Ενα ψηφιακό παρατηρητήριο για τη δράση των βουλευτών

Επεισοδιακές συνεδριάσεις, κρίσιμες ψηφοφορίες, σημαντικές αποφάσεις και μια πρόεδρος που ήρθε για να «ταράξει τα νερά». H Βουλή των Ελλήνων βρίσκεται ύστερα από χρόνια στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας. Τα τελευταία χρόνια, οι δύσκολες οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις τόνωσαν το ενδιαφέρον για το τι γίνεται στο Κοινοβούλιο, ακόμη και ανθρώπων που ως τότε παρέμεναν αδιάφοροι. Μέσα σε αυτή τη συγκυρία, μια ομάδα έξι νέων ανθρώπων παρουσίασε πριν από έναν χρόνο την πρώτη ελληνική ψηφιακή πλατφόρμα που παντρεύει την τεχνολογία με τον κοινοβουλευτισμό, «μεταφράζοντας» σε απλή γλώσσα για τους χρήστες ό,τι γίνεται μέσα στις αίθουσες της Βουλής.

«Σε όλο τον δυτικό κόσμο υπάρχει έλλειμμα δημοκρατίας, όχι μόνο στην Ελλάδα. Ναι, μεν, έχουμε δημοκρατία, αλλά ο κόσμος δεν συμμετέχει πέρα από το να ψηφίζει κάθε τέσσερα χρόνια. Οι πολίτες έχουμε αφήσει τη δημοκρατία στα χέρια των πολιτικών. Αυτό το κενό θελήσαμε να καλύψουμε με το Vouliwatch» λέει στο «Βήμα» ο κ. Στέφανος Λουκόπουλος, πολιτικός επιστήμων, διεθνολόγος και συνιδρυτής της πλατφόρμας Vouliwatch. Αντίστοιχες ψηφιακές πλατφόρμες υπάρχουν σε Γαλλία, Αυστρία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Τυνησία, Μαρόκο, ενώ το γερμανικό Parliament Watch, που αποτέλεσε και την αρχική έμπνευση, λειτουργεί με επιτυχία ήδη από το 2004.

Ενημέρωση, έλεγχος, αξιολόγηση

Μέσα από το Vouliwatch οι χρήστες μπορούν να ενημερώνονται καθημερινά για όσα συμβαίνουν στο ελληνικό κοινοβούλιο, τις συνεδριάσεις των επιτροπών, τα νομοσχέδια που κατατίθενται. «Ενημερώνουμε το κοινό, εξηγούμε νομοσχέδια με τρόπο απλό και όχι νομικίστικο, επειδή αυτό είναι που έχει απομακρύνει την κοινωνία από τις δημοκρατικές διαδικασίες. Δεν είμαστε ένα ακόμη σάιτ της Βουλής. Εχουμε δική μας κοινοβουλευτική συντάκτρια μέσα στη Βουλή, που παρακολουθεί και ενημερώνει με άρθρα μέσω του Παρατηρητηρίου. Σύντομα θα έχουμε και εβδομαδιαία ανταπόκριση από το Ευρωκοινοβούλιο επάνω σε ζητήματα που αφορούν την Ελλάδα» εξηγεί ο κ. Λουκόπουλος.

Η ομάδα του Vouliwatch από αριστερά: Αντώνης Σβαρτς, Στέφανος Λουκόπουλος, Νάντια Δρακούλα, Μαρία Ναθαναήλ, Παναγιώτης Βλάχος και Ειρήνη Κωστάκη

Επίσης, ο πολίτης μπορεί να ελέγξει τους βουλευτές και ευρωβουλευτές για την κοινοβουλευτική τους δραστηριότητα, τους αξιολογεί, παρακολουθεί πώς ψηφίζουν στις ονομαστικές επιτροπές μέσω του votewatch (σύντομα θα καταγράφονται και οι μη ονομαστικές ψηφοφορίες), καταθέτει προτάσεις ή ερωτήματα στον (ευρω)βουλευτή που ο ίδιος επιθυμεί. Από την πλευρά τους, οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι του λαού έχουν τη δυνατότητα να απαντήσουν στις ερωτήσεις των πολιτών και να προβάλουν το νομοθετικό τους έργο. Ολοι οι (ευρω)βουλευτές έχουν ανοιχτό προφίλ ώστε να δέχονται ερωτήσεις, είτε θέλουν να απαντήσουν είτε όχι.

Οι χρήστες μπορεί ακόμη και να δουν τη δική τους πρόταση να φθάνει στη Βουλή μέσω του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Αυτό μάλιστα συνέβη πρώτη φορά στα μέσα Μαρτίου, χαροποιώντας ιδιαίτερα την ομάδα του Vouliwatch καθώς αποτελεί επιβράβευση των προσπαθειών τους. Ο βουλευτής κ. Βασίλειος Κυριακάκης (ΣΥΡΙΖΑ) έθεσε στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων το ζήτημα της απώλειας ατομικών εγγράφων από τους αστέγους. Το πρόβλημα είχε τεθεί σε ερώτημα προς τον βουλευτή, καθώς ως αποτέλεσμα της απώλειας και του σημαντικού κόστους επανέκδοσης αυτών των εγγράφων οι άστεγοι δεν έχουν πρόσβαση σε κοινωνικές δομές και υπηρεσίες.

Ως σήμερα έχουν υποβληθεί 672 ερωτήσεις μέσα από την πλατφόρμα, οι μοναδικοί επισκέπτες ανέρχονται σε 15.000 τον μήνα, ενώ τον τελευταίο χρόνο υπήρξαν 138.016 μοναδικοί επισκέπτες. Την ίδια στιγμή, ποσοστό 30% των ελλήνων (ευρω)βουλευτών είναι ενεργοί στο Vouliwatch. Ενώ στις αρχές η πλατφόρμα δεχόταν δύο απαντήσεις τον μήνα, τον Μάρτιο και στις αρχές Απριλίου δέχθηκε 13 απαντήσεις. «Αυτή είναι και η πρόκληση για εμάς. Η πολιτική κουλτούρα των ίδιων των βουλευτών, αλλά και των πολιτών, που έχουμε μάθει είτε να ακολουθούμε είτε να διαμαρτυρόμαστε, δεν έχουμε την κουλτούρα του εποικοδομητικού διαλόγου» επισημαίνει εις εκ των ιδρυτών.

Οπως αναφέρει, στην αρχή του εγχειρήματος τα «μπράβο» ήταν πολλά, όμως υπήρχε και δυσκαμψία στην κατανόηση πιο προοδευτικών σκέψεων που αφορούν τη λειτουργία της δημοκρατίας. Περίπου 50 βουλευτές ή συνεργάτες τους βρέθηκαν στην παρουσίαση της πλατφόρμας, πολλοί όμως έδειχναν να μην μπορούν να καταλάβουν την προστιθέμενη αξία της. «Ετέθη ακόμη και το ερώτημα: «Δηλαδή, θα μου κάνουν ερωτήσεις, θα απαντάω και οι ερωταπαντήσεις θα φαίνονται στο κοινό;«, «Ναι, αυτό είναι το νόημα. Ο διάλογος, η ανοιχτότητα» απαντούσα. Υστερα από τρεις εκλογικές αναμετρήσεις, όλο και περισσότεροι βουλευτές μάς εμπιστεύονται πια. Οι πολίτες ήταν πιο ανοιχτοί εξαρχής» λέει στο «Βήμα» ο κ. Λουκόπουλος.

Μέσα στον έναν χρόνο λειτουργίας, μεγάλο ενδιαφέρον των χρηστών εκφράστηκε για το θέμα του αιγιαλού, την ιδιωτικοποίηση του νερού στη Θεσσαλονίκη, ενώ το τελευταίο διάστημα οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης βρίσκονται στο επίκεντρο. Επίσης, οι πρώην πελάτες των ασφαλιστικών εταιρειών Ασπίς και Commercial Value έκαναν έκκληση μέσω του blog τους και η πλατφόρμα δέχθηκε περίπου 80 ερωτήσεις προς πολλούς βουλευτές για το ζήτημα αυτό.

Ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός φαίνεται πως είναι το θέμα που εγείρει περισσότερο τον διάλογο μεταξύ των ίδιων των πολιτών, οι οποίοι μέσα από την πλατφόρμα έχουν τη δυνατότητα να διατυπώσουν μια πρόταση. Με ένα εργαλείο βασισμένο σε τεχνικές crowdsourcing, αυτή σχολιάζεται, συζητείται, εμπλουτίζεται και βαθμολογείται από τους υπόλοιπους χρήστες. Η πιο υψηλά σχολιασμένη, βαθμολογημένη και σοβαρή πρόταση αποστέλλεται από την ομάδα του Vouliwatch στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής.

Βασικό ζήτημα βιωσιμότητας για την πλατφόρμα αποτελεί η χρηματοδότηση, καθώς η ομάδα ξεκίνησε αποκλειστικά με δικούς της πόρους, χωρίς διαφήμιση προκειμένου να διατηρήσει την ανεξαρτησία της. Στη συνέχεια, ακολούθησε μια εκστρατεία κοινωνικής χρηματοδότησης και μια χρηματοδότηση από το Open Society Foundation για την ανάπτυξη συγκεκριμένων εφαρμογών και μια μικρή οικονομική ανάσα. Στόχος των εμπνευστών είναι να αναπτύξουν εκπαιδευτικά πρότζεκτ που θα εξοικειώνουν με διαδραστικά μέσα τους μαθητές, κυρίως λυκείου, με τη λειτουργία του Συντάγματος, της Βουλής κ.τ.λ.