Νέα σελίδα γυρίζει στις αερομεταφορές της Ελλάδας, καθώς η ελληνογερμανική κοινοπραξία Fraport – Slentel, με επικεφαλής την εταιρεία διαχείρισης του αεροδρομίου της Φρανκφούρτης και άλλων 10 αερολιμένων στον κόσμο, ανεδείχθη νικήτρια στον διαγωνισμό του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) για την παραχώρηση 14 περιφερειακών αεροδρομίων για 40+10 χρόνια.Τα αεροδρόμια που θα παραχωρηθούν είναι χωρισμένα σε δύο ομάδες: Η πρώτη περιλαμβάνει τα αεροδρόμια Θεσσαλονίκης, Κέρκυρας, Χανίων, Κεφαλλονιάς, Ζακύνθου, Ακτίου, Καβάλας και η δεύτερη τους αερολιμένες Ρόδου, Κω, Σάμου, Μυτιλήνης, Μυκόνου, Σαντορίνης, Σκιάθου.
Υψηλότερο τίμημα
Στη Fraport μεγαλομέτοχος είναι το ομόσπονδο κρατίδιο της Εσσης, ενώ συμμετέχουν το Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο της περιοχής, ο όμιλος Lufthansa κ.τ.λ. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος της Κυριακής», οι Γερμανοί είχαν εκδηλώσει άμεσα το ενδιαφέρον τους για την ιδιωτικοποίηση των αεροδρομίων και κίνησαν γη και ουρανό προκειμένου να συμμετάσχουν στη διαδικασία. Μάλιστα, τεχνικός σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ ήταν η Lufthansa Consulting, θυγατρική του ομώνυμου ομίλου. Σύμφωνα με κορυφαία στελέχη της αγοράς, συντρέχουν διάφοροι λόγοι που εξηγούν τη συγκεκριμένη εξέλιξη.
- Η παγκόσμια αεροπορική αγορά τόσο σε επίπεδο υποδομών όσο και σε επίπεδο αερογραμμών συγκεντρώνεται όλο και περισσότερο προκειμένου να αντέξει στον διεθνή ανταγωνισμό.
- Ο ευρωπαϊκός χώρος αντιμετωπίζει τεράστιες προκλήσεις, λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης των αεροπορικών συστημάτων της Μέσης Ανατολής, τα οποία ήδη «λυγίζουν» την Ευρώπη.
- Η δυνατότητα απόκτησης προσοδοφόρων αεροδρομίων είναι ιδιαίτερα σπάνια.
- Ο ελληνικός τουρισμός θεωρείται από τους Γερμανούς σίγουρη πηγή εσόδων.
- Το αεροπορικό σύστημα της Γερμανίας αναζητεί χώρο επέκτασης.
- Η Εσση θέλει να πάρει την «εκδίκησή» της για την «απώλεια» της Hochtief από τους Ισπανούς.
Το Δημόσιο αναμένει σημαντικά έσοδα από τη διαδικασία. Το τίμημα των 1,234 δισ. ευρώ θα καταβληθεί άμεσα, ενώ το κράτος θα λαμβάνει εγγυημένο μίσθωμα 22,9 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο το οποίο ανέρχεται σε 1,2 δισ. ευρώ αθροιστικά για όλη τη διάρκεια της παραχώρησης.
Εσοδα και χρεώσεις
Παράλληλα, το Δημόσιο θα εισπράττει σε ετήσια βάση, μετά την πρώτη τριετία, ποσοστό 25% από τα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων έσοδα (EBITDA) των αεροδρομίων. Το συγκεκριμένο ποσό δεν μπορεί να εκτιμηθεί. Ωστόσο κατά δήλωση της κοινοπραξίας το 2016 η εταιρεία θα έχει EBITDA 90 εκατ. ευρώ. Σημειωτέον ότι το 2013 το «Ελ. Βενιζέλος» είχε EBITDA 163 εκατ. ευρώ.
Πηγές της αεροπορικής αγοράς χαρακτηρίζουν το τίμημα των Γερμανών «υψηλό και γενναιόδωρο» και σημειώνουν ότι η κάθοδος της Fraport στην Ελλάδα θα οδηγήσει σε εκσυγχρονισμό των υποδομών και θα ενισχύσει τη λειτουργία του ανταγωνισμού.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της σύμβασης παραχώρησης, υπάρχουν ρυθμιζόμενα τέλη, όπως το «σπατόσημο», που δεν θα ξεπερνούν τις χρεώσεις των ανταγωνιστικών αεροδρομίων της Μεσογείου. Ωστόσο θα υπάρχουν και μη ρυθμιζόμενες χρεώσεις, τις οποίες θα διαμορφώνει ελεύθερα ο παραχωρησιούχος. Ωστόσο, για να αυξήσει τις χρεώσεις, θα πρέπει να θεωρεί πολύ ισχυρή τη θέση του έναντι των υπόλοιπων αεροδρομίων του Νότου.
Παράλληλα η κίνηση αναβαθμίζει τον όμιλο του επιχειρηματία κ. Δημήτρη Κοπελούζου σε μια περίοδο αναδιάταξης των επιχειρηματικών δυνάμεων της χώρας, καθώς συμπράττει με έναν διεθνή αεροπορικό φορέα για πολλά χρόνια. Οι Γερμανοί της Fraport θα διαθέτουν με διαφορά το πάνω χέρι στην κοινοπραξία, η οποία θα «τρέξει» επενδύσεις 330 εκατ. ευρώ την πρώτη τετραετία και άλλα 1,4 δισ. ευρώ στο σύνολο της παραχώρησης.
Πλέον, έπονται η δημιουργία της εταιρείας παραχώρησης, το «πράσινο φως» από τις αρχές ανταγωνισμού, η υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης, η έγκρισή της από το Ελεγκτικό Συνέδριο και η κύρωση της σύμβασης από τη Βουλή.
Εργασίες ανακαίνισης
Ακολουθούν οι εργασίες ανακαίνισης του συνόλου των αεροδρομίων, οι οποίες θα ολοκληρωθούν εντός 20 μηνών, ενώ θα αναπτυχθούν εργοτάξια στα αεροδρόμια με στόχο να διαθέτουν τερματικούς σταθμούς 10.000 τ.μ. για κάθε 1 εκατομμύριο επιβάτες. Για παράδειγμα, έχει προγραμματιστεί για το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης επέκταση του αεροσταθμού κατά 35.000 τ.μ. (σήμερα έχει 26.600 τ.μ.), για το αεροδρόμιο της Κω κατά 18.000 τ.μ. και της Σαντορίνης κατά 17.000 τ.μ. Σύμφωνα με στελέχη της κοινοπραξίας, εκ παραλλήλου θα ξεκινήσουν τόσο στοχευμένες προσπάθειες για την προσέλκυση νέων αεροπορικών εταιρειών όσο και η οργάνωση των μη αεροπορικών δραστηριοτήτων με την ανάπτυξη του εμπορικού τομέα καταστημάτων.
Βέβαια η παραχώρηση των αεροδρομίων τελεί υπό την αίρεση της έγκρισης από τη Βουλή, η οποία θα κληθεί να δώσει στις δύο συμβάσεις ισχύ νόμου. Ετσι είναι πιθανόν το ενδεχόμενο εκλογών και ανάδειξης νέας κυβέρνησης να αναστείλει τις διαδικασίες. Μάλιστα ο υπεύθυνος Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ κ. Γιώργος Σταθάκης χαρακτήρισε προ ημερών την παραχώρηση των αεροδρομίων ενέργεια που «κινείται στα όρια της νομιμότητας» και «προσβάλλει ευθέως το δημόσιο συμφέρον», υπογραμμίζοντας την κατηγορηματική αντίθεση του ΣΥΡΙΖΑ στην ιδιωτικοποίηση των 14 αερολιμένων.
ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
Σαφές πλαίσιο με δεσμεύσεις
Οι δραστηριότητες των αεροδρομίων συνεισφέρουν περίπου στο 2% του ΑΕΠ, όπου αν συνυπολογιστούν και οι πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις των αερομεταφορών σε άλλους κλάδους της οικονομίας η συμβολή τους στην οικονομία εκτιμάται ότι προσεγγίζει το 12% του ΑΕΠ, αναφέρει ο επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Δημήτρης Δημητρίου.
ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
Σαφές πλαίσιο με δεσμεύσεις
Οι δραστηριότητες των αεροδρομίων συνεισφέρουν περίπου στο 2% του ΑΕΠ, όπου αν συνυπολογιστούν και οι πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις των αερομεταφορών σε άλλους κλάδους της οικονομίας η συμβολή τους στην οικονομία εκτιμάται ότι προσεγγίζει το 12% του ΑΕΠ, αναφέρει ο επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Δημήτρης Δημητρίου.
Οπως υπογραμμίζει, υπάρχει μεγάλη ανάγκη για ένα σαφές πλαίσιο που θα προσδιορίζει τις υποχρεώσεις του κράτους κυρίως στη ρύθμιση και στην ανταγωνιστικότητα στις μεταφορές και τις δεσμεύσεις του παραχωρησιούχου στη λειτουργία των αεροδρομίων και την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων υπέρ της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και της κοινωνικής ευημερίας.
Ο κ. Δημητρίου εξηγεί ότι ειδικά για την Ελλάδα, όπου καταγράφεται υψηλή συσχέτιση μεταξύ ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας στις μεταφορικές υπηρεσίες, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση επενδυτικών πλάνων που βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα και αναβαθμίζουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες αποτελούν κρίσιμο στοιχείο στην πορεία ανάκαμψης της οικονομίας.
«Με δεδομένο ότι οι συμβάσεις δεσμεύουν τη χώρα για πολλές δεκαετίες, η συζήτηση θα πρέπει να επικεντρωθεί κυρίως στις προοπτικές, στα οφέλη, στις υποχρεώσεις και στους στόχους που απορρέουν από τις παραχωρήσεις που δρουν πολλαπλασιαστικά και θα επιδρούν καταλυτικά για πολλές δεκαετίες στο οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, και λιγότερο στο ύψος του τιμήματος» τονίζει ο κ. Δημητρίου.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ