Νέο σοκ για την οικονομία προκαλούν οι εκλογές

Ελάχιστα περιθώρια ελιγμών θα παρέχει στην κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές το Μνημόνιο 3 καθώς οι εκταμιεύσεις των ποσών είναι προγραμματισμένο να γίνονται με το «σταγονόμετρο» ακριβώς πριν από την ωρίμαση των υποχρεώσεων της χώρας προς το εξωτερικό. Μάλιστα, για να πετύχει την εκταμίευση των επόμενων δόσεων, το νέο Υπουργικό Συμβούλιο θα πρέπει να ανέβει με σπριντ ένα «βουνό» από προαπαιτούμενα.

Αγώνας δρόμου

Το χρονοδιάγραμμα είναι σαφές. Από την υποδόση των 3 δισ. ευρώ που απομένει από το πακέτο των 26 δισ. ευρώ 2 δισ. ευρώ ήταν προγραμματισμένο να δοθούν τον Σεπτέμβριο (πράγμα αδύνατον λόγω των εκλογών) και το υπόλοιπο 1 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο.

Παράλληλα ο νέος υπουργός Οικονομικών θα κληθεί τον Οκτώβριο, κυριολεκτικά μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα, να «μαζέψει» τις επιπτώσεις της προεκλογικής περιόδου και να ετοιμάσει σειρά νομοσχεδίων. Τον Οκτώβριο πρέπει βάσει του Μνημονίου 3 να φέρει στη Βουλή τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό για το 2015, τον προϋπολογισμό για το 2016 και το Μεσοπρόθεσμο 2016-2019 που αναγκαστικά θα περιλαμβάνει πρόσθετα μέτρα 3,2% του ΑΕΠ για την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ από το 2018 και μετά.

Την ίδια ώρα θα πρέπει να «μαζέψει» το ταμείο. Οπως «παραδοσιακά» συμβαίνει σε περιόδους εκλογών, οι πολίτες δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους με τον ίδιο ρυθμό, ενώ ατονούν και οι φορολογικοί έλεγχοι. Στις επιπτώσεις αυτές πρέπει να προστεθεί και η αντικειμενική αδυναμία εκατομμυρίων πολιτών λόγω του νέου κύματος της ύφεσης, της διαφαινόμενης αύξησης της ανεργίας και της ασφυξίας λόγων των capital controls.

Οπως έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια, η προεκλογική περίοδος «παγώνει» και μια σειρά διαδικασιών που είναι απαραίτητες για την ιδιωτική οικονομία. Χωρίς κυβέρνηση, δηλαδή μόνο με υπηρεσιακούς υπουργούς, δεν θα προχωρήσει η διαδικασία εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες και έτσι το 1 δισ. ευρώ που έφτασε στην Αθήνα την Πέμπτη από τη δόση του νέου Μνημονίου δεν θα φτάσει στην αγορά. Οι προμηθευτές του Δημοσίου θα συνεχίσουν να πορεύονται απλήρωτοι περιμένοντας τους νέους υπουργούς.

Επιπλέον η προεκλογική περίοδος καθυστερεί και τις διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την άρση του waiver στα ελληνικά ομόλογα και τη δυνατότητα της Ελλάδας να επωφεληθεί από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.

«Πάγωμα» των κονδυλίων

Μία ακόμη συνέπεια είναι το πάγωμα της ροής των κονδυλίων του ΕΣΠΑ καθώς οι πολιτικές εξελίξεις θα φρενάρουν τις διαδικασίες σε Αθήνα και Βρυξέλλες, καθώς σε αντίστοιχες περιπτώσεις οι υπηρεσίες κατεβάζουν τα μολύβια. Οι επενδυτικές δραστηριότητες θα ξεμείνουν τελείως από ρευστό.

Το ποσό των 26 δισ. ευρώ που εκρίθηκε από τη νέα δανειακή σύμβαση της Ελλάδας με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) επιμερίζεται ως εξής:

Το ποσό των 10 δισ. ευρώ με τη μορφή ομολόγων του EFSF έχει ήδη κατατεθεί σε ειδικό λογαριασμό στο Λουξεμβούργο και θα χρησιμοποιηθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών.

Τα υπόλοιπα 13 δισ. ευρώ καταβλήθηκαν σε μετρητά, εκ των οποίων τα 12 δισ. ευρώ δεν θα φτάσουν στην εσωτερική οικονομία καθώς κατευθύνθηκαν ήδη για την εξόφληση δανειακών υποχρεώσεων προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Το υπόλοιπο 1 δισ. ευρώ δόθηκε ήδη σε μετρητά και προορίζεται για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Ελληνικού Δημοσίου προς ιδιώτες. Ωστόσο οι εκλογές φρενάρουν τη διαδικασία.