Τους πρώτους από τους περίπου 40 αγνοούμενους που θάφτηκαν σε ομαδικό τάφο πίσω από τις Κεντρικές Φυλακές των κατεχομένων στη Λευκωσία –γνωστοί ως οι αγνοούμενοι του Τράχωνα- εντόπισε η μεικτή Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοουμένους (ΔΕΑ).
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Φιλελεύθερου, αν και δεν βρέθηκαν όλοι οι αγνοούμενοι, εκφράζεται η θέση ότι αυτή τη φορά η προσπάθεια, η 14η κατά σειρά, ήταν επιτυχής.
Οι εκσκαφές επαναλαμβάνονται και σε δεύτερο σημείο, όπου υπάρχουν πληροφορίες ότι έχουν ταφεί αγνοούενοι. Οι προσπάθειες της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοουμένους άρχισαν το 2005, αλλά μέχρι τώρα δεν είχαν καρποφορήσει.
Όπως είναι γνωστό, η τουρκική πλευρά ισχυριζόται ότι από την περίοδο της τουρκικής εισβολής επιχείρησε να παραδώσει στην ελληνοκυπριακή πλευρά 200 αγνοούμενους, αλλά η προσφορά απερρίφθη. Ο ισχυρισμός ακυρώνεται από μόνος του δεδομένου ότι τις πρώτες ημέρες της τουρκικής εισβολής δεν υπήρχαν 200 αγνοούμενοι ή πεσόντες στις μάχες της Λευκωσίας.
Οι Τούρκοι είχαν ισχυριστεί τότε ότι περισυνέλεξαν Ελληνοκύπριους νεκρούς από τα πεδία των μαχών κατά μήκος της Πράσινης Γραμμής, μέχρι και το Καϊμακλί. Οι πεσόντες τοποθετήθηκαν σε οχήματα συλλογής σκουπιδιών και οδηγήθηκαν σε περιοχή του Τράχωνα όπου και ρίχθηκαν σε ομαδικό τάφο που ανοίχτηκε για αυτό τον σκοπό. Το θέμα του χώρου ταφής στον Τράχωνα ηγέρθη και κατά τη διάρκεια επαφών του Ραούφ Ντενκτάς με τον Γλαύκο Κληρίδη.
Το 1998 συντάχθηκε έγγραφο για ενημέρωση του τότε Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, στο οποίο απορρίπτεται ο ισχυρισμός για 200 σορούς και γίνεται αναφορά μόνο σε 40.
Ο εκπρόσωπος της ελληνοκυπριακής πλευράς στη ΔΕΑ Νέστορας Νέστορος δήλωσε ότι ανέφερε ότι όταν ολοκληρωθεί αυτή η εκταφή σε περίπου μια – δύο βδομάδες, οι επιστήμονες θα μετακινηθούν σε ένα σημείο πιο πέρα, στα περίπου 60 μέτρα πιο δυτικά, καθώς με βάση τις μαρτυρίες και εκεί έχουν ταφεί αγνοούμενοι.
«Η εκταφή μας εκεί γίνεται με βάση την πληροφορία ότι υπήρχε ομαδικός τάφος από περισυλλογή που έγινε στην ευρύτερη περιοχή της Ομορφίτας. Η πληροφορία μας έλεγε όταν είχαν μεταφερθεί πτώματα με δύο μικρά φορτηγά» ανέφερε. Όπως εξήγησε, εφόσον εντοπίστηκαν οστά για να συνδεθεί η μαρτυρία με τα ευρήματα πρέπει να γίνει εκταφή και στο σημείο παρακάτω.
Στο εντοπισμό οστών στην περιοχή του κατεχόμενου Τράχωνα, όπου σήμερα βρίσκονται οι Κεντρικές Φυλακές του κατοχικού καθεστώτος, αναφέρθηκε το μέλος της ΔΕΑ από την τουρκοκυπριακής πλευρά, Γκιουλντέν Πλουμέρ Κιουτσιούκ.
