Ντέιβιντ Ορμπαν: «Το μέλλον είναι εδώ, αλλά δεν το μοιραζόμαστε σωστά»

Η διασύνδεση ανθρώπων και μηχανών και η τεχνολογική εξέλιξη οφείλουν να προχωρήσουν μέσα σε ένα πλαίσιο κοινωνικής συνοχής, που θα επιτρέπει την καθολική συμμετοχή των πολιτών στα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας και θα διασφαλίζει την αξιοπρέπεια για όλους, ειδάλλως κινδυνεύουμε να βρεθούμε αντιμέτωποι με τεράστια προβλήματα. Αυτό προειδοποιεί, μιλώντας προς «Το Βήμα της Κυριακής», ο οραματιστής της τεχνολογίας, επιχειρηματίας και καθηγητής του ξακουστού Singularity University των ΗΠΑ, Ντέιβιντ Ορμπαν, ο οποίος θα είναι ομιλητής στο TEDx Academy που θα πραγματοποιηθεί στις 26 Σεπτεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. «Γκουρού» της τεχνολογίας, ο κ. Ορμπάν μιλά για το φαινόμενο της διαδικτυωμένης κοινωνίας και παραδέχεται ότι «ένας συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας θα έλεγε ότι το μέλλον είναι ήδη εδώ, όμως δεν κατανέμεται σωστά».

Νέες δυνατότητες

Οπως λέει, αποτελεί πια πραγματικότητα ο εξ αποστάσεως έλεγχος του σπιτιού και του αυτοκινήτου και τονίζει ότι κοινή συνισταμένη της διασύνδεσης ατόμων και μηχανών είναι το Διαδίκτυο. Οπως αναφέρει, αυτό που κάποτε λεγόταν υπολογιστής, σήμερα πωλείται ως εφαρμογή στα ιντερνετικά καταστήματα και αποτελεί τμήμα του Διαδικτύου των Πραγμάτων.

Σύμφωνα με τον κ. Ορμπαν, όσο εξελίσσεται αυτή η τεχνολογία τόσο θα γίνονται διαθέσιμες νέες δυνατότητες για όλο και περισσότερους πολίτες. «Κάποτε δεν είχαμε τηλέφωνα ή αυτοκίνητα, αλλά μόνο τη μυϊκή μας δύναμη. Σήμερα, διαθέτουμε εξελιγμένες μορφές ενέργειας, μεθόδους επικοινωνίας και τρόπους μεταφοράς, ενώ κάθε μέρα προκύπτει μια καλύτερη κατανόηση της φύσης και της τεχνολογίας» εξηγεί.

«Οι αλλαγές στην κοινωνία είναι τεράστιες, και φυσικά αν ο κόσμος δεν αντιληφθεί αυτή τη μετάβαση, θα τη φοβάται. Το να φοβάσαι είναι σωστό, το να παραλύεις όμως είναι λάθος» εξηγεί. «Είμαστε σχεδιασμένοι από την ανθρώπινη εξέλιξη να βρισκόμαστε σε κατάσταση επαγρύπνησης, όταν κάποια αλλαγή βρίσκεται σε εξέλιξη, διότι αν επαναπαυτούμε, ενδεχομένως να στραφεί εναντίον μας» σημειώνει.

Η αέναη αλλαγή

«Η αλλαγή ήταν πάντα κομμάτι της κοινωνίας και την έχουμε συνηθίσει» παρατηρεί και προσθέτει ότι η τυφλή υιοθέτηση της τεχνολογικής εξέλιξης δεν θα πρέπει να μας κάνει χαρούμενους. «Πρέπει να στοχεύουμε για περισσότερα. Θα υπάρχουν αυτοί που θα δουλεύουν με νέες τεχνολογικές λύσεις και θα είναι ευχαριστημένοι» τονίζει και συμπληρώνει ότι παράλληλα ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας κινδυνεύει να βρεθεί εκτός της διαδικασίας.

«Η κοινωνία δεν πρέπει να πει «κρίμα, δεν νοιαζόμαστε για εσένα»» λέει ο κ. Ορμπαν. «Αν νιώσεις ότι απορρίπτεσαι από την κοινωνία, χάνεις τον σκοπό σου και την αίσθηση ότι είσαι τμήμα μιας κοινότητας» εξηγεί.

Στον σημερινό, παγκόσμιο και διασυνδεδεμένο κόσμο κάτι τέτοιο θα αποτελούσε «υπαρξιακή απειλή» λέει. Ωστόσο, «δεν θα μπορείς να σταματήσεις τα σύγχρονα καταστροφικά βήματα της κοινωνικής αλλαγής βομβαρδίζοντάς τα» σχολιάζει. «Η διασυνδεδεμένη κοινωνία πρέπει να είναι συνεκτική και να επιτρέπει τη συμμετοχή και την αξιοπρέπεια για όλους» προσθέτει.

Ενα καλό παράδειγμα είναι τα αυτοκίνητα-ρομπότ, σημειώνει. «Πριν από τρία-τέσσερα χρόνια οι αυτοκινητοβιομηχανίες τα έβλεπαν σε βάθος 20-30 ετών. Σήμερα όμως όλοι πιστεύουν ότι στα επόμενα τρία-τέσσερα χρόνια η κυκλοφορία τους θα είναι εφικτή» λέει. «Είναι η στιγμή ο κόσμος να σκεφτεί τις επιπτώσεις. Υπάρχει όλο και περισσότερη συναίνεση στην πρόβλεψη ότι θα υπάρχουν δυστυχήματα» σημειώνει ο κ. Ορμπαν. «Ομως το 99% των σημερινών δυστυχημάτων γίνονται λόγω ανθρώπινου λάθους» συνεχίζει.

«Ενα ρομποτικό αυτοκίνητο δεν κοιμάται, δεν πίνει, δεν μιλάει στο τηλέφωνο και τα λάστιχα ξέρουν πότε πρέπει να αλλαχτούν» παρατηρεί. «Το 99% των ατυχημάτων δεν θα συμβαίνουν. Χιλιάδες άνθρωποι δεν θα πεθαίνουν, δεν θα μένουν παράλυτοι, δεν θα περνούν μήνες και χρόνια στα νοσοκομεία. Τα κοινωνικά και οικονομικά πλεονεκτήματα θα είναι τεράστια» συμπεραίνει.

Σύμφωνα με τον καθηγητή του Singularity University, σήμερα το αυτοκίνητο είναι υποαξιοποιούμενο και χρησιμοποιείται λιγότερο από το 10% της ημέρας. «Σήμερα οι πόλεις είναι γεμάτες από σταθμευμένα αυτοκίνητα. Με τα αμάξια χωρίς οδηγό αυτό θα σταματήσει να συμβαίνει, διότι όλα θα είναι σε κίνηση» σημειώνει. Αυτή η εξέλιξη θα δώσει τη δυνατότητα να μη χρειάζεται ο πολίτης να διαθέτει το δικό του ΙΧ, αλλά να χρησιμοποιεί ένα αμάξι όποτε το έχει πραγματικά ανάγκη.

«Αυτού του είδους η ευελιξία θα είναι εφικτή, διότι θα λες στο κινητό σου τι αμάξι θέλεις» σημειώνει. Αυτό, όπως προβλέπει, θα αυξήσει τον αριθμό των ταξιδιών, διότι τα αυτοκίνητα θα αξιοποιούνται στον μέγιστο βαθμό και θα παρέχουν υπηρεσίες με μεγαλύτερη ασφάλεια. Αντίστοιχα, συνεχίζει, το λογισμικό θα προβλέπει το μποτιλιάρισμα και θα σου προτείνει να φύγεις 10 λεπτά αργότερα, στη μισή τιμή. «Το κινητό ή το σύστημα ή το δίκτυο θα γνωρίζει τέλεια ποιος είναι ο τρόπος για να μειωθεί η κίνηση» σημειώνει.

Ο κ. Ορμπαν αναρωτιέται αν οι πολιτικοί τα γνωρίζουν όλα αυτά. «Αν δεν το ξέρουν, θα πρέπει να το μάθουν. Αν ληφθούν πολιτικές αποφάσεις, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη το πώς η τεχνολογία αλλάζει στο μέλλον, τότε θα είναι λανθασμένες» λέει.

Οπως σημειώνει, αποτελεί τεράστια ανάγκη να μην πεταχτούν στο κοινωνικό περιθώριο οι επαγγελματίες οδηγοί. «Δεν υπάρχει κάποια απλή και εύκολη λύση για όλους. Ο καθένας οφείλει να βρει μόνος του τον τρόπο για να έχει αξιοπρέπεια στη ζωή του, όμως θα πρέπει να υποστηριχθεί από την κοινωνία» τονίζει.

Μάλιστα, επικαλείται το παράδειγμα των ταξιτζήδων, οι οποίοι θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι τα ταξί θα κινούνται από μόνα τους, αλλά και ότι η κοινωνία δεν θα καθυστερήσει την τεχνολογική εξέλιξη για να τους προστατεύσει, αφού τα πλεονεκτήματα των ρομπότ είναι πολύ μεγαλύτερα. Ομως θα πρέπει να τους πούμε «είμαι εδώ για να σε βοηθήσω» συνεχίζει.