Ο Γεργκ Ασμουσεν έχει ένα προνόμιο που ελάχιστοι διαθέτουν. Ανήκει στην πολύ στενή ομάδα των ανθρώπων που έχουν ζήσει από πάρα πολύ κοντά σχεδόν κάθε λεπτό της ελληνικής κρίσης, από το 2009 και μετά. Οσοι δε νόμισαν ότι μετά την αποχώρησή του από το Εκτελεστικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), το φθινόπωρο του 2013, και την ανάληψη της θέσης του υφυπουργού Εργασίας στην κυβέρνηση «μεγάλου συνασπισμού» Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών, η ενασχόληση αυτή θα σταματούσε, διαψεύστηκαν. Σήμερα ο 47χρονος Ασμουσεν είναι ίσως το βασικό κανάλι επικοινωνίας μεταξύ του Βερολίνου και του ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας τη δυνατότητα να ομιλεί απευθείας με τον Αλέξη Τσίπρα, καθώς και με στενούς συνεργάτες του.
Η επικοινωνία με την Κουμουνδούρου
Ο κ. Ασμουσεν ήταν αυτός που άνοιξε την πόρτα της ΕΚΤ για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ και ουσιαστικά δημιούργησε τον δίαυλο επικοινωνίας με τον Μπενουά Κερέ, στέλεχος του Εκτελεστικού Συμβουλίου και πολύ στενό συνεργάτη του Μάριο Ντράγκι. Δεν πρέπει να περνά απαρατήρητο ότι ο κ. Κερέ είναι ο άνθρωπος που κυρίως εκφράζει τη θέση της Φρανκφούρτης για τις ελληνικές υποθέσεις τις τελευταίες ημέρες.
Ο Γεργκ Ασμουσεν συνάντησε τον κ. Τσίπρα και στην Αθήνα την περασμένη άνοιξη. Βρέθηκε αργότερα μαζί του στο φημισμένο Ambrosetti Forum που διοργανώνεται ετησίως κοντά στη λίμνη του Κόμο στη Βόρεια Ιταλία και στο οποίο συγκεντρώνονται κορυφαίες προσωπικότητες της ευρωπαϊκής ελίτ. Εκεί τα είπαν συνοδευόμενοι και από τις συζύγους τους.
Δέχθηκε στο γραφείο του, στο οικολογικά φιλικό κτίριο του γερμανικού υπουργείου Εργασίας, τον περασμένο Σεπτέμβριο, τον Γιάννη Δραγασάκη και τον Γιώργο Σταθάκη. Είχε επίσης τηλεφωνικές επικοινωνίες τις τελευταίες εβδομάδες με τον κ. Τσίπρα και άλλα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Στενή είναι επίσης η επαφή του με τον εξ απορρήτων του κ. Τσίπρα, τον Νίκο Παππά.
Οπως είναι φυσικό βέβαια, ουδείς πρόκειται να αποδεχθεί στη γερμανική πρωτεύουσα ότι ένα στέλεχός της διεξάγει ανεπίσημες επαφές με τον κ. Τσίπρα. Ωστόσο, το πρόσφατο δημοσίευμα της έγκυρης γερμανικής εφημερίδας «Suddeutsche Zeitung», περί των επαφών Ασμουσεν – ΣΥΡΙΖΑ οι οποίες είναι εν γνώσει τόσο της καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ όσο και του σοσιαλδημοκράτη αντικαγκελαρίου Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο –πόσω μάλλον όταν συνυπογράφεται από την έγκυρη πένα της Κέρστιν Γκάμελιν, ανταποκρίτριας της εφημερίδας στις Βρυξέλλες.
Ανθρωποι που είναι σε θέση να γνωρίζουν το παρασκήνιο επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει επίσημη εντολή για τις επαφές Ασμουσεν – ΣΥΡΙΖΑ. Η Μέρκελ και ο Γκάμπριελ φυσικά και γνωρίζουν, όπως και ορισμένοι άνθρωποι στις Βρυξέλλες. Ο κ. Ασμουσεν πιστεύει όμως βαθιά, όπως τονίζουν συνομιλητές του προς «Το Βήμα», ότι η Ελλάδα πρέπει να μείνει στην ευρωζώνη, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα γίνει χωρίς προϋποθέσεις.
Ο κ. Ασμουσεν ανέπτυξε αμέσως πολύ καλή προσωπική χημεία με τον Μάριο Ντράγκι. Ισως να βοήθησε σε αυτό η καλή γνώση της ιταλικής γλώσσας, καθώς ο γερμανός αξιωματούχος διαθέτει μεταπτυχιακό δίπλωμα στη Διοίκηση Επιχειρήσεων από το φημισμένο πανεπιστήμιο Bocconi του Μιλάνου.
Η Κύπρος και το «Σχέδιο Ζ»
Ο Ασμουσεν διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στην περίπτωση της εισόδου της Κύπρου σε μνημόνιο, αλλά και στη διαμόρφωση του άκρως απόρρητου «Σχεδίου Ζ» για τη διαχείριση του Grexit, όπως έγραψαν οι «Financial Times». Μείζων ήταν επίσης ο ρόλος του Ασμουσεν στη διαμόρφωση του σχεδίου ΟΜΤ που ανακοίνωσε ο Ντράγκι το 2012 για να ηρεμήσει τις αγορές ομολόγων.
Αποδίδουν οι επαφές; Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι αν και σε ορισμένα ζητήματα υπάρχουν διαφωνίες (όπως π.χ. στις διακηρύξεις ΣΥΡΙΖΑ περί διάσκεψης για το χρέος), ίσως να μπορεί να βρεθεί μια συμβιβαστική λύση στο ζήτημα της παράτασης του υπάρχοντος προγράμματος ως και τον Ιούνιο. Αυτό θα επέτρεπε να ολοκληρωθούν με μεγαλύτερη άνεση οι διαπραγματεύσεις για την αξιολόγηση και την προληπτική γραμμή, αλλά επίσης να προστατευθεί ο τραπεζικός τομέας και να αποφευχθεί το ατύχημα μη πληρωμής των ομολόγων της ΕΚΤ που λήγουν τον Ιούλιο. Οι οριστικές απαντήσεις όμως θα αργήσουν ακόμη…
Γνώστης του «ελληνικού προβλήματος»
Τα τρία πλεονεκτήματα του γερμανού πολιτικού
Ο κ. Ασμουσεν διαθέτει ένα τριπλό πλεονέκτημα που τον μετατρέπει σε ιδανικό συνομιλητή του ΣΥΡΙΖΑ, ενός κόμματος του οποίου η προοπτική ανάληψης της εξουσίας έχει προκαλέσει προβληματισμό στο Βερολίνο.
Το πρώτο πλεονέκτημα του είναι ότι ξέρει το «ελληνικό πρόβλημα» σε όλες του τις λεπτομέρειες. Οταν ξέσπασε ο τυφώνας της κρίσης, στα τέλη του 2009, βρισκόταν στο υπουργείο Οικονομικών. Ηταν υφυπουργός αρμόδιος για τη δημοσιονομική και μακροοικονομική πολιτική ήδη από το 2008 επί υπουργίας Πέερ Στάινμπρουκ. Μετά τις εκλογές του 2009 η καγκελάριος Μέρκελ τοποθέτησε στο υπουργείο Οικονομικών τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, το έμπειρο μάτι του οποίου διέκρινε αμέσως τις ικανότητες του νεαρού τεχνοκράτη. Η προέλευσή του από το SPD δεν απετέλεσε το παραμικρό πρόβλημα.
Ο κ. Ασμουσεν έχει οξυμμένο πολιτικό αισθητήριο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είχε εξαρχής ξεκάθαρες θέσεις για την πολιτική αυστηρής δημοσιονομικής προσαρμογής που έπρεπε να ακολουθήσει η Ελλάδα το 2010. Αυτό είχε την ευκαιρία να το διαπιστώσει ο γράφων σε συνάντηση που είχε μαζί του, παρουσία ομάδος ελλήνων δημοσιογράφων, το φθινόπωρο του 2010 .
Ο κ. Ασμουσεν είχε οικοδομήσει μία αρκετά καλή συνεργασία με τον τότε υπουργό Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου. Ακόμη και σήμερα ρωτά τους έλληνες συνομιλητές του «τι κάνει ο Γιώργος». Ηταν επίσης παρών στην περιβόητη, πλέον, συνάντηση στο ξενοδοχείο «Μόνοπολ» του Βρότσλαβ της Πολωνίας το 2011, όταν ο κ. Σόιμπλε φέρεται να πρότεινε στον Ευάγγελο Βενιζέλο και στον Γιώργο Ζανιά μία συναινετική έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Ακόμη και μετά τη μετακόμισή του στη Φρανκφούρτη, ο κ. Ασμουσεν είχε άριστη σχέση με τον πρώην υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, την εργατικότητα του οποίου εκτιμούσε ιδιαίτερα. Μόνο με τον κ. Βενιζέλο η σχέση του είναι ελαφρώς τεταμένη…
Το δεύτερο πλεονέκτημά του γερμανού υφυπουργού Εργασίας είναι ότι προέρχεται από το SPD. Σε μία κυβέρνηση «μεγάλου συνασπισμού» όπως η σημερινή στη Γερμανία, αυτό αποτελεί «κλειδί». Ηδη, εδώ και αρκετό καιρό, στους κόλπους των γερμανών Σοσιαλδημοκρατών έχει αρχίσει και διαμορφώνεται η άποψη ότι χρειάζεται να υπάρχουν επαφές με τον ΣΥΡΙΖΑ ακόμη και αν το κόμμα αυτό δεν ανήκει στους ευρωπαίους Σοσιαλιστές. Αλλωστε, το «αδελφό κόμμα» του SPD στην Ελλάδα είναι το ΠαΣοΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ ομιλεί, επισήμως, στη Γερμανία με το Die Linke.
Υπάρχει και μία τρίτη παράμετρος. Ο κ. Ασμουσεν γνωρίζει όσο λίγοι τα θέματα που άπτονται της ΕΚΤ. Οταν εκλήθη να αντικαταστήσει τον «ιέρακα» Γιούργκεν Σταρκ, πολλοί ανέμεναν ότι θα αναλάμβανε τη θέση που εκείνος κατείχε, δηλαδή εκείνη του επικεφαλής οικονομολόγου. Αντιθέτως, ο κ. Ασμουσεν ανέλαβε επικεφαλής του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σχέσεων. Από τη θέση αυτή χειριζόταν τις σχέσεις με όλα τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ