Εξυπνα τηλέφωνα εναντίον μαύρων ταξί

Εξυπνοι άνθρωποι εναντίον υψηλής τεχνολογίας σε ένα επάγγελμα στις αρχές του 21ου αιώνα. Ποιος θα νικήσει; Οι οδηγοί των μαύρων ταξί του Λονδίνου που έχουν περάσει τις πιο δύσκολες εξετάσεις για επαγγελματικό δίπλωμα οδήγησης στον κόσμο μελετώντας για χρόνια ή το GPS (Σύστημα Παγκόσμιας Πλοήγησης) και η εφαρμογή Uber στα κινητά τηλέφωνα; Ο πόλεμος έχει ξεσπάσει. Και είναι σκληρός και πολυεθνικός.

Ας αρχίσουμε από τους ανθρώπους. Οποιος ή όποια θέλει να πάρει άδεια για την άσκηση επαγγέλματος στα διάσημα μαύρα ταξί του Λονδίνου πρέπει να περάσει τη θρυλική «Γνώση» (The Knowledge). Είναι μία από τις δοκιμασίες που συχνά απαιτεί χρόνια μελέτης για να απομνημονεύσει κανείς τους δαιδαλώδεις 25.000 δρόμους της βρετανικής πρωτεύουσας, καθώς και κάθε επιχείρηση ή μνημείο που βρίσκεται σε αυτούς. Και αυτό διότι παραδοσιακά στα μαύρα λονδρέζικα ταξί δεν επιτρέπεται η χρήση ηλεκτρονικών οργάνων, χαρτών και GPS, σε αντίθεση με τα οχήματα όλων των άλλων εταιρειών ταξί.

Ο 37χρονος Ματ Μακ Κέιμπ χρειάστηκε τρία χρόνια για να μάθει απ’ έξω τους δρόμους και τα αξιοθέατα του Λονδίνου. Για να τα καταφέρει έκανε περισσότερα από 80.500 χλμ. με μοτοσικλέτα και με τα πόδια (περίπου δύο φορές τον γύρο της Γης!) στις δεκάδες συνοικίες και στα στενά δρομάκια του Σίτι, εκεί όπου χτυπάει η καρδιά της διεθνούς οικονομίας.

Αφιέρωσε τον εαυτό του στην πρόκληση για να κερδίσει το λεγόμενο «πράσινο σήμα» και να μπορεί να κάτσει στο τιμόνι ενός μαύρου ταξί της βρετανικής πρωτεύουσας.

Στην πραγματικότητα, η λέξη «πρόκληση» δεν είναι αρκετή για να περιγράψει αυτή τη δοκιμασία. Εχει χαρακτηριστεί το πιο δύσκολο τεστ οποιουδήποτε είδους στον κόσμο.

Παρομοιάζεται με τις εξετάσεις που δίνεις για να πάρεις πτυχίο Νομικής ή Ιατρικής. Είναι χωρίς αμφιβολία μια μοναδική πνευματική, ψυχολογική και σωματική άσκηση που απαιτεί χιλιάδες ώρες καθηλωτικής μελέτης.

Εκτός από τις τεχνικές γνώσεις για τα αυτοκίνητα και την ικανότητα στην οδήγηση, ο υποψήφιος πρέπει να ξέρει από μνήμης, απ’ έξω και ανακατωτά, ολόκληρο τον χάρτη του Λονδίνου. Και πρέπει να αποδείξει τη γνώση του μέσα από μια σειρά όλο και πιο δύσκολων προφορικών εξετάσεων. Μια διαδικασία που διαρκεί, κατά μέσον όρο, τρία-τέσσερα χρόνια και για κάποιους πολύ περισσότερο.

Φανταστείτε το. Ο υποψήφιος πρέπει να ξέρει χιλιάδες δρόμους και πώς να οδηγήσει εκεί. Ποια κατεύθυνση έχουν, ποιος είναι μονόδρομος, ποιος είναι αδιέξοδο, πώς μπαίνεις και βγαίνεις από μικρές πλατείες και ούτω καθ’ εξής.
Αλλά πρέπει να γνωρίζει και ό,τι βρίσκεται στον κάθε δρόμο. Οι εξεταστές μπορεί να του ζητήσουν να προσδιορίσει τη θέση κάθε εστιατορίου, κάθε παμπ, κάθε καταστήματος, κάθε ξενοδοχείου, κάθε μνημείου, μικρού ή μεγάλου.

Γιατί να μπεις σε τέτοιον κόπο; Διότι είναι πολλά τα λεφτά. Οι οδηγοί των μαύρων ταξί είναι αυτοαπασχολούμενοι επιχειρηματίες. Οι ταρίφες είναι ακριβές και οι οδηγοί βάζουν στη δική τους τσέπη όσα κερδίζουν. Δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία, αλλά οι ίδιοι λένε ότι μπορούν να βγάλουν ως και 80.000 ευρώ τον χρόνο με ένα αξιοζήλευτα ευέλικτο ωράριο.

Αλλά τώρα απειλούνται από την άνοδο της Uber, μιας εφαρμογής για έξυπνα τηλέφωνα μέσω Διαδικτύου. Τα πιο φθηνά ταξί της συνδέονται με τους πελάτες μέσω εφαρμογών στο Ιnternet.

Μέσα από τέτοιες εφαρμογές, που λειτουργούν σε 100 πόλεις σε 37 χώρες, οι πελάτες παραγγέλνουν ταξί από το κινητό τους τηλέφωνο. Αντί για ταξίμετρο, οι περισσότεροι από τους οδηγούς της χρησιμοποιούν το δικό τους κινητό τηλέφωνο δίνοντας προμήθεια 20% στην Uber. Και πίσω της βρίσκονται κολοσσοί όπως η Google και η Goldman Sachs.

Επίσης, και προς μεγάλη απογοήτευση των παραδοσιακών οδηγών με τηλεγραφική μνήμη, το GPS φαίνεται σαν να έχει σχεδόν αχρηστεύσει τις γνώσεις τους.

Οι σοφέρ των μαύρων ταξί έχουν περάσει στην αντεπίθεση. Λένε ότι οι ίδιοι –η μνήμη και οι ικανότητές τους, δηλαδή –έχουν θριαμβεύσει σε οργανωμένους αγώνες επί αυτοκινήτων με χρήση GPS ή Sat-Nav, όπως το αποκαλούν οι Βρετανοί.

Και υποστηρίζουν ότι σε ένα τόσο πυκνό και δυναμικό αστικό τοπίο όπως το Λονδίνο ο εγκέφαλος ενός ταξιτζή είναι ανώτερο εργαλείο πλοήγησης. Το Sat-Nav δεν μπορεί, π.χ., να ξέρει τα έργα που άρχισαν χθες στη Ρίτζεντ Στριτ και έχουν διακόψει την κυκλοφορία.

Η πικρή αλήθεια; Το επάγγελμα των οδηγών ταξί στο Λονδίνο είναι, στην ουσία, πλήρως απελευθερωμένο. Και ο ανταγωνισμός δεν πρόκειται να τελειώσει.