Το Ισλαμικό Κράτος έχει εξαπολύσει μια εκστρατεία καταστροφής των αρχαιοτήτων στο Ιράκ και στη Συρία κατεδαφίζοντας, βεβηλώνοντας και λεηλατώντας ορισμένους από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους στον κόσμο. Φωτογραφίες και βίντεο τζιχαντιστών να συνθλίβουν αγάλματα και άλλα αρχαιολογικά αντικείμενα με βαριοπούλες και ηλεκτρικά πριόνια σε μουσεία και να ισοπεδώνουν με μπουλντόζες πανάρχαιες ασσυριακές πόλεις σοκάρουν. Είναι ένας πόλεμος κατά της Ιστορίας και του πολιτισμού. Είναι ένας πόλεμος εικόνων και εντυπώσεων. Και εξαπολύεται σε τέτοια κλίμακα και με τέτοια ένταση που θεωρείται χωρίς προηγούμενο στη σύγχρονη Ιστορία.
Ανατίναξαν εκκλησία ανήμερα το Πάσχα
Ανήμερα το Πάσχα των καθολικών οι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους ανατίναξαν την εκκλησία της Παρθένου Μαρίας στο εμπόλεμο ασσυριακό χωριό Τελ Νάσρι, τοποθετώντας εκρηκτικά στο εσωτερικό της. Επρόκειτο για μόνο μία από τις εκατοντάδες επιθέσεις που έχουν διεξαγάγει ενάντια σε χώρους λατρείας χριστιανών, σιιτών και σούφι, αλλά και σε αρχαιολογικούς χώρους. «Οι τζιχαντιστές χρησιμοποιούν την τελευταία τεχνολογία για να δείξουν σε όλους την περιφρόνησή τους προς τη Δύση, για να δείξουν τις βάρβαρες δολοφονίες όχι μόνο των χριστιανών και των Γεζίντι, αλλά και των άλλων μουσουλμάνων που δεν ανήκουν στο δικό τους είδος. Δεν τους ενδιαφέρει το ότι εμείς αντιδρούμε στην καταστροφή που προκαλούν, στην πραγματικότητα δοξάζονται για τη δυσφορία που μας προκαλούν» είπε μιλώντας στο «Βήμα» ο Μακ Γκουάιρ Γκίμπσον, καθηγητής Αρχαιολογίας της Μεσοποταμίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο στις ΗΠΑ.
Η ιρακινή αρχαιολόγος Λάμια αλ Γκαϊλάνι μας είπε: «Το Ισλαμικό Κράτος απαγορεύει τη λατρεία ειδώλων, έτσι όλα τα αγάλματα, οι εικόνες, κάθε είδος τέχνης θεωρείται ειδωλολατρικό και πρέπει να καταστραφεί. Με την καταστροφή των αρχαιοτήτων στο μουσείο της Μοσούλης και των αρχαίων πόλεων της Νινευή, της Νιμρούντ και της Χάτρα δείχνουν στους υποστηρικτές τους ότι είναι αληθινοί μουσουλμάνοι». Πολλά αρχαία αντικείμενα από το Ιράν και τη Συρία πωλούνται στη μαύρη αγορά, χρηματοδοτώντας το Ισλαμικό Κράτος.
Κέρδη από το λαθρεμπόριο
Οπως μας εξήγησε ο καθηγητής Γκίμπσον, αν και οι τζιχαντιστές του ISIS δεν πωλούν οι ίδιοι τις αρχαιότητες στη μαύρη αγορά, εκμεταλλεύονται ένα περίπλοκο εγκληματικό δίκτυο που προωθεί τα αντικείμενα σε πλούσιες χώρες της Δύσης. «Το Ισλαμικό Κράτος συλλέγει φόρους για τις αρχαιότητες από λαθρεμπόρους που στέλνουν τα αντικείμενα στις διεθνείς αγορές, εκτός Συρίας και Ιράκ» εξηγεί ο Γκίμπσον. Και καταλήγει: «Πρόκειται για επί μακρόν εδραιωμένα δίκτυα που περιλαμβάνουν ανθρώπους οι οποίοι κάνουν τις εκσκαφές, τους μεσάζοντες που τα παραδίδουν σε εμπόρους στον Λίβανο, στον Περσικό Κόλπο, στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ και αλλού και τους τελικούς αποδέκτες, τους ακόρεστους αγοραστές που δεν ενδιαφέρονται για το γεγονός ότι ολόκληροι αρχαιολογικοί χώροι καταστρέφονται, όσο αυτοί έχουν κάτι παλαιό και πολύτιμο για να βάλουν στο σπίτι τους, που τελικά το πωλούν ή το κάνουν δωρεά σε κάποιο μουσείο για μια μεγάλη φοροαπαλλαγή ή για να καθαρίσουν την εγκληματική τους δραστηριότητα, με κάποια αίθουσα μουσείου να παίρνει το όνομά τους».
ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΙΚΟΝΟΚΛΑΣΤΕΣ
Εκρηκτικά εναντίον Βούδα
Τον Μάρτιο του 2001 οι Ταλιμπάν διέταξαν την καταστροφή των δύο κολοσσιαίων αγαλμάτων του Βούδα της κοιλάδας Μπαμιγιάν στο Αφγανιστάν. Οι όρθιοι Βούδες ήταν σκαλισμένοι στον βράχο, στην πλαγιά ενός γκρεμού στην περιοχή Χαζαρατζάτ, βορειοδυτικά της Καμπούλ, σε υψόμετρο 2.500 μέτρων. Κατασκευασμένα τον 6ο αιώνα μ.Χ., τα αγάλματα –χαρακτηριστικά της τέχνης της Γκαντάρα –χαρακτηρίστηκαν ειδωλολατρικά και καταστράφηκαν μέσα σε ένα απόγευμα από τους Ταλιμπάν, που τα ανατίναξαν τοποθετώντας εκρηκτικά στη βάση τους.
Bανδαλισμοί από το παρελθόν
Τον Απρίλιο του 1926 ο σαουδάραβας βασιλιάς Ιμπν Σαούντ κατέστρεψε τα μαυσωλεία στο νεκροταφείο Αλ Μπακί στη Μεδίνα, λίγο αφότου κατέλαβε την πόλη. Στο νεκροταφείο, που χρονολογείται από τον 7ο αιώνα μ.Χ., εκτιμάται ότι είχαν ενταφιαστεί συγγενείς του προφήτη Μωάμεθ. Την ίδια χρονιά κατέστρεψε επίσης τα μνήματα ιερών προσώπων στο νεκροταφείο της Μέκκα, όπου είχαν θαφτεί η πρώτη σύζυγος του Μωάμεθ, Χαντίτζα, ο παππούς του και άλλοι συγγενείς του, παρά τις αντιδράσεις που ξέσπασαν στην ισλαμική κοινότητα.
Κατά παραγγελία των αρχαιοκαπήλων
Τους μήνες που ακολούθησαν την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003 περισσότερα από 15.000 εκθέματα έκαναν φτερά από το Εθνικό Μουσείο του Ιράκ από λαφυραγωγούς που κατάφεραν να εισβάλουν σε αυτό, παρά τα μέτρα που υποτίθεται ότι είχαν ληφθεί για την προστασία του πριν από τον πόλεμο. Περίπου 5.000 κλεμμένες αρχαιότητες, που είχαν διασκορπιστεί σε Ιορδανία, Ελβετία, Γαλλία και ΗΠΑ, επιστράφηκαν στο μουσείο αργότερα. Σύμφωνα με πληροφορίες, πολλά από τα αντικείμενα ήταν «παραγγελίες» αρχαιοκαπήλων. Το μουσείο άνοιξε και πάλι τον περασμένο Φεβρουάριο.
Ο καθηγητής Ασσυριολογίας Εκαρτ Φραμ αναλύει τις πρακτικές των τζιχαντιστών
«Με τις ακρότητες θέλουν να προκαλέσουν τη Δύση»
«Με το να καταστρέφουν αρχαιότητες οι τζιχαντιστές, μεταξύ άλλων, θέλουν να προκαλέσουν τη Δύση»
είπε στο «Βήμα» ο Εκαρτ Φραμ, καθηγητής Ασσυριολογίας στο Πανεπιστήμιο Γέιλ στις Ηνωμένες Πολιτείες.Γιατί το Ισλαμικό Κράτος καταστρέφει αρχαιότητες, ποιος είναι ο στόχος του;
«Το Ισλαμικό Κράτος απευθύνεται στα εξής τρία ακροατήρια: Πρώτον, επιδιώκει να συσπειρώσει τους υποστηρικτές του στη Μέση Ανατολή και στο εξωτερικό, δείχνοντάς τους ότι η οργάνωση με επιτυχία αναπαριστά τα εικονοκλαστικά έθιμα που αποδίδονται σε ορισμένες παραδόσεις στον προφήτη Μωάμεθ. Δεύτερον, απευθύνεται στους ανθρώπους στο Ιράκ και στη Συρία. Ο Σαντάμ Χουσεΐν και οι Ασαντ, σε μια προσπάθεια να δημιουργήσουν ένα είδος εθνικής ταυτότητας που θα διαπερνούσε τις θρησκείες, τις σέκτες και τις εθνοτικές ομάδες, υπογράμμιζαν τη σημαντικότητα των προϊσλαμικών πολιτισμών που κάποτε ήκμαζαν και στις δύο χώρες. Το Ισλαμικό Κράτος αντιτίθεται σθεναρά στην ιδέα των εθνών-κρατών της Μέσης Ανατολής που έχουν οικοδομηθεί επάνω σε τέτοιες παραδόσεις. Τρίτον, το Ισλαμικό Κράτος προσπαθεί να προκαλέσει ζημιά στη Δύση, η οποία θεωρεί τη Μεσοποταμία ως μία από τις ρίζες του πολιτισμού της».
Τι μπορεί να γίνει προκειμένου να αποτραπούν μεγαλύτερες καταστροφές από τους τζιχαντιστές;
«Οσο το Ισλαμικό Κράτος ελέγχει μεγάλα τμήματα της Συρίας και του Ιράκ, λίγα μπορούν να γίνουν για να αποτραπεί μεγαλύτερη ζημιά. Μια καλύτερη αστυνόμευση των τουρκικών συνόρων μπορεί να φέρει κάποια αποτελέσματα. Είναι επίσης επιτακτικό να συγκεντρώνονται πληροφορίες για την καταστροφή που συντελείται. Και πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε προκειμένου να υποστηρίξουμε τους ιρακινούς και σύρους αρχαιολόγους και ιστορικούς. Αυτών η δουλειά θα έχει τη μεγαλύτερη σημασία όταν το Ισλαμικό Κράτος θα έχει φύγει. Το Ισλαμικό Κράτος με επιδεικτικό τρόπο σπάει τα ταμπού και αψηφά τις δυτικές αξίες, κάτι που σημαίνει ότι επίσημες δηλώσεις που καταδικάζουν τις βάρβαρες πράξεις τους θα προκαλεί τους υποστηρικτές της οργάνωσης να εντείνουν την καταστροφική δράση τους».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
