Μια ανυπόστατη είδηση που διέσπειραν άγνωστοι χάκερ μέσω παραβιασμένου λογαριασμού του Associated Press προκάλεσε πανικό στις χρηματαγορές το 2013. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones υποχώρησε κατά 143,5 μονάδες και η αξία του δείκτη Standard & Poor’s 500 μειώθηκε κατά 136 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο ρόλος των κοινωνικών δικτύων
Από τη στιγμή που αποκαλύφθηκε ότι η είδηση ήταν ανυπόστατη, τα χρηματιστήρια ανέκαμψαν το ίδιο γρήγορα όσο είχαν κατρακυλήσει. Όμως το συμβάν, γνωστό ως Hack Crash, αναδεικνύει τον ρόλο των κοινωνικών δικτύων στη λήψη αποφάσεων από τις χρηματαγορές, επισημαίνει μελέτη στην επιθεώρηση Theory, Culture & Society.
Η Κέιτ Κρόφορντ, ερευνήτρια της Microsoft και του MIT, συνεργάζεται στη μελέτη με τον Τέρο Κάπρι του Πανεπιστημίου του Μπάφαλο. Όπως γράφουν, ορισμένα tweet μπορούν να εξαπλωθούν σαν γάλα που χύνεται στο τραπέζι. Και όταν μάλιστα προέρχονται από αξιόπιστες πηγές, τα μηνύματα εξαπλώνονται ακόμα ταχύτερα, σαν γάλα που χύνεται σε ένα κεκλιμένο τραπέζι.
Αυτό είναι που συνέβη στις 23 Απριλίου 2013, όταν άγνωστοι χάκερ παραβίασαν λογαριασμό του Associated Press στο Twitter και έγραψαν ότι ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα είχε τραυματιστεί από διπλή έκρηξη στον Λευκό Οίκο.
Αναμετάδοση 4.000 φορές σε λιγότερο από πέντε λεπτά
Λόγω της αξιοπιστίας του Associated Press, το οποίο έχει εκατομμύρια ακολούθους στο Twitter, η ανυπόστατη είδηση αναμεταδόθηκε 4.000 φορές σε λιγότερο από πέντε λεπτά.
Λίγα μικροδευτερόλεπτα χρειάστηκαν για να φτάσει η πληροφορία στις χρηματαγορές. Κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα τι προκάλεσε το παροδικό κραχ, ωστόσο πολλοί αναλυτές που μίλησαν στους ερευνητές πιστεύουν ότι ο πανικός προκλήθηκε από υπολογιστές.
Αλγόριθμοι υψηλής συχνότητας, σχεδιασμένοι να πραγματοποιούν χιλιάδες συναλλαγές ανά δευτερόλεπτο, παίρνουν αποφάσεις εκτιμώντας τις πιθανότητες και τις αβεβαιότητες των αγορών.
Το γεγονός ότι το Hack Cracκ εξελίχθηκε τόσο αστραπιαία μαρτυρά ότι το συμβάν ήταν αποτέλεσμα της δράσης τέτοιων αλγόριθμων, οι οποίοι πιθανότατα εκτίμησαν ότι ο τραυματισμός του προέδρου θα έφερνε ζημιές στα χρηματιστήρια.
Οι αλγόριθμοι ξεκίνησαν έτσι το ξεπούλημα που αναστάτωσε τις χρηματαγορές για λίγα αλλά κρίσιμα λεπτά.
Αλγόριθμοι-εμπορικά μυστικά
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι οι αλγόριθμοι αποτελούν εμπορικά μυστικά των αφεντικών τους και κανείς δεν γνωρίζει πώς ακριβώς λειτουργούν. «Δεδομένου ότι δεν έχουμε πρόσβαση σε αυτούς τους αλγόριθμους, πρέπει να βρούμε εναλλακτικούς τρόπους για να κατανοήσουμε πώς δουλεύουν» λέει ο δρ Κάρπι.
«Σε γενικές γραμμές φαίνεται να υπάρχει μια νεο-θετικιστική άποψη ότι τα δεδομένα των κοινωνικών μέσων αναπαριστούν την πραγματικότητα και μπορούν να αξιοποιηθούν για τη λήψη ορθών αποφάσεων» προσθέτει ο ερευνητής.
Ανησυχεί όμως ότι η ταχύτητα με την οποία εξαπλώνονται οι «ειδήσεις» στα κοινωνικά δίκτυα αποτελεί πρόβλημα από μόνη της.
Όπως προειδοποιεί, «όταν συστήματα υπολογιστών αναλύουν τι διαδίδεται στο Twitter και λαμβάνουν αποφάσεις ταχύτερα από τους χρόνους αντίδρασης των ανθρώπων, είναι αναπόφευκτο να δούμε απρόβλεπτες συνέπειες».
