόστους


Τέσσερις προτεραιότητες τίθενται κατά της γραφειοκρατίας: •περαιτέρω απλούστευση της νομοθεσίας με στόχο την άρση των διοικητικών βαρών •ενίσχυση του δικτύου των ΚΕΠ και της διαδικτυακής πύλης ΕΡΜΗΣ •ηλεκτρονική κάρτα του πολίτη •επέκταση της ηλεκτρονικής υπογραφής.
Μάλιστα, δίνεται έμφαση στην παρακολούθηση των αποτελεσμάτων που θα έχουν οι παρεμβάσεις. Φαίνεται ότι θα διαμορφωθεί ένα «βαρόμετρο» όσον αφορά τις αλλαγές που θα εφαρμόζονται στη δημόσια διοίκηση, με βάση τις εμπειρίες του πολίτη και των επιχειρήσεων.
Επίσης, η μείωση του λειτουργικού κόστους (εκτός μισθολογικών δαπανών) προβάλλεται με ένταση. Η συμφωνία με την ΕΕ εστιάζει στον εξορθολογισμό του κόστους λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης, με προτεραιότητα στις δαπάνες των επικοινωνιών και των λειτουργικών εξόδων στις κρατικές υπηρεσίες, όπως αυτοκίνητα, προμήθειες κ.ά. Σημειώνεται ότι είναι δυνατή η περαιτέρω εξοικονόμηση προκειμένου να χρησιμοποιηθούν πόροι σε τομείς που αξιολογούνται ως προτεραιότητας.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις νέες τεχνολογίες και προβλέπονται ειδικά έργα πληροφορικής (έξυπνες κάρτες, ηλεκτρονικές υπηρεσίες για πολίτες, διεπαφή χρήστη).
Μόνιμη κινητικότητα


Το σύστημα μόνιμης κινητικότητας διαμορφώνεται εφεξής με πλαίσιο την περιγραφή θέσεων εργασίας και στόχο τη βελτίωση της κατανομής και της διαχείρισης των ανθρώπινων πόρων. Από το 2012 μια πρώτη εφαρμογή παράλληλα με διαθεσιμότητες, απολύσεις, μετακινήσεις επέφεραν ανακατομή σε 27.000 θέσεις. Το νέο σύστημα κινητικότητας συνδέεται με μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων που θα περιλαμβάνει όλες τις τρέχουσες κενές θέσεις εργασίας («εσωτερική αγορά Εργασίας») και τον σχεδιασμό δράσης για εθελοντική μετακίνηση. Την ίδια ώρα προβάλλεται ως αναγκαιότητα η ανάπτυξη σχεδίων προσλήψεων σύμφωνα με τις κυβερνητικές προτεραιότητες. Ο προγραμματισμός των προσλήψεων με βάση νέα οργανογράμματα, συγκεκριμένα σχέδια στελέχωσης και όρια δαπανών, σε πιστοδοτούμενες θέσεις «ανάλογα με τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας».


Αξιολόγηση και νέο μισθολόγιο
Κίνητρα και εξέλιξη για «άριστους» υπαλλήλους
Η οριστικοποίηση της αναδιοργάνωσης των διοικητικών δομών, με βάση μεταξύ άλλων τα κατάλληλα σχέδια στελέχωσης, τίθεται σε προτεραιότητα. Περιλαμβάνεται και ο «εξορθολογισμός των διοικητικών δομών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τις αρχές της μεταρρύθμισης της κεντρικής διοίκησης».
Η αναθεώρηση του υπάρχοντος συστήματος επιλογής στελεχών αναφέρεται σαφώς ότι αποτελεί προϋπόθεση για τον στρατηγικό στόχο της «απολιτικοποίησης» και μιας διοίκησης με επιχειρησιακή ικανότητα, προσανατολισμένης στην επίτευξη στόχων. Ηδη ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας προανήγγειλε ότι σύντομα θα κατατεθεί στη Βουλή σχέδιο νόμου για την αξιολόγηση, στοχοθεσία και επιλογή στελεχών και προϊσταμένων της διοίκησης, το οποίο είχε δοθεί σε διαβούλευση από το καλοκαίρι και έρχεται με τροποποιήσεις.
Επίσης, τίθενται τα θεσμικά θεμέλια για τον τρόπο επιλογής («άριστοι») γενικών γραμματέων σε υπουργεία και επικεφαλής σε οργανισμούς ενώ αναδεικνύεται ότι για τις απολαβές ανώτατων στελεχών υπάρχει πρόβλεψη σύνδεσής τους με αξιολόγηση των επιδόσεών τους.
Παράλληλα, κλειδί στην καθιέρωση νέου μισθολογίου είναι τα ανώτατα όρια για το μισθολογικό κόστος και το επίπεδο της απασχόλησης στον δημόσιο τομέα που συνδέονται με την επίτευξη των φορολογικών στόχων. Στόχος τίθεται να διασφαλίζεται μια φθίνουσα πορεία του μισθολογικού κόστους σε σχέση με το ΑΕΠ, κατά την περίοδο 2016-19. Το νέο σύστημα προβλέπει κίνητρα για «την προσέλκυση, διατήρηση και παροχή κινήτρων στους καλύτερους υπαλλήλους», αλλά και μηχανισμό σύνδεσης των μισθών με την «ικανότητα» και την «απόδοση». Ορίζεται ως χρόνος έναρξης του νέου συστήματος η 1η Ιανουαρίου 2016 και ήδη πολλοί εφιστούν την προσοχή μεταξύ άλλων στο ότι η μείωση του ΑΕΠ θα σημάνει και μείωση των μισθολογικών δαπανών και κατ’ επέκταση ενδεχομένως και μείωση των μισθών. Επίσης, εκ των ων ουκ άνευ είναι η μείωση του λεγόμενου «μη μισθολογικού κόστος» –υπερωρίες, οδοιπορικά, εκτός έδρας.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ