Η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για έσοδα από αρχαιολογικούς χώρους τουλάχιστον 130 εκατ. ευρώ κατ’ έτος ήδη από τον Φεβρουάριο, όταν και είχε στείλει την πρώτη λίστα των 14 μεταρρυθμίσεων στους δανειστές. Ο στόχος προφανής: Ο εκσυγχρονισμός ενός απαρχαιωμένου συστήματος εισπράξεων χάρτινων εισιτηρίων το οποίο ουδείς πρακτικά μπορεί να ελέγξει.
Και όμως, παρ’ όλο που η κυβέρνηση έχει εισηγηθεί την εισαγωγή ηλεκτρονικού και πλήρως άυλου εισιτηρίου στους 33 μεγαλύτερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας, το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων (ΤΑΠ) ετοιμάζεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να προχωρήσει σε διαγωνισμό για την εγκατάσταση συστήματος σε μόλις επτά χώρους, και μάλιστα με το ίδιο κόστος που θα υπήρχε για την κάλυψη του συνόλου των σημαντικότερων μνημείων και μουσείων της χώρας.
Στο μεταξύ, όπως είναι να σε θέση να γνωρίζει «Το Βήμα», το επίκεντρο του διαγωνισμού έχει μετατοπιστεί από το ηλεκτρονικό εισιτήριο και τα έσοδα που αυτό συνεπάγεται προς την προμήθεια εξοπλισμού (τουρνικέ), καθώς το μεγαλύτερο κομμάτι του προϋπολογισμού προγραμματίζεται να δαπανηθεί για τα τουρνικέ και όχι για την υπηρεσία του ηλεκτρονικού εισιτηρίου.
Μάλιστα, αντί οι υπηρεσίες να σπεύσουν για να προλάβουν την τουριστική σεζόν, που δίνει και το μεγαλύτερο μέρος των εισπράξεων, κωλυσιεργούν με στόχο ο πρόχειρος διαγωνισμός να μην έχει υλοποιηθεί πριν από το 2016 και να μη φέρει τα αναμενόμενα και προϋπολογισμένα έσοδα του 2015.
Παρά το μέγεθος και την παγκόσμια ακτινοβολία των ιστορικών τόπων της Ελλάδας, το κράτος δεν έχει καταφέρει να συγκεντρώσει σημαντικά έσοδα από αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία, καθώς οι ετήσιες εισπράξεις εκτιμώνται σε περί τα 40 εκατ. ευρώ κατ’ έτος, σε αντίθεση με ό,τι ισχύει σε άλλες τουριστικές χώρες της Ευρώπης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση θεωρεί ότι υπάρχει σημαντικό περιθώριο αύξησης των εσόδων, καθώς η μέση τιμή των εισιτηρίων στην Ελλάδα είναι χαμηλότερη του ευρωπαϊκού μέσου όρου, η ανελαστικότητα του χάρτινου εισιτηρίου δεν επιτρέπει ούτε την έγκαιρη κράτηση ούτε την ένταξή του σε κάποιο τουριστικό πακέτο, ενώ η σημερινή μέθοδος πώλησης δεν επιτρέπει τον ουσιαστικό κεντρικό έλεγχο ούτε των εσόδων ούτε της επισκεψιμότητας.
Μάλιστα, κυβερνητικές πηγές σημειώνουν ότι έχει παρατηθεί διαφθορά και διαχειριστική ανεπάρκεια στους εν λόγω χώρους διαχρονικά, με αποτέλεσμα τα δημόσια έσοδα να είναι αμελητέα σε σύγκριση με τη δυναμική που μπορούν να έχουν.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, μόνο στην περίπτωση που η χώρα φτάσει στο μέσο έσοδο ανά επισκέπτη (19 ευρώ στην Ευρώπη) και αντιμετωπίσει το φαινόμενο των πλαστών εισιτηρίων, τα έσοδα από εισιτήρια αναμένεται να ξεπεράσουν τα 130 εκατ. ευρώ ετησίως, από 41 εκατ. ευρώ το 2011 και 47 εκατ. ευρώ το 2014.
Στόχος της κυβέρνησης είναι μια διαλειτουργική πλατφόρμα, ανοιχτής αρχιτεκτονικής, που θα μπορεί να συνδεθεί με τα συστήματα πωλήσεων όλων των ενδιαφερόμενων παρόχων ηλεκτρονικών εισιτηρίων, τουριστικών πρακτόρων κτλ., μέσα από κανόνες που θα καθορίζουν τόσο τον τρόπο έκδοσης όσο και την εξασφάλιση των εισπράξεων για το Δημόσιο. Το κόστος του διαγωνισμού δεν θα ξεπεράσει τις 80.000 ευρώ.
Το ΤΑΠ, ωστόσο, παρ’ όλο που έλαβε οδηγίες από το υπουργείο Πολιτισμού να προχωρήσει τον διαγωνισμό στην κατεύθυνση της λίστας των μεταρρυθμίσεων, προωθεί τεύχος δημοπράτησης στο οποίο αλλάζει εξ ολοκλήρου τον χαρακτήρα της μεταρρύθμισης. Και αυτό διότι, σύμφωνα με πληροφορίες, γίνεται μνεία μόνο για επτά χώρους -και όχι 33- ενώ προβλέπεται η τοποθέτηση τουρνικέ σε έναν και μόνο χώρο, κάτι που δεν υπήρχε στις δεσμεύσεις της κυβέρνησης καθώς αυξάνει τον προϋπολογισμό του έργου και οδηγεί σε καθυστερήσεις, με κίνδυνο να χαθεί η σεζόν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από το 2012 (από τις ημέρες της υπουργίας του κ. Κώστα Τζαβάρα) ελληνικές εταιρείες έχουν προτείνει να δωρήσουν στο υπουργείο Πολιτισμού το συγκεκριμένο σύστημα, με τη μορφή ατελούς υπηρεσίας και με άμεση εφαρμογή, όμως αυτό δεν προχώρησε ελλείψει του κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου που να επιτρέπει τις δωρεές.
Μάλιστα, με εντολή του κ. Αντώνη Σαμαρά δημιουργήθηκαν προδιαγραφές για υλοποίηση διαγωνισμού για την προμήθεια του συστήματος μέσω της Κοινωνίας της Πληροφορίας. Ωστόσο, ο διαγωνισμός αντί της προμήθειας υπηρεσιών γρήγορα έφτασε να προβλέπει και την προμήθεια τουρνικέ, με αποτέλεσμα ο προϋπολογισμός του να εκτοξευθεί.
Χρειάστηκαν πολλαπλές παρεμβάσεις από το Μέγαρο Μαξίμου προκειμένου ο διαγωνισμός να επιστρέψει στην αρχική του μορφή, δηλαδή της υπηρεσίας έκδοσης εισιτηρίων χωρίς εξοπλισμό, όμως μεσολάβησαν οι εκλογές με αποτέλεσμα να «παγώσει» το σχέδιο. Το νήμα της υπόθεσης έπιασε εκ νέου η κυβέρνηση του κ. Αλέξη Τσίπρα, η οποία βρέθηκε με τη σειρά της ενώπιον του ίδιου φαινόμενου, δηλαδή της μετατροπής του διαγωνισμού από προμήθεια υπηρεσιών σε αγορά εξοπλισμού.
