Παρέλαβε μια οικονομία με ανάπτυξη 1,8% και την οδήγησε μέσα σε πέντε μήνες στη χρεοκοπία, με κλειστές τράπεζες, με capital controls και με τους πολίτες σε απόγνωση. Ο Γιάνης Βαρουφάκης αποδεικνύεται ότι στο διάστημα που ήταν τσάρος της οικονομίας «δολοφόνησε» την οικονομία της Ελλάδας και μάλιστα με συνοπτικές διαδικασίες. Από την αρχή ήταν αντιληπτό, με εξαίρεση ίσως ορισμένους στο Μέγαρο Μαξίμου (που τον διόρισαν στη θέση αυτή), ότι η πολυδιαφημιζόμενη διαπραγματευτική του δεινότητα οδηγούσε τη χώρα κατευθείαν στον γκρεμό. Διενήργησε την πιο προβληματική διαπραγμάτευση θέτοντας επικεφαλής έναν πάμπλουτο επιχειρηματία και παραμερίζοντας έναν τεχνοκράτη, τον Γ. Χουλιαράκη, εξαντλώντας γρήγορα όλα τα πλεονεκτήματα της χώρας. Οι αμερικανοί φίλοι του, οι συνεργάτες του «επιφανείς οικονομολόγοι», όπως τους χαρακτήριζε, εργάζονταν παράλληλα, σύμφωνα με μη διαψεύσιμες πληροφορίες, ως υπάλληλοι συμβουλευτικά σε ξένα funds. Εκανε ακριβώς το αντίθετο από ό,τι θα περίμενε κανείς, με απρόβλεπτες διακυμάνσεις ανάμεσα στην επιθετικότητα και στην αδυναμία. Ομιλούσε ακαταπαύστως παντού και κορδακιζόταν. Αντί να αφαιρεί εμπόδια, προσέθετε. Αντί να χτίζει, γκρέμιζε… Και το σημαντικότερο, την «κοπάνησε» για ένα long weekend στην Αίγινα, μαζί με τη σύζυγό του Δανάη Στράτου και την κόρη του, και δεν ψήφισε τη συμφωνία στη Βουλή. Ηταν μια προκλητική κίνηση σε μια ιστορική μέρα για τη χώρα και την κυβέρνηση.
Η καταστροφή των τραπεζών


Στους πέντε αυτούς μήνες που ήταν υπουργός Οικονομικών δεν πήρε κανένα απολύτως μέτρο, αδιαφόρησε για τα πάντα, με αποτέλεσμα να φύγουν από τις τράπεζες 45 δισ. ευρώ σε καταθέσεις. Τα τραπεζικά ενέχυρα από 45 δισ. ευρώ εξαντλήθηκαν στα 5-6 δισ. ευρώ επειδή η στρατηγική του, όπως την περιγράφει ο αρθρογράφος του «Guardian» Ανατόλι Καλέτσκι, ήταν να κρατά ένα όπλο στο δικό του κεφάλι και μετά να απαιτεί λύτρα για να μην τραβήξει τη σκανδάλη.
Ειδικά για τις τράπεζες η πολιτική Βαρουφάκη είχε ως συνέπεια να τις κλείσει διαλύοντας παράλληλα την οικονομία, χωρίς προηγουμένως να υπάρξει στοιχειώδης προετοιμασία, την ώρα που δεν κατέβαλλε καμία προσπάθεια ειλικρινούς στήριξης για την επίτευξη συμφωνίας.
Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της συμφωνίας της 20ής Φεβρουαρίου, με υπογραφή Βαρουφάκη επεστράφησαν στους δανειστές τα 11,5 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (τα οποία προορίζονταν για «μαξιλάρι» της ελληνικής οικονομίας) χωρίς να υπάρξει καμία αντίρρηση εκ μέρους του. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι η επιστροφή των 11,5 δισ. ευρώ δεν ήταν μια αυτόματη διαδικασία προβλεπόμενη από κάποια συμφωνία. Αν ήταν έτσι, δεν θα ήταν αναγκαία η υπογραφή του κ. Βαρουφάκη. Αρα οι θεσμοί δεν είχαν δικαίωμα να αποσύρουν τα κεφάλαια αυτά χωρίς τη συνδρομή της ελληνικής κυβέρνησης και ειδικότερα του υπουργού Οικονομικών. Και επιπλέον ο κ. Βαρουφάκης δεν φρόντισε να εξασφαλίσει την παραμικρή δέσμευση των δανειστών για τη μελλοντική χρήση των 11,5 δισ. Τα άφησε έτσι απλά να φύγουν από τη χώρα.
Η αβεβαιότητα, οι παλινωδίες και η υπονόμευση κάθε προσπάθειας συμφωνίας εκ μέρους του κ. Βαρουφάκη στους πέντε μήνες στο υπουργείο Οικονομικών είχαν ως αποτέλεσμα:
  • Εκροή καταθέσεων 45 δισ. ευρώ από τις τράπεζες στο διάστημα Φεβρουαρίου – Ιουνίου 2015.
  • Δραστική μείωση στην αξία των εχεγγύων (collateral) των ελληνικών τραπεζών για ανάκληση ρευστότητας του ELA.
  • Δραστικό «κούρεμα» των εχεγγύων (collatered) των ελληνικών τραπεζών, πράξη που περιορίζει τη ρευστότητα στις τράπεζες.
  • Τορπιλισμό του τραπεζικού συστήματος τη στιγμή που άρχισαν να διαφαίνονται προοπτικές ανάπτυξής του.
  • Απομείωση της αξίας του Δημοσίου σε τραπεζικές αξίες από 16 δισ. ευρώ που ήταν τον Φεβρουάριο του 2015 σχεδόν σε… μηδέν σήμερα.
  • Δημιουργία τεράστιας απειλής μέχρις εξαφανίσεως του διεθνούς δικτύου των ελληνικών τραπεζών, τη στιγμή μάλιστα που άρχισε να αντιστρέφεται η αρνητική πορεία των μεγεθών και να επανέρχονται σε κερδοφορία με σημαντικά οφέλη για τις τράπεζες. Να σημειωθεί ότι οι τράπεζες, που ανήκουν ουσιαστικά στο Ελληνικό Δημόσιο, είχαν επενδύσει στο εξωτερικό για τη δημιουργία αυτού του διεθνούς δικτύου περί τα 15 δισ. ευρώ. Ζήτημα είναι σήμερα αν θα καταφέρουν να αντλήσουν 5 δισ. ευρώ από την πώληση των θυγατρικών τους.
Με δυο λόγια, κινδυνεύουν να χαθούν κεφάλαια 10 δισ. ευρώ, ενώ εξοστρακίζονται από τις αγορές στις οποίες έχουν δημιουργήσει δίκτυο 3.000 τραπεζικών καταστημάτων και απασχολούν 30.000 υπαλλήλους, όταν στην Ελλάδα το τραπεζικό προσωπικό ανέρχεται σε 35.000 υπαλλήλους.
Τα capital controls πάγωσαν την αγορά


Μόνο και μόνο το κλείσιμο των τραπεζών (με απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης και με υπογραφή Πρωθυπουργού) πάγωσε κάθε δραστηριότητα στο εμπόριο, στις εισαγωγές και εξαγωγές, καθώς και την παραγωγή, από 1ης Ιουλίου που τέθηκαν σε εφαρμογή τα capital controls. Μέσα σε 10 ημέρες παρατηρήθηκαν βασικές ελλείψεις σε φάρμακα και τρόφιμα. Από την τραπεζική αργία το κράτος είχε διαφυγόντα έσοδα αφού δεν μπόρεσε να εισπράξει φόρους. Σε όλη τη διάρκεια της αναγκαστικής τραπεζικής αργίας δεκάδες επιχειρήσεις αναγκάστηκαν να βάλουν λουκέτο ή προχώρησαν και αυτές σε αναγκαστική αργία ή απολύσεις εργαζομένων. Το κλείσιμο του Χρηματιστηρίου, εκτός από τις παρενέργειες στην αγορά που επέφερε, απομείωσε και την περιουσία του Δημοσίου, των ΕΛΠΕ, του ΟΤΕ και της ΔΕΗ.

Δάσκαλε που δίδασκες
Επεσε έξω σε όλα
Ο κ. Βαρουφάκης απέτυχε παταγωδώς σε όλες τις προβλέψεις και σε όλες τις εκτιμήσεις του. Προέβλεπε ότι θα κατέρρεαν οι αγορές και ότι υπό την απειλή του Grexit θα λύγιζαν ή θα υποχωρούσαν οι Ευρωπαίοι, παρασύροντας σε αυτή τη θεωρία και τον ίδιο τον πρωθυπουργό Αλ. Τσίπρα, ο οποίος ως την τελευταία στιγμή τα ίδια έλεγε στους συνομιλητές του. Τίποτε από αυτά, όπως αποδείχθηκε, δεν συνέβη. Ανέπτυξε την ιδέα ότι μπορούν να βρεθούν λεφτά από την Κίνα, τη Ρωσία, τη Βενεζουέλα (έστειλε μάλιστα και… απεσταλμένους στις χώρες αυτές για να φέρουν χρήματα), πλην όμως ούτε ένα ευρώ δεν εμφανίστηκε από τις χώρες αυτές, με μια μικρή εξαίρεση των Κινέζων με 250 εκατ. ευρώ σε έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου. Αφαίμαξε, με συνοπτικές διαδικασίες, τα αποθεματικά της τοπικής αυτοδιοίκησης, των ασφαλιστικών ταμείων και δημόσιων οργανισμών. Πήγε να κάνει τον… τσαμπουκά στους δανειστές μας την ώρα που η χώρα ήταν χρεοκοπημένη και κατάντησε η χλεύη τους.
Φημιζόταν ότι παίζει στα δάχτυλα τη θεωρία των παιγνίων, αλλά έμεινε «μετεξεταστέος» όταν ο Σόιμπλε, ο Ντάισελμπλουμ και οι άλλοι του Eurogroup του ζητούσαν να παρουσιάσει συγκεκριμένα στοιχεία για τις μεταρρυθμίσεις προκειμένου η χώρα μας να παραμείνει στο πρόγραμμα διάσωσης. Με διάφορους τρόπους υπονόμευε κάθε φορά τη χώρα όταν έφθανε κοντά σε συμφωνία. Υπέβαλλε στους δανειστές μας ανεδαφικές, σχεδόν γελοίες προτάσεις (όπως καλωδίωση τουριστών για τον ΦΠΑ στα νησιά, φόρος λίπους, κόφτης εξόδων κ.τ.λ.) ως αντιστάθμισμα μέτρων γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι θα απορριφθούν.
Το χειρότερο όμως που έκανε με τις θεωρίες του και κυρίως με την υπονόμευσή του σε κάθε προσπάθεια για συμφωνία ήταν να καταρρεύσει η αξιοπρέπεια της χώρας και των πολιτών της, με συνέπεια η Ευρώπη να συζητεί το ενδεχόμενο να παράσχει ανθρωπιστική βοήθεια κατατάσσοντας την πατρίδα μας στον κύκλο των λιμοκτονούντων αφρικανικών χωρών.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ