Για να προλάβω τους βιαστικούς και τους προκατειλημμένους, θα γράψω στον πρόλογο αυτό που θα έγραφα στον επίλογο. Δεν μιλάω μόνον για αυτούς που μας κυβερνάνε σήμερα, μιλάω για όλη την πορεία που μας οδήγησε ως εδώ.
Δεν ξέρω αν φταίει περισσότερο το έλλειμμα παιδείας και η αρρωστημένη νοοτροπία μας ή το μεσογειακό μας ταμπεραμέντο, οι πολιτικοί ή οι πολίτες, οι άλλοι ή εμείς… Ξέρω ότι δεν φτάσαμε τυχαία εδώ που βρισκόμαστε και φταίμε όλοι για αυτό, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο. Οι μόνοι που δεν φταίνε, είναι αυτοί που καλούνται να πληρώσουν το μεγαλύτερο κόστος, δηλαδή οι νέοι άνθρωποι που δεν στήριξαν όλη αυτή τη σαπίλα, αλλά καλούνται τώρα να ζήσουν με υποθηκευμένο το μέλλον τους.
Μία παροιμία λέει ότι δεν είναι καλό να απλώνουμε τα πόδια μας έξω απ’ το σκέπασμα (τα παπλώματα ανακαλύφτηκαν αργότερα). Όμως, εμείς την αγνοήσαμε, μάθαμε να ζούμε πιο καλά απ’ όσο δικαιούμαστε και κάναμε σκοπό της ζωής μας το εύκολο κέρδος. Πιστέψαμε στα όμορφα τα λόγια, τα μεγάλα και τρέξαμε πίσω απ’ αυτούς που μας έλεγαν τα περισσότερα ψέματα, χωρίς να τους κρίνουμε και χωρίς να τους ελέγχουμε, απορρίπτοντας χωρίς δεύτερη κουβέντα όσους έβλεπαν λίγο παραπέρα και τολμούσαν να λένε πικρές αλήθειες.
Παρατήσαμε τα χωράφια μας και απαξιώσαμε τη χειρωνακτική εργασία, φτιάξαμε μεγάλα σπίτια και αγοράσαμε πολυτελή αυτοκίνητα, γεμίσαμε τις ντουλάπες μας με περιττά και ακριβά ρούχα, αποκτήσαμε τόσα πολλά παπούτσια που θα μας περίσσευαν ακόμα και αν ήμασταν σαρανταποδαρούσες. Κάναμε εθνικό σπορ τον τζόγο, ασπαστήκαμε τη «λογική» της ήσσονος προσπάθειας, βαφτίσαμε αντικοινωνικούς και «φυτά» αυτούς που έβαζαν σε πρώτη προτεραιότητα τη δουλειά τους, δεν είχαμε κανέναν δισταγμό ακόμα και να χρεωθούμε για να αποκτήσουμε πράγματα που δεν μας ήταν καθόλου απαραίτητα, αρκεί να μην νιώθουμε μειονεκτικά απέναντι στους συγγενείς και στους γνωστούς μας…
Ένα πάρτι στήθηκε και εμείς, ακάλεστοι ή καλεσμένοι, σπεύσαμε να πάρουμε μέρος και να νιώσουμε σπουδαίοι, είδαμε το τυρί χωρίς να βλέπουμε τη φάκα που μας είχαν στήσει… Μολονότι είμαι από τη φύση μου αισιόδοξος άνθρωπος, δεν μπορώ να αισιοδοξώ για αυτά που έρχονται. Πάλι τις εύκολες λύσεις ψάχνουμε, πάλι τα ωραία λόγια μας έλκουν, πάλι στα ψέματα και στους μαθητευόμενους μάγους πιστεύουμε.
Μακάρι να αποδειχτεί ότι κάνω λάθος, θα είμαι ο πρώτος που θα χαρεί… Όμως, πολύ δύσκολα θα βγούμε από το λούκι που έχουμε μπει και, προσωπικά, νιώθω ένοχος απέναντι στα παιδιά μου, στα εγγόνια μου και στα πνευματικά μου παιδιά (εννοώ τους μαθητές μου, αφού κουμπαρούδια δεν έχω…) Μπορεί να μην έχω εισπράξει ποτέ μία δραχμή ή ένα ευρώ από τα κρατικά ταμεία, μπορεί να μην υπήρξα ποτέ κομματόσκυλο και να μην διαχειρίστηκα καμία εξουσία, αλλά δεν μπορώ να απαλλάξω τον εαυτό μου από την ευθύνη που μου αναλογεί, αφού – όσο και αν προσπάθησα – δεν κατάφερα να βρω συμμάχους και να σταθώ εμπόδιο στην κατρακύλα που έρχονταν.
Εύχομαι μέσα από την καρδιά μου, να καταφέρουν οι νεώτεροί μας αυτά στα οποία αποτύχαμε εμείς και θα μπορώ να το ελπίζω μόνον άμα διαπιστώσω ότι σ’ αυτόν τον τόπο αρχίζουμε να αγαπάμε την αλήθεια, όσο κι αν αυτή μας πικραίνει…