Η υπερβολική συγκέντρωση της αγοράς στα χέρια των πρώην κρατικών μονοπωλίων των ηλεκτρονικών επικοινωνιών λειτουργεί ανασταλτικά για τις επενδύσεις, οδηγεί σε υψηλότερες τιμές και ελαχιστοποιεί την πίεση για καινοτομία και την ανάγκη για διαφοροποίηση από τον ανταγωνισμό, δήλωσε την Δευτέρα από το Παρίσι, η Επίτροπος Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρία Μαγκρέιτε Βέστεϊγιερ.
Η Δανή πολιτικός, η οποία προΐσταται όλων των εθνικών αρχών Ανταγωνισμού της ΕΕ, τόνισε ότι «η διασφάλιση της ανταγωνιστικής πίεσης που καθοδηγεί τις επενδύσεις και την καινοτομία είναι στον πυρήνα της ανάλυσής μας».
«Ένα καλό παράδειγμα είναι η βιομηχανία των τηλεπικοινωνιών. Είναι ένας τομέας στον οποίο η άποψή μας για τις συγχωνεύσεις συχνά πρέπει να πιστοποιήσει ότι ο ανταγωνισμός και η ζήτηση των πελατών θα συνεχίσει να καθοδηγεί τις επενδύσεις» είπε.
Τα πρώην κρατικά μονοπώλια, τόνισε η κυρία Βέστεϊγιερ, υποστηρίζουν ότι «εάν δεν συγχωνευθούν με τους ανταγωνιστές τους στην ίδια χώρα, δεν θα είναι ικανά να αυξήσουν τις επενδύσεις». Η επίτροπος Ανταγωνισμού τόνισε ότι ακούει αυτό το επιχείρημα αρκετά συχνά, αλλά δεν έχει δει αποδείξεις που να τεκμηριώνουν την ορθότητά του.
Αντίθετα, πρόσθεσε, υπάρχουν σημαντικά στοιχεία που δείχνουν ότι η υπερβολική συγκέντρωση της αγοράς μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο σε λιγότερο ανταγωνισμό και υψηλότερους λογαριασμούς για τους καταναλωτές, αλλά και ότι μειώνει τα κίνητρα των εταιριών να καινοτομήσουν στις εθνικές αγορές.
Μάλιστα, είπε, οι επενδύσεις στις υποδομές μπορούν να τονωθούν από τον ανταγωνισμό και έφερε το παράδειγμα της Free Mobile, η οποία το 2009 εισήλθε στην Γαλλική αγορά των τηλεπικοινωνιών και οδήγησε την αγορά συνολικά σε υψηλότερα επίπεδα επενδύσεων.
Σε αυτές τις αγορές, πρόσθεσε η κυρία Βέστεϊγιερ, έχουμε επίσης δει καθιερωμένους παίκτες να καταχρώνται την δεσπόζουσα θέση τους για να προσπαθήσουν να βάλουν εμπόδια στον ανταγωνισμό με τους εναλλακτικούς παρόχους. «Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτοί οι εναλλακτικοί πάροχοι βρίσκονται επίσης πίσω από μεγάλες επενδύσεις σε δίκτυα στην Ευρωπαϊκή Ένωση» τόνισε.
Η καινοτομία και ο ανταγωνισμός
Η επίτροπος Ανταγωνισμού τόνισε ότι όλες οι ανταγωνιστικές αγορές χρειάζονται εκείνη την ανάγκη που αποτελεί «την μητέρα της εφεύρεσης» και σημείωσε ότι αυτό είναι είναι κάτι που έχει καταστεί σαφές σε πολλές περιπτώσεις συγχωνεύσεων επιχειρήσεων.
Όπως σημείωσε, η τιμή αποτελεί μία καθοριστική παράμετρο του ανταγωνισμού, η οποία θα εξακολουθήσει να αναλύεται, όπως επίσης και το το κατά πόσον οι εταιρίες, μετά την τέλεση της συγχώνευσης, διατηρούν την ικανότητα και το κίνητρό τους να καινοτομούν.
Άλλωστε, η κυρία Βέστεϊγιερ υπογράμμισε ότι η τόνωση της ανάπτυξης, των επενδύσεων και της καινοτομίας θα είναι στην κορυφή της ατζέντας της Κομισιόν, εν όψει της εφαρμογής του «σχεδίου Γιούνκερ» που προβλέπει επενδύσεις 300 δισ. ευρώ τα επόμενα τρία χρόνια σε στρατηγικούς τομείς, όπως η Ενέργεια, οι Ψηφιακές Βιομηχανίες και η Έρευνα & Καινοτομία –με στόχο η χρηματοδότηση έρευνας & ανάπτυξης να φτάσει στο 3% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ.
Ο κ. Βέστεϊγιερ σημείωσε ότι η πολιτική ανταγωνισμού θα έχει ρόλο –κλειδί σε αυτές τις διεργασίες, υπογράμμισε ότι η Κομισιόν θα πρέπει να εστιάσει όχι μόνο στην ποσότητα αλλά και στην ποιότητα των δημοσίων επενδύσεων, ενώ σχολίασε ότι οι Βρυξέλλες θα πρέπει να καταστήσουν σαφές ότι η δημόσια χρηματοδότηση κινητροδοτεί και δεν αντικαθιστά τις ιδιωτικές επενδύσεις.
Η επίτροπος Ανταγωνισμού επικαλέστηκε τον Τζον Κέινς, ο οποίος είχε πει ότι «το σημαντικό για μία κυβέρνηση δεν είναι να επαναλάβει αυτά που οι ιδιώτες ήδη κάνουν και να τα κάνει λίγο καλύτερα ή λίγο χειρότερα, αλλά εκείνα τα πράγματα τα οποία επί του παρόντος δεν γίνονται καν».
Ειδικότερα, για την Έρευνα & Ανάπτυξη, η επίτροπος Ανταγωνισμού τόνισε ότι οι κανόνες κρατικών ενισχύσεων στοχεύουν στο να διασφαλίσουν ότι η χρηματοδότηση διοχετεύεται σε ερευνητικά πρότζεκτ, τα οποία υπό διαφορετικές συνθήκες δεν θα είχαν πραγματοποιηθεί. Από το 2007 μέχρι σήμερα, πρόσθεσε, η Κομισιόν έχει δώσει το «πράσινο φως» σε 250 χρηματοδοτικά σχήματα Έρευνας & Ανάπτυξης, ενώ έχει εγκρίνει 55 μεγάλα πρότζεκτ, αξίας 2,5 δισ. ευρώ, κυρίως σε πολλά υποσχόμενες τεχνολογίες όπως η Νανοηλεκτρονική και τα προηγμένα υλικά.
Η έρευνα για την Amazon και τα συμβόλαια με τους εκδότες
Η Επίτροπος Ανταγωνισμού αναφέρθηκε και στην έρευνα της Κομισιόν για τα e-books της Amazon, η οποία εστιάζει στα συμβόλαια που καλούνται να υπογράψουν οι εκδότες που θέλουν να πουλήσουν τα προϊόντα τους μέσω της Αμερικανικής εταιρίας.
Σύμφωνα με την κυρία Βέστεϊγιερ, υπάρχουν πρόνοιες στις συγκεκριμένες συμβάσεις που θωρακίζουν την Amazon από τον ανταγωνισμό και εμποδίζουν τους εκδότες να προσφέρουν καλύτερους όρους και υπηρεσίες στους ανταγωνιστές της Amazon. Η έρευνα, πρόσθεσε, θα ασχοληθεί με την Αγγλόφωνη και την Γερμανόφωνη αγορά ηλεκτρονικού βιβλίου, που είναι και οι μεγαλύτερες και πιο ανεπτυγμένες στην Ευρώπη.
Και αυτό γίνεται με στόχο να μην εμποδίζονται οι ανταγωνιστικές πλατφόρμες από το να φέρουν πιο «έξυπνες», πιο αποτελεσματικές και πιο καινοτόμες υπηρεσίες προς τους καταναλωτές, είπε. «Με άλλα, λόγια, η Amazon δεν θα πρέπει να χρησιμοποιεί την ισχυρή της θέση για να κλείσει την πόρτα πίσω της και να εμποδίσει τις εταιρίες με νέες ιδέες να ανταγωνιστούν στην αγορά. Αυτό θα έπληττε την καινοτομία, θα μείωνε τις επενδύσεις και εν τέλει θα μείωνε τις επιλογές για τον τελικό καταναλωτή» σημείωσε.
Το παράδειγμα της Novartis
Η επίτροπος Ανταγωνισμού τόνισε ότι παρόμοιο πλαίσιο ισχύει και στον φαρμακευτικό τομέα στον οποίο κάθε συγκέντρωση της αγοράς δημιουργεί την ανάγκη για μία προσεκτική μελέτη των επιπτώσεών της.
Συγκεκριμένα, ανέφερε την περίπτωση της πρόσφατης εξαγοράς του ογκολογικού χαρτοφυλακίου της GlaxoSmithKline από την Novartis, η οποία ναι μεν έχει επεκτείνει τις δραστηριότητές της στα αντικαρκινικά φάρμακα, αλλά υποχρεώθηκε να πουλήσει το πρόγραμμα ανάπτυξης δύο καινοτόμων φαρμάκων για την θεραπεία του καρκίνου του δέρματος, αλλά και άλλων όγκων.
Και αυτό διότι, παρόμοιες έρευνες είχε ξεκινήσει παράλληλα και η εξαγορασθείσα μονάδα της GlaxoSmithKline. Έτσι, τα δύο «ανταγωνιστικά» προγράμμα συνεχίζουν να εξελίσσονται, παρά την συγκέντρωση της αγοράς, κατέληξε.