Ανησυχία και απογοήτευση εκφράζουν τα μέλη των Συμβουλίων Διοίκησης των ΑΕΙ -όπως είναι γνωστό, είναι υπό κατάργηση από το υπουργείο Παιδείας- σε ανακοίνωση που εξέδωσαν έπειτα από πρόσφατη συνάντησή τους.
«Με το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας που σχεδιάζεται να κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση, είναι φανερό ότι επιχειαρείται η τελική και πλήρης ανατροπή του θεσμικού πλαισίου του Ν.4009/2011, ο οποίος, παρ’ όλες τις παρεμβάσεις και αλλοιώσεις που υπέστη την τελευταία τριετία, απετέλεσε ένα νομικό πλαίσιο με σαφή προσανατολισμό και όραμα για το Ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο, προσανατολισμό απαραίτητο την εποχή που διανύουμε. Για ένα Πανεπιστήμιο που χαράσσει την αναπτυξιακή του στρατηγική με γνώμονα την εξωστρέφεια, την αξιοκρατία, τη διαφάνεια και την αριστεία, εμπεδώνοντας ταυτόχρονα τις αρχές της αυτοτέλειας και του αυτοδιοίκητου» αναφέρεται στην ανακοίνωση των Συμβουλίων.
«Τα εσωτερικά και ιδίως τα εξωτερικά μέλη των Συμβουλίων στηρίξαμε την προσπάθεια αυτή, όχι μόνο χωρίς κανένα προσωπικό όφελος αλλά συχνά με κόστος, από ειλικρινή διάθεση να συμβάλουμε στην υλοποίηση ενός δύσκολου εγχειρήματος: του εκσυγχρονισμού του Ελληνικού Δημόσιου Πανεπιστημίου προωθώντας τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούν οι καιροί και η ελληνική κοινωνία. Η εύκολη – και ανθρώπινη – αντίδραση στους απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς και στην παντελή στρέβλωση της πραγματικότητας σχετικά με τα Συμβούλια και το θεσμικό τους ρόλο, που περίσσεψαν τις τελευταίες εβδομάδες, θα ήταν η παραίτησή μας. Ωστόσο, σε όλα τα ΣΙ πρυτάνευσαν ο σεβασμός προς το θεσμό, η σταθερή προσήλωσή μας στην τήρηση του νόμου ο οποίος είναι ακόμη σε ισχύ, η αποφυγή δημιουργίας προβλημάτων στη λειτουργία των Πανεπιστημίων (π.χ. μη έγκριση προϋπολογισμών από τα Συμβούλια) και η συναίσθηση του καθήκοντος απέναντι στους συναδέλφους που μας εξέλεξαν» τονίζουν τα μέλη των Συμβουλίων.
Και η ανακοίνωσή τους συνεχίζεται ως εξής:
«Ο πρωτόγνωρος στην Ελλάδα, αλλά ευρέως διαδεδομένος σε όλο τον κόσμο θεσμός των ΣΙ, σχεδιάστηκε για να ενισχύσει την αυτοδιοίκηση των Πανεπιστημίων μεταφέροντας αρμοδιότητες του υπουργού Παιδείας σε ένα ανεξάρτητο, δευτεροβάθμιο, εποπτικό και ελεγκτικό όργανο εντός του Πανεπιστημίου, εκλεγμένο άμεσα ή έμμεσα από το ακαδημαϊκό προσωπικό. Στα δύο χρόνια λειτουργίας τους τα Συμβούλια αντιμετώπισαν την αμφισβήτηση και υπονόμευση του έργου τους από συγκεκριμένες μειοψηφικές ομάδες, την έλλειψη συνεργασίας με τις πρυτανικές αρχές σε ορισμένα Πανεπιστήμια, αλλά και την ελλιπή στήριξη του θεσμού από την πλευρά της Πολιτείας. Παρά τις δυσκολίες αυτές εργάστηκαν με αφοσίωση και αναδείχθηκαν σε πόλο αναφοράς εντός της ακαδημαϊκής κοινότητας διότι υποστήριξαν τη διαφάνεια, την αξιοκρατία, την αριστεία, τον εξορθολογισμό, την ίση μεταχείριση, την εξωστρέφεια και τον σεβασμό της λογικής ενώ στάθηκαν απέναντι στην υποτίμηση του ακαδημαϊκού έργου, στην πελατειακή μεταχείριση και σε φαινόμενα βίας και παρακμής. Εκτός από τον εποπτικό και ελεγκτικό τους ρόλο, τα ΣΙ ενθάρρυναν τη χάραξη αναπτυξιακής στρατηγικής σε συνεργασία με τους πρυτάνεις και τη Σύγκλητο, τον προγραμματικό σχεδιασμό και την αναζήτηση εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης, τη βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης, την υποστήριξη της ερευνητικής δραστηριότητας και το άνοιγμα των Πανεπιστημίων στην ελληνική κοινωνία.
»Δυστυχώς, οι επερχόμενες αλλαγές επιβάλλουν με αυταρχικό τρόπο, χωρίς επαρκή αιτιολόγηση, χωρίς αξιολόγηση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου και αποτίμηση του έργου των Συμβουλίων και χωρίς διάλογο, μία νέα πραγματικότητα που μας επιστρέφει στο μακρινό παρελθόν και μας απομακρύνει από όσα συμβαίνουν στον διεθνή χώρο (βλ. τους κινδύνους από την κατάργηση των Ευρωπαϊκών Πιστωτικών Μονάδων απαραίτητων για τα προγράμματα Erasmus και τη διεθνή αναγνώριση ακαδημαϊκών τίτλων). Επανέρχονται δομές λειτουργίας που γνωρίζουμε καλά ότι οδηγούν στη συναλλαγή, τις πελατειακές σχέσεις και τον κομματικό εναγκαλισμό, ότι αποτρέπουν ικανά στελέχη να ασχοληθούν με τη διοίκηση, αναδεικνύουν την ήσσονα προσπάθεια, εντείνουν την εσωστρέφεια και πλήττουν – αν δεν την οδηγούν σε κωματώδη κατάσταση – την εκπαιδευτική και ερευνητική αριστεία.
»Είναι εξόχως απογοητευτικό μάλιστα το γεγονός, ότι εν ονόματι μιας αδικαιολόγητα κατεπείγουσας διαδικασίας αγνοούνται αντίθετες φωνές από τον πνευματικό κόσμο της Ελλάδας και του εξωτερικού, οι πρόσφατες θέσεις-αποφάσεις της ΠΟΣΔΕΠ, η βούληση της ακαδημαϊκής κοινότητας να υποστηρίξει μεταρρυθμιστικές αλλαγές ενώ παρακάμπτονται οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε οριστικά ότι ο ισχύων νόμος είναι σύμφωνος με το Σύνταγμα και η ηλεκτρονική ψηφοφορία απολύτως νόμιμη και ασφαλής.
»Ως ακαδημαϊκοί δάσκαλοι και πολίτες εκφράζουμε την έντονη απογοήτευση και ανησυχία μας για όσα δρομολογούνται. Οφείλουμε να ενημερώσουμε την ελληνική κοινωνία ότι ο βασικός κορμός των επιχειρούμενων αλλαγών δεν σηματοδοτεί πρόοδο και ανάπτυξη. Αντίθετα, συνιστά οπισθοδρόμηση που οδηγεί στην απαξίωση και απομόνωση των ελληνικών πανεπιστημίων από το ευρωπαϊκό και διεθνές γίγνεσθαι με ορατό τον κίνδυνο της υπονόμευσης των λιγοστών ελπίδων που υπάρχουν για την ανάκαμψη αυτής της χώρας με μοχλό την εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία.
Παρ’ ότι η κυβέρνηση, αίροντας την εμπιστοσύνη της προς τα Συμβούλια, έθεσε επί τέσσερις μήνες τα ιδρύματα σε ομηρία ακυρώνοντας με τις ενέργειές της έργο που θα μπορούσε να έχει επιτευχθεί, τα Συμβούλια θα συνεχίσουν να επιτελούν το καθήκον τους και να λειτουργούν στα Ιδρύματά τους μέχρι να λάβει η ίδια η πολιτική ηγεσία την ευθύνη της κατάργησής τους. Πιστεύουμε ότι παρά τις ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες, εντός των οποίων εργάστηκαν και εργάζονται τα μέλη των Συμβουλίων, άφησαν και αφήνουν στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο παρακαταθήκη πράξεις, ιδέες και προτάσεις που μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη και την πρόοδο προς όφελος των φοιτητών και της ελληνικής κοινωνίας» καταλήγουν τα μέλη των Συμβουλίων.
