Σημαντική ήταν η επιβάρυνση των οικονομικών αποτελεσμάτων του κλάδου των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας το 2013, ως αποτέλεσμα της εφαρμογής του νόμου περί clawback και rebate, βάσει του οποίου οι επιχειρήσεις του κλάδου υποχρεώθηκαν σε «απομείωση» των απαιτήσεών τους για τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους σε ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ. Επίσης, μείωση παρουσίασαν τα συνολικά έσοδα των επιχειρήσεων παροχής ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα το 2013 σε σχέση με το 2012, η οποία σε ποσοστό εκτιμάται στο 19% περίπου.
Τα παραπάνω προκύπτουν από την κλαδική μελέτη «Ιδιωτικές Υπηρεσίες Υγείας» που εκπόνησε πρόσφατα η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group ΑΕ. Η εν λόγω μελέτη πραγματεύεται τους τομείς των γενικών θεραπευτηρίων, των μαιευτικών – γυναικολογικών κλινικών και των διαγνωστικών κέντρων, καθώς και την υποκατηγορία των νευροψυχιατρικών κλινικών, εξετάζοντας την πορεία και τις προοπτικές τους.
Τα ιδιωτικά θεραπευτήρια διακρίνονται σε μεγάλες πολυδύναμες κλινικές, σε μεσαίες και μικρότερες μονάδες, ενώ ξεχωριστή κατηγορία αποτελούν τα νευροψυχιατρικά θεραπευτήρια, οι κλινικές αποκατάστασης – αποθεραπείας και οι μαιευτικές κλινικές. Σημαντικός είναι και ο αριθμός των ιδιωτικών διαγνωστικών κέντρων, αρκετά δε εξ’ αυτών ανήκουν σε μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους.
Σύμφωνα με στελέχη της ICAP Group, σχετικά με τις εξελίξεις της συγκεκριμένης αγοράς «Η συνολική αγορά των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας (βάσει αξίας), παρουσίασε μείωση της τάξης του 19% το 2013 σε σχέση με το 2012. Ειδικότερα κατά κατηγορία, τη μεγαλύτερη μείωση εμφανίζουν τα έσοδα των γενικών κλινικών (ποσοστό περίπου 23%) και ακολουθεί η αγορά των μαιευτικών – γυναικολογικών κλινικών με ποσοστό μείωσης περίπου 15%. Σχετικά με τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα, η μείωση των εσόδων τους διαμορφώθηκε στο 9,5% το 2012. Απώλειες καταγράφονται και για την υποκατηγορία των νευροψυχιατρικών κλινικών, το μέγεθος αγοράς των οποίων μειώθηκε κατά 22% περίπου την περίοδο 2013/12. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι, εάν δεν ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις από την εφαρμογή του νόμου περί clawback και rebate, τότε εκτιμάται ότι το ποσοστό μείωσης της συνολικής αξίας της αγοράς των γενικών και μαιευτικών κλινικών θα ήταν σαφώς χαμηλότερο το 2013/2012».
Ο κ. Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, Senior Consultant στη Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP, επισημαίνει σχετικά με τη διάρθρωση της αγοράς: «Οι γενικές κλινικές αποσπούν το μεγαλύτερο μερίδιο στο σύνολο της αγοράς των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας, το οποίο εκτιμάται στο 61% περίπου για το 2013. Οι μαιευτικές κλινικές συγκεντρώνουν περίπου το 14% των συνολικών εσόδων, ενώ το υπόλοιπο 25% μοιράζονται τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα. Οι νευροψυχιατρικές κλινικές αντιπροσωπεύουν το 9% περίπου της αγοράς των γενικών κλινικών το 2013».
Στο πλαίσιο της μελέτης έγινε εκτεταμένη χρηματοοικονομική ανάλυση των επιχειρήσεων του κλάδου βάσει 19 επιλεγμένων αριθμοδεικτών για την πενταετία 2009-2013. Επίσης, συνετάχθη ομαδοποιημένος ισολογισμός (για τις χρήσεις 2012 και 2013) βάσει αντιπροσωπευτικού δείγματος 57 επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιδιωτικών κλινικών, 10 επιχειρήσεων εκμετάλλευσης μαιευτικών κλινικών και 53 επιχειρήσεων εκμετάλλευσης διαγνωστικών κέντρων.
Από την ανάλυση των ομαδοποιημένων ισολογισμών προκύπτουν τα εξής:
Το σύνολο του ενεργητικού των ιδιωτικών κλινικών παρουσίασε ποσοστιαία μείωση 10% το 2013, των μαιευτικών κλινικών μείωση κατά 5,5% και των διαγνωστικών κέντρων κατά 2,2%.
Τα συνολικά έσοδα των ιδιωτικών κλινικών εμφανίζονται μειωμένα κατά 25%, των μαιευτικών κλινικών μειωμένα κατά 14,4% και των διαγνωστικών κέντρων μειωμένα κατά 7,7%.
Το τελικό καθαρό αποτέλεσμα των γενικών αλλά και των μαιευτικών κλινικών παρέμεινε ζημιογόνο και το 2013, αλλά το ύψος των ζημιών περιορίσθηκε. Διαφορετική είναι η εικόνα για τα διαγνωστικά κέντρα, το τελικό αποτέλεσμα των οποίων ήταν κερδοφόρο, μειωμένο ωστόσο κατά 28% το 2013/2012. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονισθεί το γεγονός ότι, η εφαρμογή του νόμου 4172/2013 (μηχανισμός αυτόματων επιστροφών clawback / rebate), επιβάρυνε σε σημαντικό βαθμό τα οικονομικά αποτελέσματα των εταιρειών του κλάδου.
Εκπρόσωποι του κλάδου είναι αρκετά επιφυλακτικοί ως προς την εξέλιξη της συνολικής αγοράς των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας το 2014 και τηρούν στάση «αναμονής» μπροστά στις τρέχουσες οικονομικές εξελίξεις της χώρας. Μελετώντας τα οικονομικά αποτελέσματα των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων του κλάδου για το πρώτο 3μηνο του 2014 σε σύγκριση με το αντίστοιχο 3μηνο του 2013, καταγράφεται (αθροιστικά) στασιμότητα των συνολικών εσόδων τους.