Σύμφωνα με έκθεση ασφαλείας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων (ERA), τα δυστυχήματα σε ισόπεδες διαβάσεις αντιπροσωπεύουν το 1% των θανάτων από τροχαία δυστυχήματα και το 29% όλων των θανάτων που σχετίζονται με τους σιδηρόδρομους. Ακόμη, το 40% των ανθρώπων που χάνουν τη ζωή τους στις ισόπεδες διαβάσεις είναι πεζοί.
Παγκοσμίως έχουν καταγραφεί περίπου 600.000 ισόπεδες διαβάσεις, από τις οποίες 114.000 βρίσκονται στην Ευρώπη. Σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για την Ασφάλεια στις Ισόπεδες Διαβάσεις (ILCAD, www.ilcad.org) για το 2015, το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς», όπως κάθε χρόνο, διενεργεί μια καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης με τίτλο «Πάρε το χρόνο σου, μη ρισκάρεις τη ζωής σου!».
Όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση του ΙΟΑΣ, σχεδόν το σύνολο των δυστυχημάτων που συμβαίνουν στις σιδηροδρομικές διαβάσεις οφείλονται στις ενέργειες των χρηστών της οδού, αλλά καθώς όλο και πιο συχνά πλέον συμβαίνουν συγκρούσεις με εμπλεκόμενους πεζούς και ποδηλάτες, η εφετινή καμπάνια επικεντρώνει την προσοχή της σε αυτούς. Σημαντικοί παράγοντες για την αύξηση αυτή αποτελούν η παραβίαση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), η έλλειψη προσοχής, η βιασύνη και η έλλειψη γνώσης των κινδύνων που παραμονεύουν.
Οι πεζοί που διασχίζουν τις σιδηροδρομικές διαβάσεις, περνώντας κάτω ή πάνω από τις μπάρες, ώστε να εξοικονομήσουν χρόνο ή οι ποδηλάτες που τις περνούν παράνομα με ζιγκ ζαγκ κινδυνεύουν να αφήσουν το πρώτο τρένο να περάσει αλλά είναι πιθανό να μην αντιληφθούν πως έρχεται κάποιο άλλο από την αντίθετη κατεύθυνση και να χτυπηθούν από αυτό. Στο βίντεο ενός λεπτού που έχει δημιουργηθεί για την ευαισθητοποίηση του κοινού παρουσιάζεται ένα τέτοιο παράδειγμα. Τέτοιες απερίσκεπτες συμπεριφορές μπορεί να έχουν αποτέλεσμα το σοβαρό τραυματισμό ή ακόμα και το θάνατο, ενώ ταυτόχρονα θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές των άλλων, είτε αυτών που επιβαίνουν σε άλλα οχήματα είτε του προσωπικού και των επιβατών του τρένου.
Σύμφωνα με την αμερικανική εκπαιδευτική καμπάνια «Operation Lifesaver» για την ασφαλή διέλευση των σιδηροδρομικών διαβάσεων, υπάρχουν μικρές, εύχρηστες συμβουλές που καλλιεργούν μια πιο υπεύθυνη οδική συμπεριφορά. Διασχίζουμε τις γραμμές του τρένου μόνο από τις σχεδιασμένες διαβάσεις που διαθέτουν μπάρες και φανάρια που αναβοσβήνουν, καθώς μόνο αυτές ελέγχονται. Χρειάζεται ένα μίλι ή και περισσότερο για αν σταματήσει ένα τρένο, οπότε εάν εμείς πεταχτούμε μπροστά στον μηχανοδηγό αυτός δεν θα έχει τον απαιτούμενο χρόνο για να ακινητοποιήσει το τρένο.
Επίσης, δεν πρέπει να διασχίζουμε τη διάβαση μόλις η αμαξοστοιχία περάσει, γιατί ένα άλλο τρένο μπορεί να έρχεται από την αντίθετη κατεύθυνση και να μην προλάβουμε να το δούμε. Ακόμη, τα κόκκινα φώτα που αναβοσβήνουν υποδεικνύουν ότι μια αμαξοστοιχία πλησιάζει από οποιαδήποτε κατεύθυνση, οπότε δεν περνάμε ποτέ εάν δεν σβήσουν καθώς επίσης δεν στεκόμαστε ποτέ κοντά στις μπάρες, είτε πίσω είτε μπροστά από αυτές. Δείτε, εδώ, περισσότερες συμβουλές.
Εκτός όμως από τους πεζούς και τους ποδηλάτες, στους οποίους εστιάζει η εφετινή καμπάνια, αφορά ταυτόχρονα και όλους τους χρήστες του δρόμου οι οποίοι βιάζονται ή η προσοχή τους έχει αποσπαστεί (από κινητά τηλέφωνα, ακουστικά, GPS κλπ.) ή είναι αγχωμένοι από το σύγχρονο τρόπο ζωής, καθώς οι άνθρωποι με τα ανωτέρω χαρακτηριστικά δεν ακολουθούν τη σήμανση και διακινδυνεύουν με το να διασχίσουν τις γραμμές του τρένου όταν το φανάρι αναβοσβήνει ή ακόμα και όταν οι μπάρες έχουν ήδη κατέβει προαναγγέλλοντας την διέλευση του τρένου.
Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται σε όλο τον κόσμο καθώς ο αριθμός των δυστυχημάτων στις διαβάσεις πεζών και στις διαβάσεις τρένων συνδέεται σε πολλές χώρες με την αυξημένη χρήση της νέας τεχνολογίας ή με τη χρήση ακουστικών μουσικής ή τηλεφώνου.
Η πρωτοβουλία για τη Διεθνή Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τις Ισόπεδες Διαβάσεις (ILCAD) συντονίζεται από τη Διεθνή Ένωση Σιδηροδρόμων (UIC) από το 2009 με την υποστήριξη της παγκόσμιας κοινότητας των σιδηροδρόμων (CER, ΕΙΜ), και Οργανισμούς όπως το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC), το Operation Lifesaver και άλλους Οργανισμούς Οδικής Ασφάλειας, προκειμένου να κάνουν τους χρήστες του δρόμου να έχουν επίγνωση των κινδύνων σε ισόπεδες διαβάσεις. Το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» συμμετέχει στη Διεθνή Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τις Ισόπεδες Διαβάσεις (ILCAD) από το 2009.
