Οι εκφραστές του πολιτικού ψεύδους στην εποχή μας επιχειρούν συνειδητά να δηλητηριάσουν τον δημόσιο βίο. Δεν αντέχουν την ύπαρξη του άλλου. Δεν μπορούν να συμφιλιωθούν με το ανυπέρβλητο δεδομένο της πολιτικής σύγκρουσης, ότι πάντα θα υπάρχουν και άλλες απόψεις. Γι’ αυτό και με περίσσεια πολιτική αναίδεια καταγγέλλουν, κατασκευάζουν εσωτερικούς εχθρούς, επιδιώκοντας έτσι μέσα από αυτό τη δικαίωσή τους. Ζητούν μια τελική λύση στα πράγματα. Θέλουν αυτοί να είναι οι δικαστές της Ιστορίας. Τα γεγονότα που κυλάνε αυτές τις μέρες γύρω μας το επιβεβαιώνουν. Ορισμένα προσθέτουν γραφικότητα. Αλλα επιχειρούν πολιτικούς χειρισμούς, χωρίς να γλιτώνουν πάντα από μια προφανώς σύμφυτη γελοιότητα.
Με την αντίληψη αυτή, όλοι είμαστε ύποπτοι ενώπιον των υπέρτατων κριτών. Η έννοια του υπόπτου στην πολιτική είναι μια παλιά υπόθεση. Το «ύποπτος» είναι μια αιωρούμενη και αθεμελίωτη, διαρκής κατηγορία εναντίον οποιουδήποτε αρνείται τη μηχανική συμμόρφωση στις εντολές της εξουσίας ή αμφισβητεί τις μεθόδους της. Κάθε ολοκληρωτική συνείδηση την έχει στο οπλοστάσιό της. Η ψυχολογική καταστολή του αντιπάλου είναι αποδεκτό και θεμιτό μέσο, στον βαθμό που εξυπηρετεί το κυνικό πολιτικό σχέδιο της ολοκληρωτικής συνείδησης.
Οσοι διεκδικούν πρώτο ρόλο στην πολιτική ζωή θα όφειλαν να γνωρίζουν κάτι έστω από την Ιστορία. Ας μου επιτρέψουν να τους θυμίσω, απέναντι στις κραυγές τους.
Γαλλική Επανάσταση. Ετος ΙΙ, σύμφωνα με τη νέα χρονολόγηση. 1794. Η τρομοκρατία βρίσκεται σε παροξυσμό. Η τριανδρία της Επιτροπής Κοινής Σωτηρίας, Ροβεσπιέρος, Σεν Ζυστ, Κουτόν, εκτιμά ότι το Επαναστατικό Δικαστήριο καθυστερεί. Χρονοβόρες διαδικασίες! Ετσι στις 22 Πραιριάλ (Ιούνιος) ο Κουτόν, μάλλον ύστερα από μια ιδέα του Σεν Ζυστ, εισηγείται στη Συμβατική τον περίφημο και τρομερό Νόμο περί υπόπτων. Ούτε κατηγορίες ούτε υπεράσπιση. Διαδικασίες συνοπτικές. Η έννοια του υπόπτου αρκεί. Ετσι, μέσα στον ίλιγγο και στον πυρετό της εποχής, ο Κουτόν στην εισήγησή του υπογραμμίζει: «Προθεσμία για να τιμωρηθούν οι εχθροί της πατρίδας δεν πρέπει να είναι παρά ο χρόνος ώσπου αυτοί να αναγνωριστούν. Δεν πρόκειται τόσο να τιμωρηθούν όσο να εκμηδενιστούν». Με τον Ροβεσπιέρο να αποτελεί ένθερμο υποστηρικτή του Νόμου περί υπόπτων, ο τρομερός αυτός νόμος, στίγμα για τη Γαλλική Επανάσταση, βρίσκει γρήγορα τη βάρβαρη εφαρμογή του. Θα οδηγούσε σύντομα στο τέλος των εμπνευστών του, αφού ύστερα από έναν και πλέον μήνα, την 9η Θερμιδόρ (Ιούλιος), η τριανδρία οδηγείται στη λαιμοτόμο. Ούτε κατηγορίες ούτε υπεράσπιση. Και για αυτούς.
Στην πολιτική μάχη, που βρίσκεται σε εξέλιξη, με τα πολιτικά επιχειρήματα να υποχωρούν και τις ανορθολογικές συμπεριφορές να διεκδικούν την πρώτη θέση, κάθε δημοκρατική συνείδηση στέκεται απέναντι.
Κανένας συμβιβασμός με παρόμοια εξουσιαστικά τεχνάσματα.
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ