ΖΑΝ-ΚΡΙΣΤΟΦ ΓΚΡΑΝΖΕ
Καϊκέν – Το μαχαίρι της τιμής και της αγάπης

Μετάφραση Μαρία Γαβαλά.
Εκδόσεις Καλέντη, 2014,
σελ. 568, τιμή 19,50 ευρώ

Ο Ζαν-Κριστόφ Γκρανζέ (γενν. το 1961), δημοσιογράφος και σεναριογράφος του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, γράφει αστυνομικά μυθιστορήματα που διακρίνονται για την ωμότητά τους. Γνωστός στο ελληνικό κοινό από προηγούμενα έργα του, στο Καϊκέν (ο τίτλος παραπέμπει σε ένα είδος γιαπωνέζικου μαχαιριού), ένα περιπετειώδες θρίλερ που διαδραματίζεται το 2011 στη Γαλλία και στην Ιαπωνία, αφηγείται την ιστορία της Ναόκο, μιας όμορφης Γιαπωνέζας που ζει στο Παρίσι με τον άντρα της, τον αστυνομικό Ολιβιέ Πασάν, και τα δύο παιδιά τους. Η Ναόκο, κόρη τυπικής γιαπωνέζικης οικογένειας, μεγαλωμένη με σκληρότητα, κυρίως του πατέρα της, όπως όλα τα παιδιά στη μεγάλη ασιατική χώρα, εγκαταστάθηκε στο Παρίσι για επαγγελματικούς λόγους πραγματοποιώντας το όνειρο της μητέρας της. Βίωσε τις δυσκολίες της μεγάλης πόλης, απογοητεύτηκε από τους ανθρώπους και ξαφνικά όλα άλλαξαν στη ζωή της με την εμφάνιση του Ολιβιέ Πασάν, ενός αξιωματικού της αστυνομίας παθιασμένου με την Ιαπωνία, ενός γάλλου σαμουράι. Νιώθοντας έρωτα ο ένας για τον άλλον, παντρεύονται και κάνουν δύο παιδιά. Βαθμιαία όμως ο γάμος τους βαλτώνει, τον έχει φθείρει η πλήξη μα και η εργασιομανία του Πασάν, ο οποίος την παραμελεί εξαιτίας της δουλειάς του. Και ενώ ετοιμάζονται να πάρουν διαζύγιο, ο Πασάν εμπλέκεται στην υπόθεση ενός μανιακού δολοφόνου, ο οποίος σκοτώνει εγκύους γυναίκες. Ο Πασάν, έχοντας ζήσει δύσκολα παιδικά χρόνια, με μια καταδίκη για κατάχρηση εξουσίας και ανυπακοή, υπακούοντας μόνο στους δικούς του νόμους ηθικής, εξαπολύει κυνηγητό εναντίον του σίριαλ κίλερ. Από τη μεριά του, ο δολοφόνος, ο Πατρίκ Γκιγιάρ, ευφυής και παράτολμος, με δύσκολα επίσης παιδικά χρόνια και μια γενετική ανωμαλία που τον κάνει να μισεί τους ανθρώπους, στήνει παγίδες στον Πασάν.

Ωστόσο η πάλη του καλού αστυνομικού με τον κακό δολοφόνο δεν είναι το αποκλειστικό μέλημα του συγγραφέα. Διότι ο Γκρανζέ νοιάζεται περισσότερο για τη σχέση της Ναόκο με τον άντρα της. Γι’ αυτό από την αρχή, αφηγούμενος με δεξιοτεχνία την ιστορία του, εναλλάσσει κεφάλαια βίας και δράσης με κεφάλαια τρυφερά, όπου αποτυπώνονται οι οικογενειακές στιγμές του Πασάν.
Ενα στοιχείο του μυθιστορήματος που τέρπει τον αναγνώστη είναι οι αισθαντικές περιγραφές του Παρισιού, μιας μεγαλούπολης ιδανικής ως χώρου δράσης μιας νουάρ ιστορίας. Διαβάζουμε: «Η θέα του Παρισιού ήταν εντυπωσιακή. Μπροστά του οι χιλιάδες φανοστάτες που έσβηναν, το πλήθος των ουρανοξυστών και των πολυκατοικιών που κολυμπούσαν μες στην αχλή της βροχής ήταν η τραγική θεατρική σκηνή ενός πρωτόγονου πολέμου. Η κοιλάδα κάθε βίας».
Παράλληλα ο Γκρανζέ επιχειρεί να μιλήσει για τους Γιαπωνέζους, τα ήθη και τις παραδόσεις τους, τον πολιτισμό τους (τους σαμουράι, τις γκέισες, το σούσι, το χαρακίρι, τη Sony), τη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο (Γιούκιο Μισίμα, Γιασουνάρι Καουαμπάτα, Ακίρα Κουροσάουα, Τοσίρο Μιφούνε), τις ιαπωνικές πόλεις και ιδίως για το Τόκιο, μια πόλη-καλειδοσκόπιο, όπου δρουν οι ήρωές του όταν αφήνουν το Παρίσι. Η περιγραφή ενός γιαπωνέζικου τοπίου είναι άκρως ποιητική: «Μια ηλιαχτίδα είχε τρυπήσει τα σύννεφα και φώτιζε την εικόνα –μια γυαλάδα σαν του υδράργυρου. Ολα ήταν μουσκεμένα. Τα φύλλα των φύλλων, τα λασπωμένα λαχανικά. Τα πεύκα. Ολα έλαμπαν με τρόπο παραμυθένιο. Ενα κομμάτι απ’ την καθημερινή ζωή στην Ιαπωνία. Καθαρότητα. Τελειότητα. Απλότητα…». Ξεδιπλώνοντας τις γνώσεις του για τη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου ο συγγραφέας προσφέρει μια δέσμη πληροφοριών που βοηθάει στην κατανόηση της ψυχοσύνθεσης της ηρωίδας, η οποία μεγάλωσε σε τραχύ περιβάλλον, εντελώς διαφορετικό από εκείνο της Ευρώπης. Στην ουσία, η Ναόκο είναι η προσωποποίηση της ίδιας της Ιαπωνίας που μετεωρίζεται ανάμεσα σε δύο πολιτισμούς, τον ασιατικό και τον ευρωπαϊκό, καθώς η κοινωνία της, χαλαρή και αποχαυνωμένη, είναι μολυσμένη από τη διαφθορά της Δύσης.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ