Το μόνο πράγμα που μας τρομάζει έγκειται στη ρήση… «φοβού τους Ελληνες και δώρα φέροντας», αναφέρει μελέτη της UBS σκιαγραφώντας το τοπίο της επόμενης ημέρας μετά το ελληνικό δημοψήφισμα, που εξέπληξε όπως αναφέρει, την αγορά, καθώς η συμφωνία με τους πιστωτές έμοιαζε πιθανή τις τελευταίες ημέρες.
Σε μια πρώτη ανάγνωση, όσον αφορά το δημοψήφισμα ένα «Ναι» θα μπορούσε να αποτελέσει μια θετική εξέλιξη για την Ευρώπη και τις αγορές, υποστηρίζει. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για μια ελληνική κυβέρνηση που θα ήταν πιο συμβατή στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο γενναιόδωρες παραχωρήσεις από τους πιστωτές, και τελικά να βρεθεί η φόρμουλα για μία πιο ολοκληρωμένη και μακροχρόνια λύση στο «ελληνικό ζήτημα». Το ερώτημα εδώ είναι το ποια θα είναι η ελληνική κυβέρνηση;
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του προέδρου του Eurogroup το Σάββατο, ακόμη και αν η Ελλάδα ψηφίζει «Ναι» στο δημοψήφισμα, η απώλεια της εμπιστοσύνης και της αξιοπιστίας της παρούσας κυβέρνησης καθιστά σχεδόν αδύνατη μία συμφωνία μαζί της. Εν πάση περιπτώσει ένα «ΝΑΙ» είναι ένα «καλοήθης» αποτέλεσμα με μακροπρόθεσμες επιπτώσεις.
Οι εξελίξεις στην Ελλάδα, προκάλεσαν πάντως ένα σοκ δημιουργώντας αβεβαιότητα στην αγορά σχετικά με την πιθανότητα επικράτησης του «ΟΧΙ». Αναφορικά με την επόμενη ημέρα η πιο αρνητική έκβαση για τις αγορές είναι σύμφωνα με της UBS ένα Grexit σε συνδυασμό με την μη αξιόπιστη απάντηση στα προβλήματα από τους φορείς χάραξης πολιτικής. Για την ελβετική τράπεζα οι πιθανότητες για το ποιο αρνητικό σενάριο (Grexit) για τις αγορές είναι 40%, αν και οι πιθανότητες φαίνονται πάνω από 50% αν λάβει κανείς υπόψη τέσσερις παραμέτρους:
1) Το «ΟΧΙ» στο δημοψήφισμα είναι δυνατόν (αν και δεν είναι πιθανό). Μια ματιά στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις υποδηλώνει πως το «ΟΧΙ» κυμαίνεται περίπου στο 37%.
2) Θετικά στο «ΟΧΙ» λειτουργεί πάντως το ανοιχτό σε ερμηνείες ερώτημα του δημοψηφίσματος, καθώς δεν εμφανίζεται ως άμεσο ερώτημα αναφορικά με το ΝΑΙ ή ΟΧΙ στο ευρω, κάτι που βοηθά στην στρατηγική της κυβέρνησης που παραμένει δημοφιλής.
3)Ιστορικά, η επιθυμία του εκλογικού σώματος να τιμωρήσει το παλιό πολιτικό κατεστημένο, μερικές φορές (αν και όχι πολύ συχνά) τείνει να οδηγήσει σε μία αποφασιστική στροφή στην κοινή γνώμη.
4) Ακόμη και στην περίπτωση που η ψήφος υπέρ του «Ναι» κυριαρχήσει, το χάσμα μεταξύ των ευρωπαίων δανειστών και της σημερινής κυβέρνησης μπορεί να αποδειχθεί πολύ μεγάλο για να γεφυρωθεί.
Ωστόσο, υπάρχει ένας βασικός παράγοντας που μειώνει τις πιθανότητες του Grexit κάτω ή περίπου στο 40%: Σύμφωνα με σχετικές μελέτες, η ιστορία των δημοσκοπήσεων
δείχνει ότι μια αλλαγή από το status quo που οδηγεί σε χειρότερα αποτελέσματα για τον πληθυσμό τείνει να καταψηφιστεί στις περισσότερες των περιπτώσεων. Στην περίπτωση της Ελλάδας, τα αποτελέσματα στην οικονομία των πρόσφατών εξελίξεων θα αρχίσουν να γίνονται ορατά άμεσα μετά και την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων και το κλείσιμο των τραπεζών.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της τράπεζας ο κίνδυνος μίας σοβαρής μόλυνσης στις παγκόσμιες αγορές από ένα ανεξέλικτο Grexit είναι σήμερα περίπου 40%, αν εξετάσει κανείς το μέγεθος της ελληνικής οικονομίας και το εξωτερικό της χρέος, την διασύνδεση με το εξωτερικό και την πιθανή πολιτική απάντηση. Δεδομένου του περιορισμένου μεγέθους της ελληνικής οικονομίας (μικρότερο του 2% του ΑΕΠ της ευρωζώνης) και των περιορισμένων εξωτερικών διασυνδέσεων της (το εξωτερικό χρέος στην Ελλάδα φαίνεται διαχειρίσημο σε ένα διεθνές πλαίσιο-€ 424δις., με περισσότερο από το 70% να κατέχεται από ξένους δημόσιους οργανισμούς),ο κίνδυνος εντοπίζεται περισσότερο σε αξιόπιστη πολιτική απάντηση για την οποία πάντως οι πιθανότητες που δίνει πλέον η UBS φθάνουν στο 60%.
Αν και σε περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ τα spreads της περιφέρειας της ευρωζώνης θα αυξηθούν μερικώς μία σημαντική μετάδοση της κρίσης συγκεντρώνει πιθανότητες 16% αλλά και στην περίπτωση αυτή υπάρχει και η απάντηση της ΕΚΤ μέσω του τυπώματος χρήματος και των άλλων μηχανισμών.
Σε έρευνα της Barclays, η πλειοψηφία των επενδυτών πιστεύει ότι μια ελληνική έξοδος θα έχει ένα μικρό αρνητικό αποτέλεσμα για τις αγορές και μόνο το 23% αναμένει μια ελληνική έξοδος να συμβεί μέσα στους επόμενους τρεις μήνες.
Επικράτηση του «Ναι» στο δημοψήφισμα μπορεί όπως εκτιμά να προκαλέσει μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας, ενώ επικράτηση του «Όχι» θα οδηγήσει σε έξοδο από το ευρώ με τις εξελίξεις να μοιάζουν με εκείνες της Αργεντινής (2001-2002), η οποία επίσης ξεκίνησε με τους ελέγχους κεφαλαίων, αλλά ελλείψει ενός διεθνούς σχεδίου στήριξης η κατάσταση γρήγορα επιδεινώθηκε οδηγώντας στην υιοθέτηση νέου νομίσματος.
