Είναι ένα φθινοπωρινό πρωινό του Νοεμβρίου και ένας ψηλός, ασπρομάλλης Βρετανός κάθεται σε ένα από τα παγκάκια του σιδηροδρομικού σταθμού της Εξ-αν-Προβάνς, μιας πανέμορφης μικρής πόλης στην επαρχία της Προβηγκίας, στα νότια της Γαλλίας.
Περιμένοντας το τρένο μαζί με άλλους συνεπιβάτες του, ο 68χρονος Βρετανός έχει το αφτί του στραμμένο στα μεγάφωνα που κάνουν την αναγγελία των δρομολογίων. Πράγματι, ύστερα από λίγα δευτερόλεπτα ακούγεται ένα ηχητικό σήμα με τέσσερις νότες που διαρκώς επαναλαμβάνεται, πριν γίνει η ανακοίνωση του εκάστοτε δρομολογίου.
Οι τέσσερις αυτές νότες έχουν καρφωθεί στο μυαλό του κι όταν, ύστερα από λίγα λεπτά, φτάνει στον προορισμό του, το πρώτο πράγμα που κάνει ο Ντέιβιντ Γκίλμορ είναι να κλειστεί σε ένα δωμάτιο και να γράψει ένα νέο τραγούδι.
Κάπως έτσι… εγένετο το «Rattle That Lock». Ενα νέο τραγούδι διά χειρός Γκίλμορ –και μάλιστα το πρώτο του εδώ και σχεδόν μια δεκαετία. «Αντλησα έμπνευση από τον ήχο που ακούγεται στους γαλλικούς σιδηροδρομικούς σταθμούς. Κάθε φορά που ακούω αυτές τις τέσσερις νότες, θέλω να χορέψω. Τις άκουσα αρκετές φορές και κράτησα το iPhone μου δίπλα στο μεγάφωνο, περιμένοντας την επόμενη ανακοίνωση. Πήρα τον ήχο και τον χρησιμοποίησα με αυτόν τον τρόπο στο συγκεκριμένο κομμάτι» θα πει ο βετεράνος κιθαρίστας των Pink Floyd.
Το νέο τραγούδι δεν έγινε μόνο το πρώτο single του ολοκαίνουργιου προσωπικού του άλμπουμ, αλλά έδωσε το όνομα και σε όλον τον δίσκο –τον τέταρτο προσωπικό μιας τεράστιας και σημαντικότατης μουσικής καριέρας που απλώνεται σε σχεδόν μισόν αιώνα.
«Υπάρχει μια καθοριστική στιγμή όταν αποφασίζεις να ηχογραφήσεις ένα άλμπουμ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτό συνέβη πριν από δύο χρόνια, όταν είχα συνθέσει αρκετά από τα τραγούδια του δίσκου. Εχουν περάσει εννέα χρόνια από την τελευταία προσωπική μου δουλειά (σ.σ.: το άλμπουμ «On an Island» του 2006) και δεν διατηρώ την ίδια, νεανική φιλοδοξία. Η ζωή κυλάει με γρήγορους ρυθμούς, η Πόλι (σ.σ.: Σάμσον, η σύζυγός του) γράφει βιβλία, έχουμε να πηγαινοφέρνουμε τα παιδιά μας στο σχολείο, οι υποχρεώσεις είναι πολλές» τονίζει ο Γκίλμορ, που λίγο πριν κλείσει τα 70 του χρόνια αποφάσισε να προβεί σε μια σειρά από αλλαγές στη ζωή του.
Κατ’ αρχάς, άφησε την ειδυλλιακή αγγλική εξοχή και μετακόμισε με τη σύζυγό του και τα τέσσερα παιδιά τους στο Μπράιτον. Κατόπιν έκοψε σχεδόν κάθε δεσμό με την αγαπημένη του Ρόδο, καθώς πριν από μερικούς μήνες πούλησε την εξοχική του κατοικία στην περιοχή Πεύκοι, κοντά στη Λίνδο. Η βίλα αυτή, την οποία είχε αγοράσει τη δεκαετία του 1970 και διέθετε εννέα υπνοδωμάτια και μια τεράστια πισίνα, αποτελούσε για πολλές δεκαετίες τόσο το ησυχαστήριο του Γκίλμορ όσο και το μέρος όπου συνέθεσε σχεδόν όλα τα τραγούδια του άλμπουμ «On an Island».
Αυτή η περιρρέουσα διάθεση να αφήσει κάποια πράγματα του παρελθόντος και να ασχοληθεί με νέες προκλήσεις στη ζωή του ο Γκίλμορ είναι που τροφοδότησαν ταυτόχρονα και τον στιχουργικό πυρήνα του άλμπουμ. «Η στιχουργική θεματική του άλμπουμ είναι «άδραξε τη μέρα» και «μην αναβάλλεις για αύριο όσα μπορείς να κάνεις σήμερα». Δεν ξέρω αν η θεματική αυτή είναι 100% δικό μου αποκύημα, καθώς τους περισσότερους στίχους τούς έχει γράψει η Πόλι. Είμαστε δύο διαφορετικοί άνθρωποι, αλλά ευτυχώς στη συντριπτική πλειονότητα των απόψεών μας συμφωνούμε απολύτως» επισημαίνει ο –βαθιά πολιτικοποιημένος –Γκίλμορ που έχει κριτικάρει επανειλημμένα κάποια κακώς κείμενα της βρετανικής κοινωνικής πραγματικότητας, όπως λόγου χάρη το πρόσφατο σκάνδαλο τηλεφωνικών υποκλοπών της εφημερίδας «News of the world».
«Για τους στίχους στο ομώνυμο τραγούδι του άλμπουμ, η Πόλι άντλησε την έμπνευσή της από το βιβλίο «Χαμένος Παράδεισος» του Τζον Μίλτον. Είναι ένα κομμάτι ενάντια στην απάθεια. Ενα τραγούδι που λέει «όρθωσε το ανάστημά σου απέναντι στην κυβέρνηση της χώρας σου και σε ό,τι σε ενοχλεί σε αυτήν και πολέμησε προκειμένου να το αλλάξεις». Οι στίχοι του μιλάνε για την προσπάθειά μας να επανακτήσουμε τις ελευθερίες εκείνες που η κυβέρνηση μας έχει στερήσει και την ευχαρίστηση που θα νιώσουμε αν τελικά αποφασίσουμε να αντιδράσουμε, αντί να καθόμαστε αδρανείς. Δεν θα έλεγα πως ως ζευγάρι με την Πόλι είμαστε σώνει και καλά… αντικαθεστωτικοί. Απλώς μας ενοχλεί η αδικία σε κάθε της έκφανση» λέει με νόημα ο κιθαρίστας.
«Δεν ξέρω αν το τέταρτο σόλο άλμπουμ μου είναι και το πιο περιπετειώδες, αλλά σίγουρα ήταν αυτό που ήταν πιο ζωντανό και έντονο στη διαδικασία ηχογράφησής του. Μπορεί το μέρος όπου γράφτηκαν τα τραγούδια να έπαιξε τον ρόλο του: πλέον διαμένω μόνιμα στο Μπράιτον, μια πόλη που κινείται σε έντονους ρυθμούς κι έχει πολύ κόσμο, κυρίως νέους. Κι αυτό μπορεί να επέδρασε στη δημιουργία του νέου άλμπουμ. Αλλά σίγουρα δεν επρόκειτο για μια συνειδητή απόφαση. Δεν είναι ότι είπα από μέσα μου «τώρα θα συνθέσω μερικά πιο ρυθμικά τραγούδια»» υπερθεματίζει σχετικά με το νέο του πόνημα, που αποτελείται από εννέα τραγούδια.
Ο Γκίλμορ συνεργάστηκε (και) αυτή τη φορά με τον παλιόφιλό του Φιλ Μανζανίρα, τέως μέλος του συγκροτήματος των Roxy Music, τον –πασίγνωστο στη Βρετανία –πιανίστα Τζουλς Χόλαντ αλλά και τους Ντέιβιντ Κρόσμπι και Γκρέιαμ Νας του παλιού συγκροτήματος των Crosby, Stills, Nash & Young. «Στο νέο άλμπουμ υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη τραγουδιών: υπάρχουν hard rock στιγμές, κατόπιν μεσολαβεί ένα αργό, ορχηστρικό κομμάτι και μετά κάτι που μοιάζει με τζαζ. Κάποιος μπορεί να το ακούσει και να σκεφτεί πως το αποτέλεσμα ηχεί παράξενο στα αφτιά του, αλλά στην πραγματικότητα όλα τα τραγούδια αυτά διαθέτουν έναν κοινό συνεκτικό αρμό, που είναι η φωνή μου και ο τρόπος με τον οποίο παίζω κιθάρα. Αυτοί οι δύο παράγοντες είναι που κρατούν ενωμένα όλα αυτά τα, τόσο διαφορετικά μεταξύ τους, μουσικά στοιχεία» συνοψίζει ο Γκίλμορ, ο οποίος ηχογράφησε το σόλο άλμπουμ του ταυτόχρονα με το «The Endless River», το άλμπουμ των Pink Floyd που κυκλοφόρησε τον περυσινό Οκτώβριο και θεωρείται το κύκνειο άσμα της σπουδαίας μπάντας. «Η μουσική των Pink Floyd είναι κομμάτι μου και μέρος του γενικότερου ήχου μου, του ήχου που θέλω να βγαίνει από τα άλμπουμ μου. Προφανώς και η επιρροή τους είναι τεράστια, αλλά δεν είναι πως σκέφτομαι ότι πρέπει το τάδε τραγούδι να μοιάζει ή να διαφέρει από ένα αντίστοιχο των Pink Floyd. Δουλεύω πάντα με ό,τι ακούγεται ωραίο ανά πάσα στιγμή» συμπληρώνει.
Εκτός από τον ήχο του τέως συγκροτήματός του, πάνω στο νέο του άλμπουμ ρίχνει βαριά τη σκιά του και το θέμα της ανθρώπινης απώλειας. Ο φίλος και συνοδοιπόρος του στους Pink Floyd, ο πιανίστας Ρικ Ράιτ, αρρώστησε από καρκίνο και μέσα σε λίγους μήνες πέθανε, τον Σεπτέμβριο του 2008. Και το «Rattle That Lock» είναι το πρώτο προσωπικό άλμπουμ του Γκίλμορ που ηχογραφήθηκε δίχως τη μουσική συμβολή του Ράιτ. «Η απουσία του είναι αισθητή, ειδικά σε στιγμές που αναρωτιόμουν «πώς θα έπαιζε ο Ρικ αυτό το κομμάτι στο πιάνο;» ή «τι άλλο θα μπορούσε να προσθέσει στο τραγούδι;». Γιατί δίχως τον Ρικ στο στούντιο, συνειδητοποίησα πως δεν έχουμε τον μουσικό εκείνο που θα ήθελα να παίζει το πιάνο ή το συνθεσάιζερ και πλέον πρέπει να το κάνω εγώ αυτό. Κι ευτυχώς, με τις νέες μουσικές τεχνολογίες αυτή η διαδικασία είναι απείρως ευκολότερη, αλλά η απουσία του δεν παύει να μου προκαλεί μεγάλη θλίψη. Ειδικά με το τελικό αποτέλεσμα που θα είχαμε, αν υπήρχε και ο Ρικ απέναντί μου στο στούντιο, να κάθεται και να με συμβουλεύει» διευκρινίζει ο Γκίλμορ.
Η κυκλοφορία του νέου του άλμπουμ θα συνοδευτεί από μια μεγάλη παγκόσμια περιοδεία, με δεκαοκτώ σταθμούς. Ο Γκίλμορ και η συνοδευτική του μπάντα θα επισκεφτούν την Ιταλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Βραζιλία, την Αργεντινή, την Πολωνία, τη Χιλή και τις ΗΠΑ, και φυσικά τη Βρετανία. Και ο κιθαρίστας αντιμετωπίζει κι αυτή την πρόκληση, όπως λέει, «με ένα μείγμα ενθουσιασμού, νευρικότητας και ένα μικρό αίσθημα φόβου. «Θα είναι τόσο διασκεδαστική συναυλία όσο την τελευταία φορά;» αναρωτιέμαι. Μετά βγαίνω για περιοδεία και σκέφτομαι «μήπως γέρασα για όλο αυτό το πανηγύρι;». Και ύστερα ανυπομονώ να παίξω ζωντανά τα νέα τραγούδια, παρόλο που ακόμη δεν έχω αποφασίσει με ποια σειρά θα ακουστούν στη συναυλία, κι άλλες τέτοιες λεπτομέρειες. Αλλά θα υπάρχει πάλι αυτός ο ενθουσιασμός, σαν να ήταν η πρώτη μας φορά».
10+1 στιγμές του Ντέιβιντ Γκίλμορ
Γεννήθηκε στο Κέιμπριτζ στις 6 Μαρτίου του 1946 και υπήρξε συμμαθητής του – επίσης μέλους των Pink Floyd – Ρότζερ «Σιντ» Μπάρετ στο Cambridge Tech, το Τεχνικό Λύκειο της πόλης.
Γνωρίζει και μιλάει άπταιστα γαλλικά. Για τον λόγο αυτόν, το καλοκαίρι του 1965 ταξίδεψε μαζί με τον Μπάρετ στα νότια της Γαλλίας κάνοντας οτοστόπ και κερδίζοντας χρήματα παίζοντας με τις κιθάρες τους σε δημόσιους χώρους.
Είναι ένας εξαιρετικός πολυοργανίστας που, εκτός από κιθάρα, ξέρει να παίζει άλλα επτά μουσικά όργανα: μπάσο, πιάνο, μπάντζο, μαντολίνο, ντραμς, σαξόφωνο και φυσαρμόνικα.
Το 1969, λίγο καιρό αφότου εντάχθηκε στους Pink Floyd, ένας από τους τεχνικούς του συγκροτήματος, ο Πίτερ Γουότς, του ζήτησε να βαφτίσει την κόρη του. Κάπως έτσι, ο Γκίλμορ είναι σήμερα ο νονός της ηθοποιού Ναόμι Γουότς.
Είναι τόσο φανατικός οπαδός των Monty Python, ώστε ένα μέρος των εσόδων του άλμπουμ «Dark Side οf the Moon» των Pink Floyd επενδύθηκε κατόπιν στη χρηματοδότηση της ταινίας «Monty Python and the Holy Grail – Οι ιππότες της ελεεινής τραπέζης» (1975).
Το 1976 ανακάλυψε μια νέα βρετανή μουσικό, την τότε 17χρονη Κέιτ Μπους. Ενθουσιάστηκε τόσο πολύ μαζί της, ώστε μεσολάβησε προκειμένου να της κλείσει δισκογραφικό συμβόλαιο με την ΕΜΙ.
Ηταν ο πρώτος που δοκίμασε να δει πώς είναι η ζωή… εκτός της μπάντας, κυκλοφορώντας το πρώτο σόλο άλμπουμ του με τίτλο απλώς το όνομά του, το καλοκαίρι του 1978.
Ολο το 1986 αναλώθηκε σε έναν μαραθώνιο δικαστικό αγώνα εναντίον του Ρότζερ Γουότερς με θέμα τη χρήση του ονόματος των Pink Floyd. Τελικά, το δικαστήριο έκρινε ότι ο Γουότερς έφυγε οικειοθελώς από το συγκρότημα και δεδομένου ότι η μπάντα ποτέ δεν διαλύθηκε, το δικαίωμα του ονόματος των Pink Floyd ανήκε και στα υπόλοιπα τρία μέλη.
Ο Γκίλμορ φώναξε ξανά τα δύο εναπομείναντα μέλη του συγκροτήματος, τον Νικ Μέισον και τον Ρικ Ράιτ, και ηχογράφησαν μαζί τα άλμπουμ «Α Momentary Lapse οf Reason» (1987), «The Division Bell» (1994) και «The Endless River» (2014).
Στις 11 Ιουλίου του 2010 έλαβε επίσημα τέλος η πολύχρονη διαμάχη του με τον Γουότερς, καθώς ανέβηκαν μαζί στη σκηνή κατά τη διάρκεια ενός φιλανθρωπικού γκαλά για τις ανάγκες του Hoping Foundation, ερμηνεύοντας τραγούδια των Pink Floyd.
Το 2011 ο Γκίλμορ ψηφίστηκε ως ο 14ος σημαντικότερος κιθαρίστας όλων των εποχών από το μουσικό περιοδικό «Rolling Stone».
Γνωρίζει και μιλάει άπταιστα γαλλικά. Για τον λόγο αυτόν, το καλοκαίρι του 1965 ταξίδεψε μαζί με τον Μπάρετ στα νότια της Γαλλίας κάνοντας οτοστόπ και κερδίζοντας χρήματα παίζοντας με τις κιθάρες τους σε δημόσιους χώρους.
Είναι ένας εξαιρετικός πολυοργανίστας που, εκτός από κιθάρα, ξέρει να παίζει άλλα επτά μουσικά όργανα: μπάσο, πιάνο, μπάντζο, μαντολίνο, ντραμς, σαξόφωνο και φυσαρμόνικα.
Το 1969, λίγο καιρό αφότου εντάχθηκε στους Pink Floyd, ένας από τους τεχνικούς του συγκροτήματος, ο Πίτερ Γουότς, του ζήτησε να βαφτίσει την κόρη του. Κάπως έτσι, ο Γκίλμορ είναι σήμερα ο νονός της ηθοποιού Ναόμι Γουότς.
Είναι τόσο φανατικός οπαδός των Monty Python, ώστε ένα μέρος των εσόδων του άλμπουμ «Dark Side οf the Moon» των Pink Floyd επενδύθηκε κατόπιν στη χρηματοδότηση της ταινίας «Monty Python and the Holy Grail – Οι ιππότες της ελεεινής τραπέζης» (1975).
Το 1976 ανακάλυψε μια νέα βρετανή μουσικό, την τότε 17χρονη Κέιτ Μπους. Ενθουσιάστηκε τόσο πολύ μαζί της, ώστε μεσολάβησε προκειμένου να της κλείσει δισκογραφικό συμβόλαιο με την ΕΜΙ.
Ηταν ο πρώτος που δοκίμασε να δει πώς είναι η ζωή… εκτός της μπάντας, κυκλοφορώντας το πρώτο σόλο άλμπουμ του με τίτλο απλώς το όνομά του, το καλοκαίρι του 1978.
Ολο το 1986 αναλώθηκε σε έναν μαραθώνιο δικαστικό αγώνα εναντίον του Ρότζερ Γουότερς με θέμα τη χρήση του ονόματος των Pink Floyd. Τελικά, το δικαστήριο έκρινε ότι ο Γουότερς έφυγε οικειοθελώς από το συγκρότημα και δεδομένου ότι η μπάντα ποτέ δεν διαλύθηκε, το δικαίωμα του ονόματος των Pink Floyd ανήκε και στα υπόλοιπα τρία μέλη.
Ο Γκίλμορ φώναξε ξανά τα δύο εναπομείναντα μέλη του συγκροτήματος, τον Νικ Μέισον και τον Ρικ Ράιτ, και ηχογράφησαν μαζί τα άλμπουμ «Α Momentary Lapse οf Reason» (1987), «The Division Bell» (1994) και «The Endless River» (2014).
Στις 11 Ιουλίου του 2010 έλαβε επίσημα τέλος η πολύχρονη διαμάχη του με τον Γουότερς, καθώς ανέβηκαν μαζί στη σκηνή κατά τη διάρκεια ενός φιλανθρωπικού γκαλά για τις ανάγκες του Hoping Foundation, ερμηνεύοντας τραγούδια των Pink Floyd.
Το 2011 ο Γκίλμορ ψηφίστηκε ως ο 14ος σημαντικότερος κιθαρίστας όλων των εποχών από το μουσικό περιοδικό «Rolling Stone».
Το άλμπουμ «Rattle That Lock» κυκλοφορεί από τη Feelgood Records.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino το Σάββατο 19 Σεπτεμβρίου 2015
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
