Το 2014 ήταν ιδιαιτέρως αυξημένες οι απειλές εναντίον δημοσιογράφων στη Γαλλία –και όχι μόνο από ισλαμιστές, λέει στο «Βήμα» ο Βενσάν Λαμιέ, επικεφαλής του Εθνικού Συνδικάτου Δημοσιογράφων (SNJ), της μεγαλύτερης ένωσης δημοσιογράφων στη Γαλλία.
«Η Τετάρτη ήταν μια μαύρη μέρα για τον Τύπο, μια μαύρη μέρα για τη δημοκρατία. Αυτό που συνέβη ούτε που το φανταζόμασταν. Οι συντάκτες μιας εφημερίδας εκτελέστηκαν λόγω του ότι τα σκίτσα τους δεν άρεσαν σε μερικούς. Ποτέ μέχρι σήμερα δεν είχαμε φανταστεί ότι θα συνέβαινε κάτι τέτοιο στη Γαλλία» λέει. Και τονίζει: «Η θετική πλευρά της μαύρης αυτής μέρας –διότι, ευτυχώς, υπάρχει και μια τέτοια –ήταν η τεράστια αλληλεγγύη και η επιθυμία των δημοσιογράφων να αντιδράσουν σε αυτό που συνέβη. Ηταν επίσης εκπληκτική η αντίδραση του κόσμου. Πραγματοποιήθηκαν καμιά εκατοστή διαδηλώσεις στη Γαλλία, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν αυθόρμητα στους δρόμους για να τονίσουν ότι όλους μας άγγιξε αυτό που συνέβη, όλοι είμαστε Charlie. Συγκεντρώσεις συμπαράστασης διοργανώθηκαν σε όλο τον κόσμο. Είμαστε ακόμη συναισθηματικά φορτισμένοι διότι ήταν συνάδελφοι τους οποίους πολλοί από εμάς γνωρίζαμε προσωπικά. Υπάρχει όμως και το «μετά». Ηδη αρχίσαμε να συνειδητοποιούμε από την ίδια την ημέρα της επίθεσης ότι είναι αναγκαίο να διαφυλάξουμε την ελευθερία της έκφρασης».
Υπάρχει ο κίνδυνος οι δημοσιογράφοι να αρχίσουν να αυτολογοκρίνονται από τον φόβο μήπως υποστούν συνέπειες που θα τους στοιχίσουν ακόμη και τη ζωή τους;
«Δεν το νομίζω. Βεβαίως δεν γνωρίζουμε πώς σκέφτεται ο καθένας. Αλλά αν αρχίσουμε να αυτολογοκρινόμαστε, σημαίνει ότι θα έχουμε υποκύψει στην τρομοκρατία. Και θα δικαιώσουμε τους δολοφόνους και τους εχθρούς της ελευθερίας. Πιστεύω ότι οι δημοσιογράφοι είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν να κάνουν τη δουλειά τους, να βιντεοσκοπούν, να σκιτσάρουν, να γράφουν. Είδαμε μερικές πολύ δυνατές εικόνες την Τετάρτη, ανθρώπους που κράδαιναν στυλό ή δημοσιογραφικές ταυτότητες. Πρέπει να συνεχίσουμε να μεταφέρουμε στον κόσμο ό,τι συμβαίνει χωρίς να φοβόμαστε».
Αν όμως πρόκειται να κριτικάρουν το Ισλάμ, δεν είναι πιθανό μερικοί δημοσιογράφοι να μετριάσουν τον λόγο τους;
«Το αντίθετο. Ενα από τα κυριότερα που ειπώθηκαν μετά την επίθεση ήταν ότι θέλησαν να εκτελέσουν τη σύνταξη μιας εφημερίδας για να τη σκοτώσουν αλλά στην πραγματικότητα έκαναν αθάνατο το «Charlie Hebdo»».
Στην ιστοσελίδα του SNJ αναφέρεστε στις απειλές που δέχονται γάλλοι δημοσιογράφοι με συγκεκριμένα παραδείγματα, όπως έναν δημοσιογράφο του «Monde». Ποιος τους απειλεί;
«Πάντα διατυπώνονταν απειλές εναντίον δημοσιογράφων αλλά το 2014 ήταν μια χρονιά κατά την οποία πολλοί συντάκτες μεγάλων εφημερίδων δέχθηκαν απειλές κατά της ζωής τους. Οι απειλές αυτές ήταν σοβαρές και πολλές φορές οδήγησαν στη λήψη αστυνομικών μέτρων. Δεν είχαν όμως σχέση με το Ισλάμ αλλά με δικαστικές έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη για διάφορα ζητήματα. Την Τετάρτη, από τις απειλές περάσαμε στην επίθεση».
Η επίθεση στο «Charlie Hebdo» τροφοδοτεί τις αντιδράσεις της Ακροδεξιάς κατά των μουσουλμάνων το οποίο με τη σειρά του ριζοσπαστικοποιεί τους ισλαμιστές. Πώς θα σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος;
«Υπάρχουν ορισμένοι που προσπαθούν να κάνουν την κατάσταση να εκτραχυνθεί και άλλοι που είναι ικανοί να προβούν σε πράξεις ακραίας βαρβαρότητας. Από την Τετάρτη όμως παρατηρούμε ότι η χώρα είναι ενωμένη στον πόνο, στο συναίσθημα, στο πένθος και στην επιθυμία να περιοριστεί η μισαλλοδοξία. Στις διαδηλώσεις εναντίον της επίθεσης στο «Charlie Hebdo» συμμετείχαν άνθρωποι κάθε θρησκείας και κάθε πολιτικής απόχρωσης. Πιστεύω ότι σηκώθηκε ένα δημοκρατικό κύμα. Τα άκρα πάντα αλληλοτροφοδοτούνται, είναι ένας φαύλος κύκλος αλλά όλοι μαζί πρέπει να προσπαθήσουμε να μην τον τροφοδοτούμε. Η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου, όπως είδαμε, έχει πλήρη συνείδηση του τι διακυβεύεται. Και επιθυμεί να λύσουμε όλοι μαζί αυτά τα ζητήματα».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ