Κινεζικό ντόμινο με απώλειες 6 τρισ. δολ. στις αγορές

«Μαύρη Δευτέρα» με παγκόσμιο sell-off στις μετοχές, στα εμπορεύματα, στα νομίσματα και στις αναδυόμενες οικονομίες και νέο χαμηλό με απώλειες 2,5 δισ. ευρώ στο Χρηματιστήριο της Αθήνας σημειώθηκε στις αγορές κεφαλαίου, με τους αναλυτές να κάνουν λόγο για το φαινόμενο του ντόμινο μετά και την είσοδο της Κίνας στον αποκαλούμενο και ως «παγκόσμιο νομισματικό πόλεμο». Οι φόβοι για τις συνέπειες της μεγαλύτερης του αναμενομένου επιβράδυνσης της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου έχουν εξάλλου προκαλέσει πανικό τόσο στους επενδυτές όσο και στις οικονομίες που συνδέονται άμεσα με την κινεζική οικονομία.

Οι κινήσεις της Κεντρικής Τράπεζας της Κίνας

Η Ασία έκανε βουτιά στο κενό τη Δευτέρα, με μια εντυπωσιακή πτώση 9% στον δείκτη Shanghai Composite, η οποία διέγραψε όλα τα εφετινά κέρδη, εξαιτίας των φόβων ότι τα προβλήματα της Κίνας είναι ακόμη μεγαλύτερα από αυτά που εκτιμήθηκαν αρχικά, ενώ περίπου 6 τρισ. δολ. χάθηκαν από την αξία των παγκόσμιων μετοχών, από τη στιγμή που η Κίνα υποτίμησε το γουάν, σε λιγότερο από δύο εβδομάδες δηλαδή.

Πολλοί επενδυτές ανέμεναν ότι η Κεντρική Τράπεζα της Κίνας θα παρενέβαινε το Σαββατοκύριακο για να στηρίξει το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας. Απουσία οποιασδήποτε κίνησης, ένα ισχυρό κύμα απόσυρσης κεφαλαίων κατέκλυσε τις αγορές. Ωστόσο οι αγορές αναμένουν πως η PBOC ετοιμάζεται να «πλημμυρίσει» με ρευστότητα το τραπεζικό σύστημα της χώρας, προκειμένου να δώσει ώθηση στον τραπεζικό δανεισμό και να αποτρέψει φυγή κεφαλαίων. Η κίνηση της Κίνας να επιτρέψει επίσης στο κύριο ασφαλιστικό ταμείο να επενδύσει σε μετοχές για πρώτη φορά, ανοίγει έναν δρόμο για να μπουν κεφάλαια στην αγορά, αλλά δεν ήταν αρκετή για να σταματήσει τις πωλήσεις.

Η Κίνα προσπαθεί να δείξει στον κόσμο ότι δεν είναι η χώρα του παρελθόντος. Μόνο που η αλλαγή μοντέλου διακυβέρνησης, η μάχη με τα «παλαιά συμφέροντα» και η οικονομική μεταρρύθμιση προκαλούν αναταράξεις που μεταδίδονται και στην παγκόσμια οικονομία, εκτιμά μεταξύ άλλων ανάλυση του Stratfor.

Συνολικά, ο πανικός που κατέλαβε τις αγορές απομάκρυνε τους επενδυτές από προϊόντα που θεώρησαν ότι ενέχουν μεγαλύτερο ρίσκο, προς όφελος επενδυτικών προϊόντων με ρόλο ασφαλούς καταφυγίου, όπως το ευρώ, το γεν και τα ομόλογα, κυρίως τα γερμανικά, ενώ ο χρυσός δεν κατάφερε να εκμεταλλευτεί το κύμα διάθεσης αποφυγής κινδύνου.

Οι παγκόσμιοι δείκτες αναφοράς, το αργό πετρέλαιο Brent και το WTI, διέσπασαν προς τα κάτω τα ψυχολογικά όρια των 45 δολ./βαρέλι και 40 δολ./βαρέλι αντίστοιχα, ενώ ο χαλκός που δείχνει την τάση στην οικονομία μειώθηκε σημαντικά, με τον δείκτη των Εμπορευμάτων του Bloomberg να υποχωρεί σε νέο χαμηλό 16 ετών. Η αποστροφή του ρίσκου και το «ξεπούλημα» των μετοχών συνεχίζεται και στην Ευρώπη, με τη μεγαλύτερη πτώση να καταγράφουν οι μετοχές πρώτων υλών καθώς οι τιμές εμπορευμάτων οδεύουν προς νέα χαμηλά από το 1999, ενώ η πτώση των τιμών του πετρελαίου οδήγησε και τα χρηματιστήρια του Κόλπου σε μεγάλες απώλειες, καθώς η «φωτιά» έφτασε και στην Αραβική Χερσόνησο. Σε ελεύθερη πτώση βρίσκονται και οι βασικοί δείκτες της Wall Street, με τον βιομηχανικό Dow Jones να χάνει πάνω από 600 μονάδες στις αρχικές συναλλαγές, έχοντας μάλιστα βρεθεί στα πρώτα λεπτά να σημειώνει βουτιά άνω των 1.000 μονάδων.

Με τζίρο λίγων εκατομμυρίων ευρώ και οι μετοχές στο Χρηματιστήριο της Αθήνας έχαναν σήμερα πάνω από 2,5 δισ. ευρώ, με τον Γενικό Δείκτη να υποχωρεί κάτω από τις 600 μονάδες στα επίπεδα του Αυγούστου του 2012, απόρροια τόσο του κραχ στις διεθνείς αγορές αλλά και της ασάφειας σε οτιδήποτε σχετίζεται με τις εκλογές. Τα εμπορευματικά νομίσματα δέχονται για άλλη μια φορά το μεγαλύτερο πλήγμα, με επικεφαλής το ραντ Νοτίου Αφρικής, ενώ το ρινγκίτ Μαλαισίας οδεύει ολοταχώς για νέο χαμηλό 17ετίας. Το μπαχτ της Ταϊλάνδης διολίσθησε σε χαμηλό 6 ετών και το γουόν της Νότιας Κορέας κινείται σε χαμηλό 4 ετών έναντι του δολαρίου, ενώ σε νέο χαμηλό (και για εσωτερικούς όμως λόγους) κινείται και η λίρα Τουρκίας.

Η υποτίμηση του γουάν και η ανατίμηση του δολαρίου ίσως προσφέρει στη Fed λόγους να καθυστερήσει την αύξηση των επιτοκίων που αναμένεται τον επόμενο μήνα, την ώρα που ευρωζώνη και Ιαπωνία, που βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια νομισματικής χαλάρωσης, επιθυμούν υποτίμηση των νομισμάτων τους σε μια προσπάθεια να τονώσουν τους εξαγωγείς που έχουν μεγάλες εμπορικές σχέσεις με την Κίνα.

Καθώς μάλιστα ένα ισχυρό ευρώ δεν αποτελεί επιλογή της ΕΚΤ, η υποτίμηση του γουάν έχει αυξήσει το ρίσκο της επέκτασης του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ πέραν του Σεπτεμβρίου του 2016. Αναλυτές σημείωναν πάντως πως η Κίνα διαθέτει αρκετή «δύναμη πυρός» για να συνεχίσει να ελέγχει την αγορά συναλλάγματος, καθώς τα συναλλαγματικά της αποθέματα παραμένουν τα μεγαλύτερα στον κόσμο, ενώ είναι επαρκή για να καλύψουν δύο χρόνια εισαγωγών ακόμη και μετά τη συρρίκνωσή τους από το υψηλό των 4 τρισ. δολαρίων.