Ο κόσμος λέει όχι στις παρακολουθήσεις

Ακριβώς πριν από δύο χρόνια, τρεις δημοσιογράφοι και εγώ δουλεύαμε νευρικά σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στο Χονγκ Κονγκ, περιμένοντας να δούμε πώς θα αντιδρούσε ο κόσμος στην αποκάλυψη ότι η Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας (NSA) παρακολουθούσε σχεδόν κάθε τηλεφωνική κλήση στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Στις ημέρες που ακολούθησαν, οι εν λόγω δημοσιογράφοι και άλλοι δημοσίευσαν έγγραφα που αποκάλυψαν ότι δημοκρατικές κυβερνήσεις παρακολουθούσαν τις ιδιωτικές δραστηριότητες απλών πολιτών, οι οποίοι δεν είχαν κάνει τίποτα κακό.

Μέσα σε λίγες μέρες, η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών απάντησε υποβάλλοντας μηνύσεις εναντίον μου με βάση νόμους περί κατασκοπείας από την εποχή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.

Οι δημοσιογράφοι ενημερώθηκαν από τους δικηγόρους ότι κινδυνεύουν να συλληφθούν ή να κλητευθούν στο δικαστήριο αν επιστρέψουν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι πολιτικοί έσπευσαν να καταδικάσουν τις προσπάθειές μας ως αντιαμερικανικές, ακόμη και προδοτικές.

Προσωπικά, υπήρξαν στιγμές που ανησύχησα ότι μπορεί να έχουμε βάλει την προνομιούχα ζωή μας σε κίνδυνο για το τίποτα – ότι το κοινό θα αντιδράσει με αδιαφορία ή κυνισμό, στις αποκαλύψεις. Ποτέ δεν ήμουν τόσο ευγνώμων που έκανα τόσο μεγάλο λάθος.

Δύο χρόνια αργότερα, η διαφορά είναι βαθιά. Μέσα σε μόνο έναν μήνα, το επεμβατικό πρόγραμμα παρακολουθήσεων της NSA κρίθηκε παράνομο από τα δικαστήρια, και αποκηρύχθηκε από το Κογκρέσο.

Οταν μια έρευνα από επιτροπή που διορίστηκε από τον Λευκό Οίκο διαπίστωσε ότι αυτό το πρόγραμμα δεν είχε αποτρέψει ούτε μία τρομοκρατική επίθεση, ακόμη και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, που κάποτε το υπερασπίστηκε και επέκρινε την γνωστοποίησή του, διέταξε την λήξη του.

Αυτή είναι η δύναμη ενός ενημερωμένου κοινού.

Ο τερματισμός της μαζικής παρακολούθησης των ιδιωτικών τηλεφωνημάτων είναι μια ιστορική νίκη για τα δικαιώματα του κάθε πολίτη, αλλά είναι μόνο το πιο πρόσφατο προϊόν της αλλαγής στην παγκόσμια συνείδηση.

Από το 2013, θεσμικά όργανα σε όλη την Ευρώπη έχουν κρίνει παράνομες τέτοιες επιχειρήσεις και έχουν επιβάλει νέους περιορισμούς σχετικά με τις μελλοντικές δραστηριότητες.

Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών κήρυξε την μαζική παρακολούθηση σαφή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Πέρα από τα σύνορα του νόμου, η πρόοδος έχει έρθει ακόμα πιο γρήγορα. Ειδικοί στην τεχνολογία έχουν εργαστεί ακούραστα για να ανασχεδιάσουν την ασφάλεια των συσκευών που μας περιβάλλουν, μαζί με τη γλώσσα του ίδιου του Διαδικτύου.

Τα μυστικά ελαττώματα σε κρίσιμες υποδομές που είχαν αξιοποιηθεί από τις κυβερνήσεις για να διευκολυνθεί η μαζική παρακολούθηση έχουν εντοπιστεί, και έχουν διορθωθεί.

Αν και έχουμε διανύσει πολύ δρόμο, το δικαίωμα στην προστασία της ιδιωτικής ζωής – το θεμέλιο των ελευθεριών που κατοχυρώνονται από την Διακήρυξη των Δικαιωμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες – εξακολουθεί να απειλείται.

Δισεκατομμύρια αρχεία εντοπισμού κινητών τηλεφώνων εξακολουθούν να υποκλέπτονται χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η ενοχή ή η αθωότητα των πληγέντων.

Αλλά, η ισορροπία δυνάμεων έχει αρχίσει να μετατοπίζεται. Είμαστε μάρτυρες της εμφάνισης μιας νέας γενιάς, που απορρίπτει μια κοσμοθεωρία η οποία ορίζεται από μια μοναδική τρομοκρατική τραγωδία.

Για πρώτη φορά μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, βλέπουμε το περίγραμμα μιας πολιτικής που στρέφεται μακριά από την αντίδραση και τον φόβο υπέρ της ευελιξίας και της λογικής.

Με κάθε νίκη στο δικαστήριο, με κάθε αλλαγή στο νόμο, αποδεικνύουμε ότι τα γεγονότα είναι πιο πειστικά από τον φόβο. Ως κοινωνία, ανακαλύπτουμε και πάλι ότι η αξία ενός δικαιώματος δεν βρίσκεται σε αυτό που κρύβει, αλλά σε ό,τι προστατεύει.