Λίγα πλάσματα κατόρθωσαν σε ένα σύμπαν τόσο εγωιστικά ανθρωποκεντρικό να κατοχυρώσουν μια περίοπτη θέση στη μυθοπλασία και στις πολιτισμικές παραδόσεις όσο τα δελφίνια. Από τους Αβορίγινες της Αυστραλίας, που θεωρούν ότι όταν ένας άνθρωπος πεθαίνει η ψυχή του γίνεται δελφίνι, ως τους Ινδιάνους της Αμερικής, που τα λατρεύουν ως θεότητες πιστεύοντας ότι βοήθησαν κάποτε τους προγόνους τους να φτάσουν στην αμερικανική ήπειρο από τον Ειρηνικό Ωκεανό, αυτά τα ιδιαίτερα εξελιγμένα όντα της θάλασσας ή «μη ανθρώπινα πρόσωπα», όπως τα αποκαλεί το σύγχρονο ρεύμα της οικολογίας, προκάλεσαν για αιώνες τον θαυμασμό της ανθρωπότητας. Οι αρχαίοι Ελληνες είχαν έναν ιδιαίτερο δεσμό με αυτή την κατηγορία των θαλάσσιων θηλαστικών που απεικονίστηκαν στις μινωικές τοιχογραφίες της Κρήτης και πλαισίωσαν τους μύθους του Διόνυσου, του Απόλλωνα, του Οδυσσέα και του Αρίωνα, πάντα με τη μορφή ενός σωτήριου και ανέλπιστου συμπαραστάτη. Τα αντιλαμβάνονταν ως «λαό της θάλασσας», τους απέδιδαν σεβασμό και η δολοφονία τους ισοδυναμούσε με διάπραξη εγκλήματος.
Πολλούς αιώνες μετά, την εποχή της γνώσης, της τεχνολογικής ανάπτυξης και του οικολογικού συναγερμού αυτός ο δεσμός φαίνεται να έχει διαρραγεί ανεπανόρθωτα. Τα δελφίνια στον σύγχρονο κόσμο είναι κομμάτι ενός κερδοσκοπικού θεάματος που η όποια του ψυχαναγκαστική χαριτωμενιά εξαντλείται στα λεπτά της παράστασης και στη συνέχεια αντικαθίσταται από τη μονότονη θλίψη της αιχμαλωσίας, με συχνά δυσάρεστες επιπλοκές.
Το θέμα προέκυψε στις 12 Ιανουαρίου. Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Αττικής έπειτα από καταγγελία που δέχτηκε πραγματοποίησε επιτόπιο έλεγχο στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο και διαπίστωσε τον θάνατο τεσσάρων δελφινιών. Συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα θηλυκό ηλικίας 11 ετών και τρία νεογνά (ηλικίας μίας ημέρας, πέντε ημερών και δυόμισι μηνών). Ο θάνατος του μεγαλύτερου από τα δελφίνια αποδίδεται σε παθολογικά αίτια, καθώς οξεία φλεγμονή οδήγησε σε νεφρική ανεπάρκεια, ενώ των δύο νεογνών αποδίδεται σε απόρριψη από τη μητέρα τους γιατί δεν τα θήλασε και δεν ευοδώθηκαν οι τεχνητοί τρόποι σίτισης. Το μόλις μίας ημέρας γεννήθηκε με ανωμαλία διάπλασης (το Πάρκο ανακοίνωσε πως γεννήθηκε νεκρό) και ως εκ τούτου δεν μπόρεσε να κολυμπήσει και πνίγηκε.
Η Ελλάδα ως και το 2010 ήταν από τις χώρες που δεν διέθεταν δελφινάριο. Υστερα άνοιξε στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο. Μετά τη δημοσιοποίηση του θανάτου των τεσσάρων δελφινιών αναπόφευκτα επανέρχονται τα ερωτήματα σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης των δελφινιών σε ένα τέτοιο τεχνητό περιβάλλον. Ερωτήματα όπως η αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων αναπαραγωγής στα δελφινάρια, αφού για παράδειγμα στο Αττικό Πάρκο από τα έξι δελφίνια που γεννήθηκαν τα τρία πέθαναν, άρα το ποσοστό θνησιμότητας φτάνει το 50%.
Το ΒΗΜΑgazino έθεσε αυτά τα ερωτήματα στη διεύθυνση της επιχείρησης. O ιδρυτής του Πάρκου Ζαν-Ζακ Λεσουέρ δήλωσε: «Το ένα δελφίνι γεννήθηκε νεκρό, γι’ αυτό αναφέρεται ότι έχει ηλικία μίας ημέρας, ενώ ακόμη δύο εγκαταλείφθηκαν από τη μητέρα τους που δεν τα θήλασε και οι προσπάθειες σίτισής τους από τον κτηνίατρο και την εξειδικευμένη ομάδα για τα δελφίνια του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου δεν τελεσφόρησαν. Φαινόμενα τόσο αποβολής όσο και εγκατάλειψης νεογνών απαντώνται πολύ συχνά στη φύση και ουδεμία σχέση έχουν με τη διαβίωσή τους σε ελεγχόμενο από τον άνθρωπο περιβάλλον. Το ποσοστό θνησιμότητας των δελφινιών τους πρώτους μήνες της ζωής τους τόσο στη φύση όσο και στα δελφινάρια είναι ανάλογο και το ίδιο ισχύει και για το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο, παρά τις αιτιάσεις των πολεμίων του, οι οποίοι είτε εσκεμμένα είτε λόγω ελλιπούς πληροφόρησης παρέλειψαν να αναφέρουν ότι στο ίδιο διάστημα γεννήθηκαν άλλα τρία δελφίνια τα οποία και χαίρουν άκρας υγείας». Ο Ζαν-Ζακ Λεσουέρ είναι απόλυτος και για τον θάνατο του μεγαλύτερου δελφινιού και υποστηρίζει ότι δεν σχετίζεται με τη φαρμακευτική αγωγή του (αντισυλληπτικά).
Τα προγράμματα αναπαραγωγής στα δελφινάρια έχουν αμφισβητηθεί έντονα τα τελευταία χρόνια και ο βασικότερος λόγος είναι ότι γεννούν μη απελευθερώσιμα δελφίνια, που δεν έχουν διδαχτεί βασικούς κανόνες κοινωνικών δεξιοτήτων και προστασίας και δεν μπορούν να επιβιώσουν στη θάλασσα. Αρα το επιχείρημα περί συμβολής στην αναπαραγωγή των ειδών δεν ευσταθεί, καθώς γεννιούνται δελφίνια δίχως το ένστικτο της επιβίωσης σε συνθήκες ελευθερίας που φαίνεται να εμφανίζουν ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας. Μελέτη που διενεργήθηκε στα δελφινάρια της Γερμανίας και της Ελβετίας κατέδειξε ότι το ποσοστό θνησιμότητας των νεογέννητων ανερχόταν στο 88%. Σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες, τα κυριότερα αίτια της αποτυχίας αυτών των προγραμμάτων είναι η έλλειψη σωστής συμπεριφοράς της μητέρας. Στη φύση η κοινωνική ζωή και η αναπαραγωγή των δελφινιών είναι ιδιαίτερα περίπλοκες. Ειδικά για τα ρινοδέλφινα η βασική κοινωνική δομή είναι η μητριαρχική οικογένεια που μέσα από αυτήν εξασφαλίζεται η εκμάθηση δεξιοτήτων για τις νέες μητέρες –συνθήκη που δεν μπορεί να υπάρξει σε μια τσιμεντένια δεξαμενή με νερό. Επιπλέον, στα δελφινάρια η αιμομιξία είναι σχεδόν αναπόφευκτη εξαιτίας του περιορισμένου αριθμού ενήλικων ατόμων σε αναπαραγωγική φάση. Οι υπεύθυνοι του Αττικού Πάρκου –όπως μας πληροφόρησαν –σχεδιάζουν να κρατήσουν μόνο αρσενικά δελφίνια, γεγονός που μάλλον υπονομεύει περαιτέρω την κοινωνικοποίηση και τη σεξουαλικότητά τους (και με δεδομένο ότι τα δελφίνια κάνουν σεξ όχι μόνο για λόγους αναπαραγωγής αλλά και απόλαυσης).
Η Κάκη Πριμηκύρη, κτηνίατρος εκ μέρους της Πρωτοβουλίας κατά της Αιχμαλωσίας των Κητωδών, δηλώνει: «Προφανώς και στη φύση πεθαίνουν νεαρά δελφίνια, αλλά αυτό συμβαίνει επειδή είναι εκτεθειμένα σε κίνδυνο. Μέσα στη δεξαμενή υποτίθεται ότι είναι προστατευμένα. Από την άλλη, στη φύση η απόρριψη από την πλευρά της μητέρας συμβαίνει σπανιότατα και μόνο σε δύσκολες συνθήκες. Στα δελφινάρια γίνεται κατά κόρον για δύο λόγους: πρώτον, γιατί αυτά τα θηλυκά δεν έχουν διδαχθεί τις τεχνικές της μητρότητας από τις δικές τους μητέρες και δεύτερον, γιατί η επιβίωσή τους είναι διαταραγμένη λόγω του στρεσογόνου περιβάλλοντος». Η Πρωτοβουλία θέτει μια σειρά από ερωτήματα για να διαλευκανθούν οι συνθήκες θανάτου των δελφινιών μεταξύ των οποίων: ποιοι είναι οι γονείς των νεογέννητων δελφινιών που απεβίωσαν για να φανεί αν υπήρξε αιμομιξία, τι είδους φαρμακευτική αγωγή χορηγείται στα δελφίνια και ποια είναι η διαχείριση των πτωμάτων.
Από εκεί και πέρα, τα αιχμάλωτα κητώδη είναι εντελώς αδύνατο να εκδηλώσουν φυσιολογικές συμπεριφορές σε συνθήκες αιχμαλωσίας και γι’ αυτό εμφανίζουν μια σειρά από σωματικές και ψυχοδιανοητικές διαταραχές. Για παράδειγμα, στη φύση τα δελφίνια κολυμπούν κάθε ημέρα δεκάδες χιλιόμετρα σε ευθεία γραμμή και περνούν το 80% του χρόνου τους στην κατάδυση. Μέσα στη δεξαμενή περιορίζονται σε αδιάκοπους επαναλαμβανόμενους κύκλους και δεν μπορούν να αξιοποιήσουν το ηχοεντοπιστικό τους σύστημα (σόναρ), η συνεχής αντανάκλαση του οποίου στα τοιχώματα της δεξαμενής είναι ενοχλητική. Η αναγκαστική παραμονή τους στην επιφάνεια της δεξαμενής μπορεί να προκαλέσει δερματικά και οφθαλμολογικά προβλήματα. Πρόκειται για ένα περιβάλλον στερημένο από τα ηχητικά και άλλα ερεθίσματα της θάλασσας με αποτέλεσμα να μετατρέπονται σε κακέκτυπα του εαυτού τους που εκτελούν μια σειρά από εντολές και εξαρτώνται από τη μέριμνα του φροντιστή τους.
Εξαιτίας μάλιστα της πολύ περιορισμένης επιτυχίας των προγραμμάτων αναπαραγωγής σε καθεστώς αιχμαλωσίας, πολλά δελφινάρια ανά τον κόσμο εξακολουθούν να προμηθεύονται ζώα από ελεύθερους πληθυσμούς συντηρώντας τη βάρβαρη διαδικασία του κυνηγιού. Πολλά δελφίνια πεθαίνουν κατά τη σύλληψη είτε γιατί υποκύπτουν στα τραύματά τους είτε γιατί δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στο ψυχοσωματικό σοκ του κυνηγιού που συντελείται στην Ιαπωνία, στη Ρωσία και στις χώρες της Καραϊβικής. Το θέμα ήρθε στη δημοσιότητα προκαλώντας τη διεθνή κατακραυγή το 2009 με το βραβευμένο με Οσκαρ ντοκιμαντέρ «The Cove», που αποκάλυψε τη μεγάλη σφαγή δελφινιών που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στο Ταϊτζί της Ιαπωνίας. Τα δελφίνια, αφού συλληφθούν, περνούν από οντισιόν εκπαιδευτών και απεσταλμένων από διάφορα δελφινάρια. Επιλέγονται τα πιο όμορφα και τα υπόλοιπα σφαγιάζονται και πωλούνται για το κρέας τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα δελφίνι που σφάζεται αποφέρει κέρδη ύψους 500-600 δολαρίων, ενώ ένα ζωντανό που προορίζεται για δελφινάριο μπορεί να πουληθεί ως και 150.000 δολάρια.
Οι υπεύθυνοι στο Αττικό Πάρκο εξηγούν ότι διαφωνούν με τη συγκεκριμένη πρακτική και ότι τα δελφίνια που ζουν εκεί δεν προέρχονται από διαδικασία σύλληψης. Παρ’ όλα αυτά, αυτό δεν ίσχυε πάντα. Το 2010, όταν άνοιξε το δελφινάριο, ανάμεσα στα δελφίνια που ήρθαν εδώ από το Θαλάσσιο Μουσείο της Λιθουανίας ήταν και ο Argas που είχε συλληφθεί σε μεγάλη επιχείρηση στη δεκαετία του ’90 στη Μαύρη Θάλασσα και επέστρεψε στη Λιθουανία τον Σεπτέμβριο του 2013. Μάλιστα, η Πρωτοβουλία Κατά της Αιχμαλωσίας των Κητωδών υποστηρίζει ότι η ενδοκοινοτική μεταφορά των δελφινιών δεν έγινε όπως προβλέπεται και τα πιστοποιητικά που συνόδευαν τα δελφίνια δεν ήταν σε ισχύ, κατηγορία που αρνείται η διοίκηση του Αττικού Πάρκου. Το ΒΗΜΑgazino επικοινώνησε με τον ελληνοαμερικανό σκηνοθέτη του βραβευμένου με Οσκαρ «The Cove» («Ο Ορμος») Λούι Ψυχογιός, ο οποίος έχει παρακολουθήσει το ζήτημα. «Εμείς οι Ελληνες πρέπει να σεβαστούμε τις ζωές των δελφινιών. Στην αρχαία Ελλάδα θεωρούνταν έγκλημα που τιμωρούνταν με θανατική ποινή το να πληγώσεις ένα δελφίνι γιατί ο θρύλος έλεγε ότι τα δελφίνια βοηθούσαν τους ναυαγούς να σωθούν. Οταν φυλακίζεις σε μια δεξαμενή ένα δελφίνι που διασχίζει στη θάλασσα 100 μίλια την ημέρα και το αναγκάζεις μέσω της τροφής να δίνει παραστάσεις, αυτό δείχνει περισσότερα για την ηλιθιότητα των ανθρώπων παρά για την ευφυΐα των δελφινιών. Το Αττικό Πάρκο δεν είναι ένα πάρκο για δελφίνια, αλλά μια σκηνή θανάτου για αυτά τα ζώα. Οταν κάποιος πληρώνει ένα εισιτήριο, χρηματοδοτεί επί της ουσίας αυτό το θέαμα της κακοποίησης. Η άποψή μου είναι ότι το δελφινάριο πρέπει να κλείσει».
Υπάρχουν και ορισμένα ακόμη θολά σημεία στο ιστορικό του δελφιναρίου. Για παράδειγμα, ορισμένες εγκαταστάσεις δεν είχαν την απαιτούμενη πολεοδομική άδεια και γι’ αυτό επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 1,5 εκατ. ευρώ, τα οποία πλέον έχουν ρυθμιστεί –όπως μας διαβεβαιώνει η επιχείρηση – με τον νόμο περί τακτοποίησης αυθαιρέτων και πληρώνονται κανονικά. Το 2010 η Διεύθυνση Δασών απηύθυνε δύο συστάσεις για παύση λειτουργίας δελφιναρίου, οι οποίες δεν εισακούστηκαν. Τον Οκτώβριο του 2010 ακολούθησε απόφαση κατάσχεσης και των 11 τότε δελφινιών, αλλά οι παραστάσεις συνεχίστηκαν κανονικά. Τον Μάρτιο του 2011 αντιπροσωπεία πολιτών μεταξύ των οποίων και μέλη του Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών «Πέλαγος» κατέθεσαν ασφαλιστικά μέτρα και διατάχθηκε η προσωρινή διακοπή των παραστάσεων, απόφαση η οποία δεν τηρήθηκε. Τελικά τον Αύγουστο του 2011 το συγκεκριμένο δικαστήριο για την εκδίκαση των ασφαλιστικών μέτρων δήλωσε αναρμόδιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Δήμος Σπάτων – Αρτέμιδος απαντώντας με έγγραφό του στις 3 Ιουνίου του 2013 στον επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης αναφέρεται (στις εκθέσεις κατάσχεσης του Δασαρχείου Πεντέλης που έγιναν στις 09.11.2010 και 06.12.2012) ότι δεν επιτρέπεται τα δελφίνια να συμμετάσχουν σε παραστάσεις για το κοινό. Στο ίδιο έγγραφο ο δήμος ισχυρίζεται ότι ενημέρωσε την εταιρεία για την παράνομη δραστηριότητα, αλλά δεν προχώρησε σε σφράγιση του χώρου γιατί ανησυχούσε μήπως έθετε σε κίνδυνο τη ζωή των δελφινιών αφήνοντάς τα χωρίς φροντίδα. Τέλος, η άδεια της επιχείρησης έληξε το 2013 και δεν έχει ακόμη ανανεωθεί.
Το πρόβλημα εδώ έγκειται στην ερμηνεία του νόμου, καθώς η Ελλάδα έχει μια αρκετά προοδευτική νομολογία και με τον νόμο 4039 ορίζει ρητά ότι απαγορεύεται η χρησιμοποίηση κάθε είδους ζώου για θεάματα και συναφείς δραστηριότητες. Το Αττικό Πάρκο υποστηρίζει ότι δεν εμπίπτει σε αυτή τη νομοθεσία βαφτίζοντας «εκπαιδευτική παρουσίαση» τις παραστάσεις με τα δελφίνια. Μάλιστα, για να τεκμηριώσει αυτό το επιχείρημα παραθέτει ορισμένα στοιχεία που προκύπτουν από ερωτηματολόγια, που δεν διενεργούνται από ανεξάρτητο φορέα, τα οποία έχουν συμπληρωθεί από μαθητές σχολείων που επισκέπτονται το Πάρκο: «Ερώτηση 1: 98% είναι ικανοποιημένοι από την επίσκεψη στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο. Ερώτηση 2: 99% θεωρούν ότι η επίσκεψη έχει και εκπαιδευτικό χαρακτήρα για τους μαθητές. Ερώτηση 3: 97% θεωρούν ότι τέτοιες επισκέψεις ενισχύουν την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των μαθητών και την αγάπη τους προς τα ζώα. Ερώτηση 4: 94% έμειναν ευχαριστημένοι από τον εκπαιδευτικό χαρακτήρα της παρουσίασης των δελφινιών».
Ο νέος αναπληρωτής υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιάννης Τσιρώνης εκφράζει στο ΒΗΜΑgazino την πρόθεσή του να θωρακίσει πιο αποφασιστικά το θεσμικό πλαίσιο αναφορικά με την προστασία των κητωδών: «Ο νόμος 4039/2012 που απαγορεύει τις παραστάσεις με ζώα δεν έχει εφαρμοστεί στην περίπτωση του δελφιναρίου στο Αττικό Πάρκο. Ο πρώην υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Γιάννης Μανιάτης, παρά τη δέσμευσή του, δεν προχώρησε στην εφαρμογή του νόμου. Η πρόθεσή μας είναι να ισχυροποιήσουμε τον υπάρχοντα νόμο με την απαγόρευση της αιχμαλωσίας κητωδών που αποτελεί πάγιο αίτημα των Οικολογικών Οργανώσεων από την άφιξη των δελφινιών πριν από λίγα χρόνια».
Πέρα από το επιστημονικό προσωπικό του Πάρκου και ο συνιδιοκτήτης της επιχείρησης Ροδόλφος Ράλλης μίλησε στο ΒΗΜΑgazino και μας διαβεβαιώνει για την καταλληλότητα των εγκαταστάσεων, εκφράζοντας την πικρία του για τις επικρίσεις που έχουν δεχτεί: «Το θέμα έχει συζητηθεί με μονόπλευρη ένταση σε διάφορες ιστοσελίδες μιας μικρής μειοψηφίας της κοινωνίας μας που είτε λόγω παραπληροφόρησης είτε λόγω ιδιοτέλειας καταφέρεται εναντίον του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου. Το Αττικό Πάρκο έχει συρθεί σε τέσσερις νομικές διαμάχες τα τελευταία πέντε χρόνια και έχουμε τέσσερις δικαστικές αποφάσεις υπέρ μας! Οσον αφορά το Αρθρο 12 που επικαλούνται διάφοροι, εγώ ο ίδιος έχω αθωωθεί σε αυτόφωρο δικαστήριο, κάτι που οι πολέμιοί μας αποκρύπτουν. Επειδή δε και στην παρούσα «εκστρατεία» εναντίον μας προτρέπεται πάλι ο νέος υπουργός «να λάβει μέτρα που ο προηγούμενος (υπόπτως) δεν έλαβε…», σας ενημερώνω ότι τέσσερις υπουργοί ως τώρα δεν έλαβαν μέτρα εναντίον μας, όχι επειδή είμαστε τόσο… δικτυωμένοι, αλλά επειδή μόλις οι εκάστοτε σοβαρότατοι ελεγκτές άκουγαν τα γεγονότα, κοιτούσαν τα στοιχεία και έβλεπαν με τα μάτια τους την πραγματικότητα, μας δικαίωναν. Είμαστε σίγουροι ότι το έργο θα επαναληφθεί. Δυστυχώς, στην Ελλάδα των τελευταίων ετών για να βρεις το δίκιο σου και να μπορέσεις να κάνεις απρόσκοπτα τη δουλειά σου για την οποία είσαι περήφανος χωρίς να έχεις διεκδικήσει ούτε ένα ευρώ έλληνα φορολογουμένου, πρέπει να ταλαιπωρηθείς».
Οι καλές προθέσεις είναι δεδομένες. Ωστόσο υπάρχει μια δομική συνθήκη αφανούς κακοποίησης στα δελφινάρια, η οποία ξεκινά από το γεγονός ότι τα δελφίνια αποκόπτονται από το φυσικό τους περιβάλλον. Γι’ αυτό και το διεθνές φιλοζωικό κίνημα δεν στρέφεται ενάντια σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις αλλά ενάντια στην πρακτική της αιχμαλωσίας, η οποία αναπαράγει μη απελευθερώσιμους πληθυσμούς. Γι’ αυτό και ο πρώτος στόχος που τίθεται είναι η παύση των προγραμμάτων αναπαραγωγής. Από εκεί και πέρα, σε διεθνές επίπεδο υπάρχει μια πλούσια συζήτηση αναφορικά με το επόμενο βήμα, η οποία περιλαμβάνει πολλές ενδιαφέρουσες προτάσεις, μεταξύ των οποίων η δημιουργία προστατευόμενων θαλάσσιων όρμων ή η αξιοποίηση των δελφιναρίων ως τόπων περίθαλψης για τα δελφίνια που για κάποιον λόγο τραυματίστηκαν στο θαλάσσιο περιβάλλον, με την προϋπόθεση να επιστρέφουν σε αυτό, αφού θεραπευτούν και να μη συμμετάσχουν σε κανενός είδους παραστάσεις.
Σε ολόκληρο τον κόσμο υπάρχουν αυτή τη στιγμή 2.000 δελφίνια στις εγκαταστάσεις 343 επιχειρήσεων σε 63 χώρες. Η τάση όμως είναι ο περιορισμός των δελφιναρίων. Στην Ευρωπαϊκή Ενωση 13 χώρες δεν έχουν δελφινάρια, ενώ μια σειρά από χώρες από τη Χιλή ως την Κύπρο υιοθετούν σταδιακά τη νομοθεσία περί απαγόρευσης της αιχμαλωσίας. Το ζήτημα είναι λιγότερο νομικό και περισσότερο ηθικής και αισθητικής. «Για εμένα η προσέγγιση είναι καθαρά πολιτική. Πρόκειται για μια σχέση ασύδοτης εκμετάλλευσης του πιο δυνατού απέναντι στον πιο αδύνατο» επισημαίνει ο Θέμης Δημητρακόπουλος, επικεφαλής της Ομάδας για τα Δικαιώματα και την Προστασία των Ζώων του ΣΥΡΙΖΑ και εκ των πρωτεργατών της καμπάνιας κατά της αιχμαλωσίας. Το διακύβευμα λοιπόν στον σύγχρονο πολιτισμό είναι αν η ανθρωπότητα έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο επίγνωσης ώστε οι σχέσεις της με τα υπόλοιπα όντα να μη βασίζονται στην επιβολή και την εκμετάλλευση, αλλά στη συνύπαρξη και τον σεβασμό.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 01 Μαρτίου 2015
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
