Η Ελλάδα είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη πτώση των επιπέδων ευτυχίας στα χρόνια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, δείχνει η εφετινή Έκθεση Παγκόσμιας Ευτυχίας. Οι απώλειες, όμως, δεν αποδίδονται μόνο στην οικονομία αλλά και στην κατάρρευση των κοινωνικών θεσμών.
Τα επίπεδα της ευτυχίας
Η έκθεση συντάχθηκε από οικονόμους, νευροεπιστήμονες και μαθηματικούς του Δικτύου Βιώσιμων Αναπτυξιακών Λύσεων (SDSN), μια πρωτοβουλία που εγκαινιάστηκε από τα Ηνωμένα Έθνη το 2012 αλλά λειτουργεί ανεξάρτητα.
Βασίζεται στην ιδέα ότι «η ευημερία και η ευτυχία είναι κρίσιμοι δείκτες της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης των εθνών, και θα πρέπει να αποτελούν βασικούς στόχους των πολιτικών τους».
Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, τα τρία τέταρτα των διαφορών ανάμεσα στις χώρες όσον φορά τα επίπεδα ευτυχίας των πολιτών τους εξηγούνται από έξι βασικές παραμέτρους: το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, το προσδόκιμο υγιούς ζωής, την κοινωνική στήριξη, την ελευθερία, την απουσία διαφθοράς και τη γενναιοδωρία.
Η τρίτη έκδοση της έκθεσης από το 2012 ως σήμερα καλύπτει 158 χώρες και βασίστηκε σε δεδομένα της Παγκόσμιας Δημοσκόπησης Gallup για το διάστημα 2012-2014. Οι ερωτηθέντες κλήθηκαν να βαθμολογήσουν τον εαυτό τους σε μια κλίμακα από το 0, που αντιστοιχεί στη χειρότερη δυνατή ζωή, μέχρι το μέγιστο βαθμό του 10, ο οποίος αντιστοιχεί στην καλύτερη δυνατή ζωή.
Η Ελλάδα έρχεται 102η στη λίστα με βαθμό 4,857 μονάδων, κάτω από τον παγκόσμιο μέσο όρο του 5,1. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα υποχώρησε κατά 0,891 μονάδες σε σχέση με το 2010, όταν βρισκόταν στην 70η θέση με 5,435 μονάδες. Αν μάλιστα εξετάσουμε το σύνολο των απωλειών από τη διετία 2005-2007 μέχρι το 2014, η Ελλάδα παρουσιάζει πτώση 1,470 μονάδων, μεγαλύτερη από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη χώρα. Άλλες χώρες με μεγάλη μείωση το ίδιο χρονικό διάστημα είναι η Αίγυπτος (-1,231) και η Ιταλία (-0,764).
Οι πέντε πιο ευτυχισμένες χώρες είναι:
- Ελβετία (7,587)
- Ισλανδία (7,561)
- Δανία (7,527)
- Νορβηγία (7,522)
- Καναδάς (7,427)
Και οι πέντε λιγότερο ευτυχισμένες:
- Τόγκο (2,839)
- Μπουρούντι (2.906)
- Συρία (3.006)
- Μπενίν (3.340)
- Ρουάντα (3.465)
Η πτώση
Η έκθεση δίνει σημασία στη δραματική πτώση της Ελλάδας, στην οποία «η απώλειες ήταν πολύ μεγαλύτερες σε σχέση με ό,τι θα μπορούσε να εξηγηθεί άμεσα από τις οικονομικές συνέπειες». Η περίπτωση της Ελλάδας, λένε οι συντάκτες, ενισχύει την άποψη ότι η πτώση της ευτυχίας μπορεί να έλθει ως αποτέλεσμα της «κατάρρευσης των κοινωνικών θεσμών» και της «διάβρωσης του κοινωνικού ιστού».
Ένδειξη που συνηγορεί σε αυτή την άποψη είναι το γεγονός ότι η Ιρλανδία και η Ισλανδία, χώρες που επλήγησαν από την κρίση, δεν εμφάνισαν σημαντική υποχώρηση στα επίπεδα ευτυχίας. Σε κάθε περίπτωση, το SDSN θεωρεί ότι η έκθεση θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στη διαμόρφωση οικονομικών και άλλων πολιτικών από τη διεθνή κοινότητα. Προτείνει μάλιστα να ληφθούν υπόψη τα ευρήματά της όταν οι χώρες-μέλη του ΟΗΕ συναντηθούν τον Σεπτέμβριο για να καθορίσουν τους λεγόμενους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης.
