Την ψευδαίσθηση ότι είναι εφικτή τόσο η επανένωση του ΟΣΕ όσο και η ανατροπή των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Ελλάδα έναντι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το μέλλον των σιδηροδρομικών εταιρειών διακινούν εσχάτως στο υπουργείο Οικονομίας και Υποδομών συνδικαλιστικοί και άλλοι κύκλοι, αγνοώντας τους κινδύνους που μια τέτοια επιλογή θα προκαλούσε.
Λόγω παντελούς έλλειψης προετοιμασίας στο παρελθόν, αλλά και σοβαρών λαθών, η χώρα βρέθηκε το 2010 σε στιγμή απόλυτης αδυναμίας και ο φάκελος του ΟΣΕ –ως τότε μια συνήθης διαδικασία ελέγχου κρατικών ενισχύσεων των Βρυξελλών –μπήκε στο Μνημόνιο. Ετσι κάθε βήμα στην υπόθεση γίνεται υπό αυστηρή επίβλεψη της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της ΕΕ και υπό την εποπτεία των δανειστών.
Το «μαστίγιο» της Κομισιόν είναι οι παράνομες κρατικές ενισχύσεις, οι οποίες στην περίπτωση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ φτάνουν τα 800 εκατ. ευρώ, ενώ στον ΟΣΕ προσεγγίζουν τα 2,3 δισ. ευρώ.
Σε περίπτωση που συμβεί κάποιο ατύχημα, παρατηρούν νομικοί κύκλοι, οι εταιρείες θα κληθούν να επιστρέψουν αυτό το ποσό στο Δημόσιο και επειδή δεν θα μπορούν θα οδηγούν σε λύση και εκκαθάριση, οι δε εργαζόμενοί τους θα απολυθούν. Ετσι, ακόμη κι αν συσταθούν νέες εταιρείες και προτιμηθούν οι ίδιοι εργαζόμενοι, αυτές οι προσλήψεις θα γίνουν από μηδενική βάση, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη η προϋπηρεσία και τα χρόνια εργασίας.
Το «καρότο» είναι το σβήσιμο των παράνομων ενισχύσεων, υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα προχωρήσει σε όλες τις δεσμεύσεις που έχει λάβει έναντι της Κομισιόν, δηλαδή ιδιωτικοποιήσεις και απόσυρση του ΟΣΕ από κάθε εμπορική δραστηριότητα.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο Τύπου της Κομισιόν, αρμόδιο για θέματα Ανταγωνισμού, κ. Ρικάρντο Καρντόζο, η Κομισιόν θα λάβει οριστικές αποφάσεις σχετικά με τα μέτρα κρατικών ενισχύσεων που πρότεινε η Ελλάδα για τον ΟΣΕ μόνο όταν η εσωτερική του αναδιοργάνωση ολοκληρωθεί.
«Οι ελληνικές Αρχές έχουν δεσμευθεί να ολοκληρώσουν μια εσωτερική αναδιοργάνωση του ΟΣΕ, με στόχο να εξασφαλίσουν έναν ξεκάθαρό διαχωρισμό μεταξύ των δραστηριοτήτων του ΟΣΕ ως διαχειριστή υποδομής και των υπόλοιπων εμπορικών δραστηριοτήτων με τις οποίες είχε εμπλακεί στο παρελθόν» λέει στο «Βήμα» ο κ. Καρντόζο.
«Η Επιτροπή» συνεχίζει «αντιλαμβάνεται πλήρως τη σημασία του διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής για ένα αποτελεσματικό σύστημα σιδηροδρομικών μεταφορών και αντιμετωπίζει με μεγάλη προσοχή την εφαρμογή των μέτρων κρατικών ενισχύσεων που προτείνει η Ελλάδα για την αντιμετώπιση της κατάστασης στον ΟΣΕ».
Ενα από αυτά είναι η αποκρατικοποίηση της Ελληνικής Εταιρείας Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού (ΕΕΣΣΤΥ). Παράλληλα οι Βρυξέλλες συνδέουν το σβήσιμο των κρατικών ενισχύσεων της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ύψους 800 εκατ. ευρώ, με τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης της εταιρείας. Επίσης η ΓΑΙΑΟΣΕ αναλαμβάνει διαχειριστής του τροχαίου υλικού, το οποίο περιήλθε στο Δημόσιο, σε αντάλλαγμα της ανάληψης των χρεών του ΟΣΕ από το κράτος.
Η ιστορία των λαθών
Το νήμα της ιστορίας των λαθών του ΟΣΕ πάει πολύ πίσω. Το 2008, επί υπουργίας του κ. Κωστή Χατζηδάκη, όταν αποφασίστηκε ο διαχωρισμός λειτουργίας και διαχείρισης δικτύου, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ αποσπάστηκε από τον όμιλο, έχοντας μαζί της και το τροχαίο υλικό, χωρίς το δανειακό βάρος τους, και έλαβε το «πράσινο φως» της Κομισιόν, η οποία στο μεταξύ είχε παρέμβει στα του Οργανισμού.
Ωστόσο η πίεση των συνδικάτων στον διάδοχό του στο πρώην υπουργείο Μεταφορών κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη οδήγησε σε ανατροπή του σχεδίου και επιστροφή του τροχαίου υλικού και της συντήρησής του στον ΟΣΕ. Στο μεταξύ η κυβέρνηση άλλαξε, καθώς και η σύνθεση του Κολεγίου των Επιτρόπων.
Οταν η Κομισιόν ενεπλάκη ενεργά στην έρευνα, βρέθηκε μια εικόνα εταιρικού χάους, καθώς δεν υπήρχαν συμβόλαια ούτε μεταξύ των εταιρειών ούτε μεταξύ του κράτους. Οταν η τρόικα έβαλε το μαχαίρι στον λαιμό του υπουργείου Υποδομών, η κυβέρνηση του ΠαΣοΚ, έχοντας τη σιωπηρή υποστήριξη των συνδικάτων, αποφάσισε τις μετατάξεις χιλιάδων εργαζομένων από τον ΟΣΕ στο Δημόσιο. Από την πλευρά της, η Κομισιόν υπολόγισε το κόστος των μετατάξεων στις κρατικές ενισχύσεις του ΟΣΕ, ανεβάζοντας τον «λογαριασμό». Πρακτικά, έγινε αποδεκτή η διάλυση του ΟΣΕ με αντάλλαγμα τις μετατάξεις.
Η κυβέρνηση του κ. Γ. Παπανδρέου αποδέχθηκε την αναδιάρθρωση του ΟΣΕ και την απόσυρση του ομίλου από κάθε εμπορική δραστηριότητα, με αντάλλαγμα το σβήσιμο των κρατικών ενισχύσεων. Το συγκεκριμένο πακέτο δεσμεύσεων πέρασε στη συνέχεια στο Μνημόνιο, παρότι δεν ξεκίνησε για αυστηρά δημοσιονομικούς λόγους.
Αν οι ιδιωτικοποιήσεις προχωρήσουν, η κυβέρνηση του κ. Αλέξη Τσίπρα θα πρέπει να σπεύσει να διαπραγματευθεί το κλείσιμο των λογαριασμών ως και το 2014, ούτως ώστε να μην κληθούν οι εταιρείες να επιστρέψουν κρατικές ενισχύσεις, παρατηρούν κοινοτικές πηγές.
Σε περίπτωση που αλλάξουν η βάση της συζήτησης και η περίμετρος, θα αλλάξει και ο τρόπος υπολογισμού των κρατικών ενισχύσεων, συνεχίζουν, υπογραμμίζοντας το γεγονός ότι η Κομισιόν θα διατηρεί ανοιχτό τον φάκελο ώσπου να ολοκληρωθούν οι εκκρεμότητες.
HeliosPlus
