Δυο έφηβοι ενηλικιώνονται απότοµα όταν ένας άγνωστος προσπαθεί να απαγάγει την κοπέλα µπροστά στα έκπληκτα µάτια του αγοριού. Eνας πατέρας θέλει να µην αισθάνονται τα παιδιά του ότι υπολείπονται των συνοµηλίκων τους, οπότε επενδύει τα χρήµατα που κερδίζει απρόσµενα στο ξυστό στην εξτραβαγκάντζα ενός κήπου που περιλαµβάνει µεταξύ άλλων διακοσµητικές µετανάστριες. Ενας στρατιώτης από το Ιράκ επιστρέφει στο σπίτι και έρχεται αντιµέτωπος µε την οικογενειακή αποσάθρωση που είχε αφήσει πίσω του όταν κατατάχθηκε. Αυτό που συνδέει τελικά τα εκ πρώτης όψεως ασύνδετα µεταξύ τους δέκα διηγήµατα του Τζορτζ Σόντερς στο βιβλίο του «Δεκάτη Δεκεµβρίου» (εκδ. Ικαρος) είναι κατ’ αρχάς η αίσθηση που προκαλεί η ανάγνωσή τους. Εθιστικά, απολαυστικά, ενίοτε όχι και τόσο ευκολοχώνευτα, δεν ενδείκνυνται για επιπόλαιη κατανάλωση. Οπως µε κάποιο εκλεκτό έδεσµα, ας πούµε ένα εξαιρετικό παγωτό, που το τρως λίγο λίγο για να µην τελειώσει αµέσως, έτσι και µε κάθε ιστορία του βιβλίου αυτού, δεν θέλεις να πας αµέσως στην επόµενη, αλλά να κοντοσταθείς, να µη γυρίσεις σελίδα και να διαπραγµατευτείς αυτό που µόλις διάβασες και αισθάνθηκες. Οχι µόνο επειδή είναι υπαινικτικό το σκοτάδι στη γραφή του Σόντερς και τελικά ύπουλο, έτσι όπως αθόρυβα σε περικυκλώνει –κάτι που συµβαίνει, φέρ’ ειπείν, όταν διαβάζεις Ρέιµοντ Κάρβερ ή Τζον Τσίβερ -, αλλά και επειδή συµπάσχεις έως έναν βαθµό µε τα διλήµµατα και τις αδυναµίες των ηρώων του, πλαισιωµένων σταθερά από ένα καπιταλιστικό σύστηµα που έχει δείξει εδώ και καιρό τους περιορισµούς του.
Ο λόγος όµως για τον οποίο ο Σόντερς της ρεαλιστικής γραφής µε τις απρόσµενες εκλάµψεις δυστοπικής φαντασίας είναι τόσο ακαταµάχητος έγκειται στο ότι διαθέτει στο συγγραφικό του οπλοστάσιο ένα ασυναγώνιστο εργαλείο, το χιούµορ –κι εδώ αξίζει µνεία στην ευρηµατικότατη µετάφραση των γλωσσικών παιγνίων του από τον Γιώργο-Ικαρο Μπαµπασάκη. Και βεβαίως, επειδή ακριβώς όπως ο Λέοναρντ Κοέν είχε διαγνώσει πως «there is a crack in everything. Τhat’s how the light gets in», έτσι και ο ουµανιστής Σόντερς αφήνει τελικά µια σωτήρια σχισµή η οποία θα επιτρέψει όχι µόνο στο φως αλλά και σε λίγο αεράκι να περάσει, για να πάρουµε µια τόση δα ανάσα από την ανθρώπινη έκβαση της τέχνης προτού αντιµετωπίσουµε τα αναπόδραστα, τραγικά φινάλε της ζωής.
Αν η ανάγνωση της «Δεκάτης Δεκεµβρίου» σας προκαλέσει έστω και στο ελάχιστο τα προαναφερθέντα συναισθήµατα, τότε σίγουρα θα εκτιµήσετε το κείµενο της εκφώνησης µιας οµιλίας που παρέθεσε στην τελετή αποφοίτησης του Πανεπιστηµίου Σίρακιουζ, όπου διδάσκει δηµιουργική γραφή. Στο «Με τα συγχαρητήριά µου –Σκέψεις για την καλοσύνη» (εκδ. Ικαρος), µέσα από ένα κείµενο απλό και αφτιασίδωτο, προτρέπει τους νέους να ενδώσουν σε εκείνο που θα έπρεπε να είναι αυτονόητο: την καλοσύνη.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 9 Αυγούστου 2015
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
