Έκπληξη και απορία προκαλεί η μόλις έξι μέρες πριν από τις εκλογές δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως απόφασης του υπουργού Υγείας κ. Μάκη Βορίδη, με την οποία επιτρέπεται στους νοσηλευτές των νοσοκομείων να συνταγογραφούν φαρμακευτικά σκευάσματα και αναλώσιμο υγειονομικό υλικό στους ασθενείς. Η απόφαση αυτή έφερε την έντονη αντίδραση των γιατρών.
Ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ) κ. Μιχάλης Βλασταράκος επικοινώνησε με τον υπουργό ζητώντας του να αποσύρει άμεσα την απόφαση η οποία θέτει σε κίνδυνο την υγεία του ελληνικού λαού. «Επικοινώνησα άμεσα με τον υπουργό Υγείας διότι η απόφαση αυτή είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Αφενός μεν ανατίθενται στους νοσηλευτές καθήκοντα για τα οποία δεν έχουν εκπαιδευτεί και ως εκ τούτου δεν μπορούν να φέρουν εις πέρας. Αφετέρου θα δημιουργηθεί πρόβλημα στις εξαιρετικές συνεργατικές σχέσεις που έχουν οι γιατροί με τους νοσηλευτές. Δεν καταλαβαίνουν ότι το ιατρικό έργο απαιτεί υψηλή επιστημονική γνώση και τεκμηριωμένη εμπειρία. Φοβάμαι ότι η απόφαση αυτή –αν δεν ανακληθεί– θα προκαλέσει παρενέργειες που μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε δικαστικές περιπέτειες» δήλωσε στο «Βήμα» ο κ. Βλασταράκος.
Συγκριμένα, με την απόφαση δίνεται η δυνατότητα στους νοσηλευτές των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) και των εξωτερικών ιατρείων των νοσοκομείων να παραπέμπουν τους ασθενείς για διαγνωστικές εξετάσεις όπως η μέτρηση κεντρικής φλεβικής πιέσεως και η διενέργεια κλινικής εξέτασης (επισκόπηση, ακρόαση, ψηλάφηση). Επίσης, η νοσηλευτική κατ’ οίκον επίσκεψη περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και «συνταγογράφηση φαρμάκων και αναλώσιμου υγειονομικού υλικού όπως: ήπια αναλγητικά – αντιπυρετικά, βιταμίνες, σίδηρο, φυσιολογικό ορό 0,9%, αντιβηχικά σιρόπια, υπακτικά, αντιδιαρροϊκά, αντιεμετικά, επιδεσμικό υλικό, οξυζενέ, αντισηπτικά διαλύματα, επιθέματα, σύριγγες, συσκευές ορού, υλικό καθετηριασμού ουροδόχου κύστης, three way, spray κατακλίσεων και τραυμάτων».
Αντιδρούν και οι φαρμακοποιοί
Η συγκεκριμένη υπουργική απόφαση προκάλεσε την αντίδραση και των φαρμακοποιών. Ο κ. Γιάννης Δαγρές, αντιπρόεδρος του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ), μιλά με πολύ σκληρά λόγια για τον υπουργό Υγείας και την τελευταία του ενέργεια.
«Είναι απολύτως λάθος (σ.σ. η υπουργική απόφαση), προεκλογικό φθηνό ρουσφετάκι, τυφλό και άκομψο από έναν υπουργό ο οποίος είναι παντελώς άσχετος με τα θέματα υγείας και παίζει με εγκληματική επιπολαιότητα με φάρμακα και ουσίες για τα οποία δεν έχει την παραμικρή ιδέα» δηλώνει ο κ. Δαγρές, χαρακτηρίζοντας «λυπηρή την προεκλογική κατάντια της τωρινής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας».
Κινδυνεύουν ασθενείς
«Πώς θα αντιμετωπίσει ο νοσηλευτής ένα αλλεργικό σοκ;» αναρωτιούνται οι εκπρόσωποι του ΠΙΣ, εξηγώντας ότι ο γιατρός έχει τη γνώσητης φαρμακοκινητικής κάθε φαρμάκου μέσα στον οργανισμό του ασθενούς, τη γνώση των πιθανών αλληλεπιδράσεων με άλλα φάρμακα και, πάνω από όλα, τη γνώση της παθοφυσιολογίας στον οργανισμό του αρρώστου.«Ακόμη και τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα χρήζουν ιατρικές γνώσεις κλινικής φαρμακολογίας για να είναι ασφαλή στη συγχορήγησή τους με άλλα συνταγογραφούμενα φάρμακα» τονίζουν.
Σύμφωνα με τους γιατρούς, η άγνοια μπορεί να αποβεί μοιραία. Αν κάποιος ο οποίος δεν γνωρίζει τη φαρμακολογία του φαρμάκου ούτε την παθοφυσιολογία του αρρώστου συνταγογραφήσει ένα φάρμακο, τότε ο ασθενής κινδυνεύει να νοσήσει, να υποθεραπευθεί, να παρουσιάσει επιπλοκές από τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των χορηγούμενων φαρμάκων, ή ακόμη σε σοβαρές καταστάσεις, να χάσει και τη ζωή του.
Σε κάθε ασθενή η χορήγηση ενός φαρμάκου (π.χ. αντιδιαρροϊκού) μπορεί να προκαλέσει αλληλεπιδράεις με άλλα που ήδη παίρνει ο ασθενής. Αυτός ο έλεγχος και η παρακολούθηση των αλληλεπιδράσεων μπορεί να γίνειμόνοαπό τον θεράποντα γιατρό. Αν ένας μη γιατρός, όπως αναφέρουν, χορηγήσει το αντιδιαρροικό σε ασθενή που λαμβάνει ήδη αντιεπιληπτική ή αντιψυχωσική αγωγή και το φάρμακο αυτό έχει μεγάλη φαρμακολογική «συγγένεια δέσμευσης» με τα λευκώματα στο αίμα, θα αυξήσει κατά πολύ τη συγκέντρωση και θα επιφέρει ανεξέλεγκτα υψηλά επίπεδα του αντιεπιληπτικού ή του αντιψυχωστικού φαρμάκου στο αίμα, προκαλώντας στον οργανισμό τοξικότητα. Μπορεί βέβαια να συμβεί και το αντίθετο. Αν στη συγχορήγησή των φαρμάκων, η «συγγένεια δέσμευσης» είναι μικρή, τότε τα φάρμακα δεν απορροφώνται και ο ασθενής μπορεί να μείνει ακάλυπτοςαπό τη θεραπεία του.
Σημειώνουν επίσης ότι παροδικές καταστάσεις σε υγιείς (π.χ. διάρροια)αλλάζουντο φαρμακολογικό προφίλ των φαρμάκων διότι μηδενίζεται σχεδόν η δυνατότητα απορρόφησηςτων από του στόματος φαρμάκων από το γαστρεντερικό βλεννογόνο κατά τη διάρκεια του διαρροϊκού συνδρόμου.
Ακόμη, στα βρέφη και στα μικρά παιδιά χρειάζεται απόλυτη ιατρική καθοδήγηση των κατάλληλων δόσεων ανά ηλικία από κάθε φάρμακο, ώστε να αποφευχθεί η τοξικότητα και οι επιβλαβείς δράσεις του στον αναπτυσσόμενο οργανισμό.
Νοσηλευτές: Αδικαιολόγητες οι αντιδράσεις των γιατρών
Αδικαιολόγητες χαρακτηρίζουν οι νοσηλευτές τις αντιδράσεις των εκπροσώπων του ΠΙΣ και των άλλων Ιατρικών Συλλόγων.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της Ενωσης Νοσηλευτών Ελλάδος (ΕΝΕ), η υπουργική απόφαση «δεν κάνει τίποτε άλλο από το να επισημοποιεί και να νομιμοποποιεί τις κλινικές αρμοδιότητες των νοσηλευτών, που ούτως ή άλλως εκτελούνταν μέχρι σήμερα στα νοσηλευτικά ιδρύματα, μετά από την εκμάθησή τους στις νοσηλευτικές σχολές της τριτοβάθμιας νοσηλευτικής εκπαίδευσης. Οι περιγραφείσες νοσηλευτικές πράξεις, ουδόλως προσκρούουν σε αρμοδιότητες άλλου επαγγελματικού κλάδου, ούτε θίγουν το κύρος και το καθηκοντολόγιο άλλων ομάδων του χώρου της υγείας».
