Χρυσός πανταχού παρών

Αίσθηση προκάλεσε πριν από λίγες εβδομάδες η ανακοίνωση ερευνητών της Γεωλογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ σύμφωνα με την οποία οι υπόνομοι αποτελούν μια αναξιοποίητη ως σήμερα πηγή μετάλλων όπως ο χρυσός, η πλατίνα, ο άργυρος, ο χαλκός, το παλλάδιο, το βανάδιο και άλλα σπάνια μέταλλα που χρησιμοποιούνται σε υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα και άλλες ηλεκτρονικές συσκευές. Οι ερευνητές επί οκτώ χρόνια πραγματοποίησαν δειγματοληπτικές έρευνες σε μονάδες βιολογικού καθαρισμού και έπειτα έκαναν ανάλυση των δειγμάτων με ηλεκτρονικά μικροσκόπια. Οπως ανέφεραν, τα επίπεδα των πολύτιμων μετάλλων είναι συγκρίσιμα με εκείνα που ανακαλύπτονται σε ορισμένα μεταλλεία. Ενδεικτικά, ένα κιλό αποβλήτων των υπονόμων περιέχει 0,4 μιλιγκράμ χρυσού, 28 μιλιγκράμ αργύρου, 638 μιλιγκράμ χαλκού και 49 μιλιγκράμ βαναδίου. Σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις άλλων ερευνητών του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, για τις ΗΠΑ τουλάχιστον, σε κάθε ένα εκατομμύριο κατοίκων αντιστοιχούν πολύτιμα μέταλλα αξίας ως 13 εκατομμυρίων δολαρίων που διατρέχουν τους υπονόμους κάθε χρόνο. Υπάρχουν όμως και άλλα… αναπάντεχα σημεία όπου μπορεί κάποιος να αναζητήσει χρυσό και πολύτιμα μέταλλα.

Ακόμη και οι υπόνομοι φαίνεται ότι είναι… χρυσωρυχεία

H πρόοδος στη θαλάσσια γεωλογία και στην υποβρύχια τεχνολογία καθιστά πλέον ρεαλιστικά τα σχέδια για εξόρυξη χρυσού και άλλων μετάλλων από βάθη μεγαλύτερα των δύο χιλιομέτρων. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η μεταλλευτική βιομηχανία θα μπορέσει πολύ σύντομα να αρχίσει να δραστηριοποιείται στους ωκεανούς. «Πριν από 20 χρόνια οι περισσότερες μεταλλευτικές εταιρείες δεν ήθελαν καν να ακούσουν για αυτή την πιθανότητα. Πίστευαν ότι είναι υπερβολικά δύσκολο. Τώρα όμως πολλοί διαπιστώνουν ότι είναι πολύ ευκολότερο να κατεβείς δύο χιλιόμετρα νερού από το να κατεβείς δύο χιλιόμετρα βράχου» υποστηρίζει ο δρ Στίβεν Σκοτ, καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου του Τορόντο. Ο μεγάλος πειρασμός για τη βιομηχανία είναι οι αποθέσεις πολυμεταλλικών σουλφιδίων στον ωκεάνιο πυθμένα. Το υλικό αυτό, πλούσιο σε χρυσό, άργυρο, χαλκό, μόλυβδο και ψευδάργυρο, παράγεται σε ηφαιστειακά ενεργές περιοχές από υδροθερμικά φρεάτια, γνωστές ως «καπνιστήρια».

Τα φρεάτια αυτά δημιουργούνται σε σημεία όπου το θαλασσινό νερό διαπερνά τον πορώδη πυθμένα, θερμαίνεται και αναδύεται ξανά μέσα από σχισμές. Το κατάμαυρο νερό παρασύρει διαλυμένα μεταλλικά άλατα, τα οποία όταν έρθουν σε επαφή με ψυχρό νερό καθιζάνουν και σχηματίζουν δομές σαν καμινάδες. Με τον καιρό, οι πύργοι αυτοί καταρρέουν και το υλικό τους διασπείρεται. Οι δύο πρώτες εταιρείες υποθαλάσσιας εξόρυξης, η Nautilus Minerals και η Neptune Minerals, εξετάζουν το δυναμικό αποθέσεων σουλφιδίων σε διάφορες περιοχές του κόσμου.

H Nautilus, σε συνεργασία με άλλη εταιρεία εξόρυξης χρυσού, έχει εξασφαλίσει τα δικαιώματα για μια έκταση του βυθού στα εγχώρια ύδατα της Νέας Ζηλανδίας, έξω από το νησί Νορθ Αϊλαντ. Οι δύο εταιρείες έχουν πάρει άδεια για να εξερευνήσουν μια περιοχή 15 χιλιάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων και ήδη έχουν ξεκινήσει την προετοιμασία ξοδεύοντας 2,7 εκατομμύρια δολάρια, ενώ αναμένεται να ξοδέψουν τους επόμενους μήνες άλλα 4,3 εκατ. δολάρια για την ολοκλήρωση της έρευνας και της προετοιμασίας.

Αν όλα πάνε καλά, στη Νέα Ζηλανδία θα μπουν σε εφαρμογή τα σχέδια των χρυσοθήρων της θάλασσας που θέλουν να μετατρέψουν τους ωκεανούς σε απέραντο εργοτάξιο. Μέχρι στιγμής έχουν εντοπιστεί 150 ενεργά υδροθερμικά φρεάτια ενώ έχουν εντοπιστεί άλλα 110 σημεία στους πυθμένες των ωκεανών στα οποία υπάρχουν ενδείξεις ότι έχουν δημιουργηθεί τέτοια φρεάτια. Καθώς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, οι υποθαλάσσιες εργασίες εξόρυξης υπόσχονται μεγαλύτερη ευκολία και μικρότερο κόστος από την εξόρυξη στην επιφάνεια της Γης, δεν είναι λίγοι εκείνοι που προβλέπουν ότι οι ωκεανοί θα μετατραπούν σύντομα σε ένα τεράστιο «εργοτάξιο ορυχείων».

Σε αστεροειδείς

Η αμερικανική εταιρεία Deep Space Industries ανακοίνωσε ότι μέχρι το 2015 θα έχει στείλει στο διάστημα ένα διαστημικό σκάφος που θα συγκεντρώσει δεδομένα τα οποία θα βοηθήσουν στη δημιουργία ορυχείων σε αστεροειδείς. Από τη στιγμή που διαπιστώθηκε ότι οι αστεροειδείς διαθέτουν ορυκτό πλούτο πολλές ιδιωτικές εταιρείες έχουν ξεκινήσει ένα αγώνα δρόμου για να καταφέρουν να κερδίσουν πλεονέκτημα στο κυνήγι του διαστημικού Ελντοράντο. Η Deep Space Industries ανακοίνωσε ότι θα συνεργαστεί με την εταιρεία Planetary Resources που ιδρύθηκε πρόσφατα από επώνυμους λάτρεις του Διαστήματος και θιασώτες της δημιουργίας διαστημικών ορυχείων όπως ο σκηνοθέτης Τζέημς Κάμερον και ο συνιδρυτής της Google Λάρι Πέιτζ. Οι εκτιμήσεις των ειδικών για τον ορυκτό πλούτο που κρύβεται στους αστεροειδείς είναι τέτοιες ώστε δεν προκαλεί εντύπωση η άμεση δραστηριοποίηση του ιδιωτικού τομέα στην προσπάθεια απόκτησης και εκμετάλλευσης του. Φυσικά δεν πρόκειται για ένα απλό και εύκολο εγχείρημα όμως τα ποσά που αναφέρουν οι ειδικοί κυριολεκτικά ζαλίζουν όποιον τα ακούει. Στον αστεροειδή 241 Germania εκτιμάται ότι υπάρχει ορυκτός πλούτος αξίας 95.8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων! Εχει μάλιστα ήδη δημιουργηθεί και μια λίστα στην οποία υπάρχουν οι πέντε καλύτεροι «στόχοι».

Πρόκειται για τους αστεροειδείς:

162385 (2000 ΒΜ19): εκτίμηση ορυκτού πλούτου 6.4 τρισ. δολάρια
4034 Vishnu: εκτίμηση ορυκτού πλούτου 5.28 τρισ. δολάρια
5143 Heracles (1991 VL): εκτίμηση ορυκτού πλούτου 2.33 τρισ. δολάρια
65679 (1989 UQ): εκτίμηση ορυκτού πλούτου 1.74 τρισ. δολάρια
7753 (1988 XB): εκτίμηση ορυκτού πλούτου 1.31 τρισ. δολάρια

Οι αστεροειδείς κρύβουν τεράστιους θησαυρούς σύμφωνα με τους ειδικούς

Στα πάλσαρ

Πριν από τρια χρόνια επιστήμονες του Ινστιτούτου Αστροφυσικής Max Planck στη Γερμανία πραγματοποίησαν προσομοιώσεις οι οποίες έδειξαν ότι οι συγκρούσεις αστέρων νετρονίων παράγουν χρυσό. Τώρα ερευνητές του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard-Smithsonian προχώρησαν ένα βήμα περισσότερο όχι μόνο επιβεβαιώνοντας ότι οι συγκρούσεις των πάλσαρ παράγουν χρυσό αλλά υπολογίζοντας και την ποσότητά του. «Εκτιμούμε ότι η σύγκρουση αστέρων νετρονίων παράγει και εκτοξεύει στο Διάστημα ποσότητα χρυσού που αντιστοιχεί στη μάζα δέκα σωμάτων σαν τη Σελήνη» αναφέρει ο Εντο Μπέργκερ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που δημοσίευσε τη μελέτη της στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal Letters».