Η σημαία της Κούβας θα κυματίζει από τα μεσάνυχτα έξω από τη διπλωματική αποστολή της χώρας στην Ουάσινγκτον, για πρώτη φορά από το 1961. Την ίδια ώρα, στην Αβάνα θα ανοίγει ξανά η αμερικανική πρεσβεία, σηματοδοτώντας μία νέα εποχή για τους δύο εχθρούς του Ψυχρού Πολέμου, έστω και αν το ιδεολογικό χάσμα που τους χωρίζει παραμένει βαθύ.
Σε έναν νέο σταθμό της ιστορικής προσέγγισης που άρχισαν ο Μπαράκ Ομπάμα και ο Ραούλ Κάστρο και της συμφωνίας που ανακοινώθηκε στις 30 Ιουνίου, τα κτίρια που στεγάζουν τα Γραφεία Συμφερόντων καθεμιάς από τις δύο χώρες στην πρωτεύουσα της άλλης θα ανακτήσουν αυτομάτως το καθεστώς της πρεσβείας το πρώτο λεπτό της 20ής Ιουλίου.
Στην Ουάσινγκτον, μια τελετή θα πραγματοποιηθεί στις 17.30 (ώρα Ελλάδας) στο ηλικίας σχεδόν ενός αιώνα κτίριο της κουβανικής αποστολής, παρουσία του υπουργού Εξωτερικών Μπρούνο Ροντρίγκες – η πρώτη επίσκεψη επικεφαλής της κουβανικής διπλωματίας από το 1959.
Μια σημαντική κουβανική αντιπροσωπεία αναμένεται μεταξύ των 500 προσκεκλημένων. Παρόντες θα είναι ο εμβληματικός τραγουδιστής του κουβανικού καθεστώτος Σίλβιο Ροντρίγκες, καθώς και η αμερικανίδα αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών αρμόδια για τη Λατινική Αμερική Ρομπέρτα Τζέικομπσον και ο επικεφαλης του Γραφείου Συμφερόντων στην Αβάνα Τζέφρι Ντελαουρέντις.
Ο Μπρούνο Ροντρίγκες θα μεταβεί στη συνέχεια στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ για να συναντηθεί με τον αμερικανό ομόλογό του Τζον Κέρι, με τον οποίο θα συμμετάσχει σε κοινή συνέντευξη Τύπου γύρω στις 20.45 (ώρα Ελλάδας).
Η κουβανική σημαία θα υψωθεί επίσης στο χολ της εισόδου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ανάμεσα στις σημαίες των χωρών με τις οποίες οι ΗΠΑ έχουν διπλωματικές σχέσεις. «Δεν θα γίνει σε ώρες γραφείου», ωστόσο και συνεπώς δεν θα υπάρχουν κάμερες, διευκρίνισε αμερικανική διπλωματική πηγή.
Στην Αβάνα δεν προβλέπεται να γίνει αύριο καμιά τελετή, όμως το κτίριο από μπετόν και γυαλί της παραλιακής λεωφόρου Μαλεκόν θα μετατραπεί πράγματι σε αμερικανική πρεσβεία. Οι διπλωμάτες θα περιμένουν ωστόσο την άφιξη του Τζον Κέρι μέσα στο καλοκαίρι, σε ημερομηνία που δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί, για να υψώσουν την αμερικανική σημαία, εξηγούσε την Παρασκευή η ίδια πηγή. «Ο υπουργός Εξωτερικών θέλει να είναι παρών σε ένα γεγονός τόσο σημαντικό όσο η έπαρση της σημαίας», πρόσθεσε. Η τελευταία επίσκεψη αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην Αβάνα πραγματοποιήθηκε το 1945.
Τη Δευτέρα, «όλοι οι εργαζόμενοι του γραφείου συμφερόντων θα επαναδιαπιστευθούν ως εργαζόμενοι της αμερικανικής πρεσβείας και ο επικεφαλής της αποστολής ως επιτετραμμένος. Αυτό σημαίνει πως όλο το προσωπικό θα ενσωματωθεί στο διπλωματικό σώμα της Αβάνας», εξήγησε. Το αμερικανικό Γραφείο Συμφερόντων απασχολεί 360 πρόσωπα, στην πλειονότητά τους Κουβανούς.
Κατηγορηματικά αντίθετοι οι Ρεπουμπλικανοί στην άρση του εμπάργκο
Οι διπλωματικές σχέσεις είχαν διακοπεί από το 1961 και μόνο το 1977 ο Τζίμι Κάρτερ και ο Φιντέλ Κάστρο συμφώνησαν να ανοίξουν Γραφεία Συμφερόντων στα κτίρια όπου βρίσκονταν προηγουμένως οι πρεσβείες, για να επιτελούν κυρίως προξενικά καθήκοντα, υπό την προστασία της Ελβετίας στην περίπτωση των Αμερικανών στην Αβάνα και υπό την προστασία της Τσεχοσλοβακίας για τους Κουβανούς στην Ουάσινγκτον – μέχρι τη διάλυση της χώρας, οπότε τον ρόλο αυτόν άρχισε να επιτελεί η Ελβετία.
Η εξομάλυνση των σχέσεων ωστόσο δεν σταματάει εδώ και στην ημερήσια διάταξη υπάρχουν πολυάριθμα θέματα διαφωνίας: η άρση του αμερικανικού εμπάργκο, η επιστροφή της ναυτικής βάσης του Γκουαντάναμο, τα δισεκατομμύρια δολάρια των αποζημιώσεων που ζητούν οι Αμερικανοί, ιδιοκτησίες των οποίων απαλλοτριώθηκαν στην Κούβα κατά την επανάσταση, η έκδοση φυγάδων που έχουν καταφύγει στην Κούβα και καταζητούνται από την αμερικανική Δικαιοσύνη.
Το αμερικανικό Κογκρέσο πρέπει απαραιτήτως να ψηφίσει για να αρθεί το εμπάργκο που επιβλήθηκε το 1962 από τον Τζον Φ. Κένεντι και ενισχύθηκε με τον νόμο Χελμς-Μπάρτον το 1996, όμως η ρεπουμπλικανική πλειοψηφία είναι κατηγορηματικά αντίθετη στην άρση του και υποψήφιοι για την προεδρία έχουν ταχθεί εναντίον της προσέγγισης, η οποία, λένε, ανταμείβει τους αδελφούς Κάστρο.
Αν εκλεγεί τον Νοέμβριο του 2016 ο υποψήφιος Μάρκο Ρούμπιο, ένας κουβανικής καταγωγής ρεπουμπλικανός γερουσιαστής, θα βάλει «τέλος στις διπλωματικές σχέσεις με την αντιαμερικανική κομμουνιστική τυραννία μέχρι να υπάρξει ένα αληθινό δημοκρατικό άνοιγμα στην Κούβα», επανέλαβε την Κυριακή σε συνέντευξή του στο CNN.
Η Γερουσία αναμένεται ότι θα μπλοκάρει τον διορισμό ενός αμερικανού πρεσβευτή στην Κούβα, καθώς κάθε προεδρικός διορισμός πρέπει να επικυρώνεται από τους γερουσιαστές.
Οι Τζον Κέρι και Μπρούνο Ροντρίγκες θα έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν διμερή θέματα τη Δευτέρα το μεσημέρι, στη διάρκεια μιας πρώτης συνομιλίας τους πριν από τη συνέντευξη Τύπου, αν και το επίσημο πρόγραμμα προβλέπει μόνο μια 45λεπτη συνάντηση.